Պոլսահայ գործիչ․ «Հայերին վիավորած թուրք քաղաքապետը պիտի պատասխան տա»

Հարցազրույց10:30, 16 Ապրիլ 2025

Պոլսահայ գործիչ․ «Հայերին վիավորած թուրք քաղաքապետը պիտի պատասխան տա»

Թուրքիայի գլխավոր ընդդիմադիր ուժ համարվող քեմալականների «Ժողովրդահանրապետական» կուսակցության (ԺՀԿ-CHP) անդամ, Բոլուի քաղաքապետ Թանժու Օզջանը ապրիլի 5-ին սոցհարթակում հակահայկական գրառում էր արել՝ նշելով. «Աբդուլլահ Օջալան, երանի հայ հայրդ 2 վայրկյան շուտ վերջացներ, ու դու ընդհանրապես չծնվեիր։ Տա՜ Աստված՝ սա քո վերջին տարեդարձը լինի, դավաճա՛ն․․․»։

Թուրք ընդդիմադիր գործչի այս գրառումն արագորեն տարածվել և մեծ աղմուկ էր բարձրացրել համացանցում՝ հանրության շրջանում դառնալով բուռն քննարկման թեմա։

Նշենք, որ Օզջանն իր այդ գրառմամբ հայ ինքնությունը որպես վիրավորանք է օգտագործել և էթնիկ ծագման հիմքով խտրականություն դրսևորել։

Պոլսահայ գործարար, նախկին CHP-ական Նուրհան Չեթինքայայի փաստաբանն այս հրապարակման համար հանցագործության մասին հաղորդում է տվել Օզջանի դեմ Ստամբուլի հանրապետական գլխավոր դատախազությունում։ Նշենք, որ սա Թուրքիայում առաջին դեպքն է, երբ հայը դատի է տալիս թուրք քաղաքապետին։

Թեմայի շուրջ Ermenihaber.am-ը զրուցել է Նուրհան Չեթինքայայի հետ։

- Թանժու Օզջանը հակահայկական գրառում է արել։ Դուք՝ որպես հայ, Թուրքիայում առաջին անգամ հանցագործության մասին հաղորդում եք ներկայացրել թուրք քաղաքապետի դեմ։ Ինչպե՞ս կայացրիք այդ որոշումը՝ չնայած Թուրքիայում տիրող վախի մթնոլորտին և բազմաթիվ տաբուներին:

- Այո, նախկինում հայերի մեջ վախ կար։ Հայրս, պապս, հորեղբայրս, հարազատներս թաքցրել են իրենց իսկական անունները։ Բայց սա փոխվել է վերջին 20-25 տարում։

Հիմա գլոբալիզացված աշխարհում հայերը սկսել են ավելի հեշտ արտահայտվել: Մենք հասել ենք նրան, որ հիմա Թուրքիայում ապրիլի 24-ին կարող ենք խոսել Հայոց ցեղասպանության մասին: Այսինքն՝ մենք եկանք այս կետին՝ չնայած ամեն ինչին։ Թուրքիայում դեռ կան մարդիկ, ովքեր չեն կարողանում կոտրել տաբուն։

Այսինքն դեռ շատ հայեր կան, որ թաքցնում են իրենց ինքնությունը։ Երբ ես այդքան բաց եմ, անընդհատ հեռախոսազանգեր եմ ստանում. «Եղբայր, այդպիսի բաներ մի արա»։ Բայց դա ինձ այնքան էլ չի հուզում։ Չէ՞ որ մենք ապրեցինք ու տեսանք։ Պետք է գոնե ինչ-որ բան թողնել այստեղ մեր ապագա երեխաների համար։ Թե չէ մեկը կգա կկրակի, է՜ թող գա կրակի, ի՞նչ կլինի որ։ Մահն ի՞նչ է: Ես չեմ վախենում մահից։ Թող գան կրակեն։

Բայց հարցն այն է, որ մենք այս տեղանքի հնագույն ժողովուրդն ենք։ Մենք այստեղւ պտուղն ենք։ Մենք նման ենք հողից դուրս եկող լոլիկի ու վարունգի, հազարի կամ գուցե ծիրանի։

- Ի՞նչ եք կարծում, թուրքական դատարանը կարո՞ղ է գործել օրենքին համապատասխան և պատժել Օզջանին:

- Անշուշտ, Թանջու Օզջանը պիտի պատասխան տա։ Նա չափազանց ռասիստ է և սնվում է դրանից: Նա մեծ ճնշում է գործադրել սիրիացիների վրա այն քաղաքում, որտեղ ինքը քաղաքապետ է։ Թուրքական արդարադատությունն այս հարցը հաստատ անպատասխան չի թողնի։

- Դուք հայտնի եք սոցիալական ցանցերում Թուրքիայի կառավարության և ընդդիմադիր CHP-ի հասցեին հնչեցրած ձեր քննադատություններով: Մտավախություն չունե՞ք, որ ձեր դեմ արշավ կսկսվի ձեր այս քայլի համար։

- Այժմ ես ավելի շուտ ճշմարտությունն ասող մարդ եմ, քան ընդդիմադիր: Ես ճշմարտությունն եմ ասում, երբեք չեմ վարանում, որովհետև այստեղ եմ ապրում, այստեղ բիզնեսով եմ զբաղվում, երեխաներս այստեղ են սովորում, ես այստեղ ապագա պետք է ունենամ։ Իհարկե, այս երկրում հայ լինելը թերություն է։

Մենք այստեղ 3000 տարվա պատմություն ունենք, և ես այստեղի այս 3000 տարվա պատմության վերջին պտուղներից եմ։ Այստեղ մնացել ենք ընդամենը 40-50 հազար հոգի։ Բայց որոշ բաներ վախենալով չեն լինում, պետք է համարձակ լինել։ Իհարկե, իմ դեմ արշավ լինում է։ Սա ավելի շատ տեղի է ունենում ընդդիմադիր CHP-ի մոտ:

- Եթե դատարանը որոշում կայացնի հօգուտ Օզջանի, լրացուցիչ քայլեր կձեռնարկե՞ք, թե՞ կընդունեք որոշումը։

- Դատարանը կարող է որոշում կայացնել Օզջանի դեմ։ Եթե այդպիսի որոշում կայացնի, ապա դա կարևոր իրադարձություն կլինի Թուրքիայում: Որովհետև Թուրքիայում չկա մարդու իրավունքներ կամ արդարություն։

Իրականում կարևորը ոչ թե դատը շահելն է, այլ քո գոյությունը ցույց տալը։ Ես գոյության պայքար տվեցի և դա հաջողեցի։ Սա այն է, ինչ ես անում եմ հենց հիմա:

Աղբյուր` Ermenihaber.am