Քաղաքական12:55, 11 Հուլիս 2019
Թուրքիայում սոցհարցում է անցկացվել այդ երկրի արտաքին քաղաքականության վերաբերյալ
Թուրքիայի «Kadir Has» համալսարանը երկրի արտաքին քաղաքականության հարցերի վերաբերյալ սոցհարցում է անցկացրել: Հարցումն իրականացվել է Թուրքիայի 26 նահանգներում 18 տարեկանից բարձր 1000 քաղաքացիների շրջանում: Սոցհարցումն ուշագրավ տեղեկություն է տալիս Թուրքիայի քաղաքացիների՝ երկրի արտաքին քաղաքականության մի շարք հարցերում ունեցած պատկերացումների ու կարծիքների մասին:
Աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հարցվածների զգալի մասը չի լսել կամ տեղեկացված չէ այնպիսի կարևոր հարցերի մասին, որոնք այս շրջանում Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության կիզակետում են գտնվում և ազդեցություն ունեն Թուրքիա-Ռուսաստան, Թուրքիա-ԱՄՆ, ինչպես նաև տարածաշրջանային երկրների հետ հարաբերությունների վրա:
Սոցհարցման մեջ անդրադարձ է եղել ռուսական S-400 զենիթահրթիռային ՀՕՊ համակարգերին, որոնք Ռուսաստանն առաջիկայում մատակարարելու է թուրքական կողմին, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի կողմից Թուրքիային մատակարարվելիք F-35 նոր սերնդի մարտական օդանավերին։
Վերոնշյալ զինատեսակների մասին հարցումները պատահական չեն, քանի որ S-400-ների առնչությամբ ռուս-թուրքական գորածքը խիստ սրել է թուրք-ամերիկյան հարաբերությունները։ ԱՄՆ-ն արդեն բազմիցս հայտարարել է, որ F-35-ները Թուրքիային չեն մատակարարվի, եթե թուրքական կողմը չհրաժարվի S-400-ներից։
Հարցմանը մասնակցած քաղաքացիների 37.4%-ը ընդհանրապես չի լսել S-400-ների մասին, 19.6%-ը պարզապես «հրթիռ» պատասխանն է տվել, 10%-ը նշել է, որ Ռուսաստանի հրթիռներ են, իսկ 7.3%-ը՝ ռուսական ՀՕՊ համակարգեր: Ինչ վերաբերում է F-35-երին, ապա 41.1%-ը չի լսել դրա մասին 22.9 տոկոսը պատասխանել է ռազմական ինքնաթիռ, 17%-ը պարզապես ինքնաթիռ, միայն 11.6%-ն է այն ասոցացրել ԱՄՆ-ի հետ: Պետք է նշել, որ մեծամասնությունը՝ 59.7% էլ չի լսել ամերիկյան Patriot ՀՕՊ համակարգերի մասին:
Այսպիսի պատկեր է նաև հարևան երկրների հետ ունեցած կոնֆլիկտներին վերաբերող մի շարք հարցերում: Այսպես հարցվածների զգալի մասը չգիտի, թե ինչ են Մանբիչը և Իդլիբը՝ համապատասխանաբար 41.7 և 41.2%-ը: 32.1 և 33.1%-ը համապատասխանաբար նշել են որ Մանբիչը և Իդլիբը քաղաքաներ են հարևան Սիրիայում: Միայն 5.7 տոկոսն է ասել, որ Մանբիչը քաղաք է Սիրիայում, որի ուղղությամբ Թուրքիան ռազմական գործողություն է իրականացրել:
Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունում վերջին շրջանում կարևոր տեղ է զբաղեցնում նաև Կիպրոսի բացարձակ տնտեսական գոտում Թուրքիայի կողմից իրականացվող նավթի որոնման և հորատման աշխատանքների հետևանքով առաջացած թնջուկը: Չնայած թեմայի կարևորությանը և հնչեղությանը բացարձակ տնտեսական գոտու մասին չի լսել հարցվածների 87.9 տոկոսը:
Հարցումը նաև ցույց է տալիս, որ տարիներ շարունակ իշխանությունների քարոզչությունը որոշ հարցերում արդյունք է տվել: Դա մասնավորապես վերաբերում է Թուրքիայի կողմից ահաբեկչական համարվող Սիրիայի քրդերի ջոկատների` «Ժողովրդի պաշտպանության ուժերի» (YPG) և վերջինիս քաղաքական թևի (PYD)-ի վերաբերյալ հարցերին:
Հարցվածների 56.5 տոկոսը կարծում է, որ YPG-ն «ահաբեկչական կազմակերպություն է», 3,8 տոկոսը՝ Սիրիայի ահաբեկչական կազմակերպություն, 3,5 տոկոսը՝ կազմակերպություն, 3.4 տոկոսը՝ Թուրքիայում ահաբեկչական համարվող «Քուրդիստանի բավորական կուսակցության» (ՔԲԿ-PKK) թևը։ 2 տոկոսը՝ Սիրիայի ՔԲԿ-ականներ, 1.9 տոկոսը՝ Սիրիայի զինված բանակ, ԱՄՆ-ի կողմից աջակցություն վայելով ահաբեկչական կազմակերպություն։ Այս բոլոր պատասխանները իշխանությունների պաշտոնական տեսակետի մաս են կազմում:
Զարմանալի չէ, որ մեծ մասը՝ 51.4%-ը, աջակցում է Թուրքիայի սահմաններից դուրս (Սիրիա, Իրաք) ռազմական գործողությունների անցկացմանը: Նշենք, որ այդ գործողությունները ներկայացվում են որպես ահաբեկչության դեմ պայքար:
Սոցհարցման մեջ ներառվել են նաև այնպիսի հարցրեր, որոնք ներկայացնում են, թե ԹՀ քաղաքացիներն ինչ ընկալումներ ու պատկերացումներ ունեն Թուրքիայի մասին: 32.9%-ը կարծում է՝ Թուրքիան իսլամական երկիր է, 28.5%-ն առանձնահատուկ երկիր է համարում, 17.6%-ը՝ եվրոպական, 16.3%-ը՝ մերձավորարևելյան:
Այս պատասխաններն ակնհայտորեն արտացոլում են հարցվածների կուսակցական պատկանելությունը, նրանց պատկերացումներն աշխարհում Թուրքիայի ունեցած տեղի և դերի մասին: Թուրքիայի իսլամական երկիր համարողների 49%-ը իրեն ասոցացնում է իշխող ԱԶԿ-ի հետ, որը իսլամական ուղղվածությամբ կուսակցություն է: Եվրոպական երկիրը համարողներից 32%-ը արևմտամետ համարում ունեցող քեմալական ԺՀԿ համակիր է:
Թուրքիայի արտաքին քաղաքական ուղղվածության առումով ԹՀ քաղաքացիների մեծ մասը շարունակում են կարծել, որ երկիրը պետք է անդամակցի ԵՄ-ին: ԵՄ անդամակցությունը աջակցում են հարցվածների 61.1 տոկոսը՝ նախորդ տարվա 55,1 տոկոսի համեմատ: Չնայած վերջին շրջանում «Ս-400» համակարգերի պատճառով ՆԱՏՕ-ի հետ լարվածությանը և անդամակցության դադարեցման շուրջ շահարկումներին՝ հարցվածաների 60.8 տոկոսը աջակցում է այն տեսակետը, որ Թուրքիան պետք է շարունակի ՆԱՏՕ-ին անդամակցությունը: Նախորդ տարիներին ևս մեծամասնությունը կողմ է եղել անդամակցության շարունակմանը:
Սոցհարցումը չի շրջանցել նաև Հայաստանին, որը 5-րդն է եղել Թուրքիային սպառնալիք հանդիսացող երկրների ցանկում:
Թեմային առնչվող մանրամասները այստեղ:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Հանդիպման ընթացքում կքննարկվեն երկկողմ հարաբերությունները, ռուս-ուկրաինական, արաբա-իսրայելական պատերազմները։
Քուրդ լրագրող Սերդար Ալթանը Ermeniahaber.am-ին տված հարցազրույցում իր կանխատեսումներն է ներկայացրել Թուրքիայում կայանալիք ՏԻՄ ընտրությունների արդյունքների վերաբերյալ։
Վերջին օրերին, ըստ թուրքական մամուլում շրջանառվող լուրերի, Թուրքիայի զինված ուժերը պատրաստվում են նոր ռազմական գործողություն սկսել քրդական ուժերի դեմ՝ Հյուսիսային Իրաքում։
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Քուրդ լրագրող Սերդար Ալթանը Ermeniahaber.am-ին տված հարցազրույցում անդրադարձել է Թուրքիայում կայանալիք ՏԻՄ ընտրությունների հնարավոր արդյունքներին։
Որոշ լրատվական կայքեր գրում էին, որ Թուրքիան համագործակցում է իսրայելի հետ ռազմական ոլորտում:
Թուրքիայում գլխավոր ընդդիմադիր ուժ համարվող ԺՀԿ-ական Ստամբուլի քաղաքապետը կոչ է արել քարոզարշավի փոխարեն իրականացնել իրենց պարտականությունները:
Նշվում է, որ վերոնշյալ հայտարարության պատճառով բացված դատական գործով վճիռ է կայացվել Անկարայի 48-րդ ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանում։
Տանկը հագեցած է 5-րդ մակարդակի բալիստիկ պաշտպանությամբ, ունի լազերային նախազգուշացման և հակաականային պաշտպանության համակարգեր։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |