Հարցազրույց12:15, 04 Մարտ 2019
«ՄԵՋԼԻՍԻ ՀԱՅԸ». Ըստ թուրք փաստաբանի՝ վերջին 20 տարվա ամենաշովինիստական իշխանության ժամանակն է Թուրքիայում

Ermenihaber.am-ը «Մեջլիսի հայը» խորագրով հարցազրույցների շարքի շրջանակում զրուցել է հայտնի թուրք փաստաբան Էրջան Քանարի հետ:
Նա անդրադարձել է Թուրքիայում խոսքի անազատությանը, մարդու իրավունքների կոպիտ ոտնահարումներին, ահագնացող ազգայնական տրամադրություններին ու այդ ամենի համատեքստում մեջլիսի հայ պատգամավոր Կարո Փայլանի դեմ իրականացվող դատական հետապնդումներին։
Էրջան Քանարը հայտնի է Թուրքիայի ձախակողմյան հոսանքների ներկայացուցիչների, սոցիալիստների և քրդերի հետ կապված դատական գործընթացներում ակտիվ դերակատարում ունենալու, նրանց դատապաշտպանությունն իրականացնելու հարուստ փորձով։ Նա 1990-ականներին ղեկավարել է Մարդու իրավունքների կազմակերպության ստամբուլյան գրասենյակը:
Սկզբում Էրջան Քանարը հիշեցնում է, որ երբ 2002թ. «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը (ԱԶԿ-AKP) եկավ իշխանության, Թուրքիայի բանտերում դատապարտյալների թիվը մոտ 49 հազար էր։ Իսկ հիմա արդեն բանտերում կա ավելի քան 260.000 դատապարտյալ։
«Հիմա Թուրքիայում միանձնյա, բռնապետական համակարգ է գործում։ Բոլոր ընդդիմադիրների՝ առավելապես հայերի, քրդերի և սոցիալիստների նկատմամբ իրականացվող քաղաքականությունը կարելի է բնութագրել որպես «թշնամու հանդեպ ռազմական իրավունքի» կիրառում: Լրագրողների, փաստաբանների, գիտնականների, ուսանողների հանդեպ իրականացվող քրեկան հետապնդումներով Թուրքիան դարձել է աշխարհի առաջատար երկրներից»։
Փաստաբանը նաև նկատել է տալիս, որ միանձնյա բռնապետական համակարգն իր գոյությունը կարող է պահպանել միայն բռնաճնշումների, արգելքների և պատիժների միջոցով։ Եվ դրա համար էլ նույնիսկ ամենաանմեղ, խաղասիրական ցույցերն ու միջոցառումները Թուրքիայում ոստիկանության կողմից արգելվում են աննախադեպ բռնությամբ։
Ըստ Էրջան Քանարի՝ Կարո Փայլանի դեմ հարուցված գործն ամբողջովին պայմանավորված է քաղաքական դրդապատճառներով։ Ներկայումս շարունակվող հետապնդումների և դատավարությունների մեծ մասում բացակայում է քրեական տարրը, բայց դրան հակառակ՝ թուրքական իշխանությունների քաղաքական օպորտունիստական վարքագծի պատճառով այդ դատավարությունները շարունակվում են։
«Դրանք ընթանում են քրեական իրավունքի խախտումներով: Միայն ընդդիմադիր լինելն արդեն բավարար է, որ քրեական հետապնդում իրականացվի և պատիժ սահմանվի մարդու նկատմամբ։ Գաղափարական գրաքննության ճանապարհով են դատավարություններ իրականացվում։ Դատական համակարգը ամբողջովին դարձել է կառավարության ձեռքին գտնվող սուր։ Այն գործում է ոչ թե որպես իրավական, այլ կառավարական միավոր»,- նշում է թուրք փաստաբանը:
Շեշտում է նաև, որ այժմ Թուրքիայում շովինիստական և ազգայնական սադրանքները հասել են իրենց գագաթնակետին։ Պետության ղեկավարի ամեն խոսքը թշնամանք, քեն և ատելություն է տարածում։ Քանարի բնորոշմամաբ՝ վերջին 20 տարվա ամենաշովինիստական իշխանության ժամանակաշրջանն է հիմա Թուրքիայում։
«Եթե պետության ղեկավարը հակված լինի այդ տարբերակին,- նշում է փաստաբանը,- ապա Կարո Փայլանին կարող են և´ զրկել անձեռնմխելիությունից, և´ ձերբակալել։ Այնպես, ինչպես վարվեցին այլ պատգամավորների հետ։ Հասարակությունից եկող բողոքի ձայնը, ցավոք, դեռ թույլ է։ Այնուամենայնիվ, եթե առաջիկա ՏԻՄ ընտրություններում իշխող ԱԶԿ-ն և իր դաշնակիցները ծանր պարտություն կրեն և արտահերթ ընտրությունների հեռանկար բացվի, ապա դատական բյուրոկրատիայում էլ կարող են լուրջ փոփոխություններ տեղի ունենալ, և նրանց վերաբերմունքը կարող է փոխվել»:
Կարևորելով այս հարցում միջազգային հանրության և մասնավորապես մարդու իրավունքների կազմակերպությունների դերը՝ Էրջան Քանարն ընդգծում է.
«Amnesty International» կազմակերպությունը, արհմիությունները, ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների կոմիսարը, խոսքի ազատության ջատագով քաղաքական ուժերը պետք է իրենց ձայնը բարձրացնեն ի պաշտպանություն Կարո Փայլանի»։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները

Նշենք, որ 2009-2015-ին Երխովը եղել է Ստամբուլում Ռուսաստանի գլխավոր հյուպատոս, իսկ Թուրքիայում ՌԴ դեսպան է նշանակվել 2017-ի հունիսի 19-ին։

Թուրքիայում անազատության մեջ գտնվող իրավապաշտպան և հասարակական գործիչն անդրադարձել է Թուրքիա-Հայաստան կարգավորման գործընթացին և Անիի կամրջի վերականգնմանը։

Տարածաշրջանային հարցերի փորձագետ Վահրամ Հովհաննիսյանը հարցազրույց է տվել Ermenihaber.am կայքին:
Ուղիղ խոսք

Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Ուղուրջան Բալ. «Չնայած Հայաստանը տարածքով փոքր է, բայց խոր արմատներ ունեցող իր պատմությամբ աշխարհի ամենահին քաղաքակրթություններից մեկն է»։
Կատարում տեղի ունեցած հարձակումից հետո իսրայելցի լրագրողը նման գրառում է արել սոցցանցում։
Ծնելիության բարձր ցուցանիշներ ունեն Իրաքը՝ 3.36 և Սիրիան՝ 2.59։
Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հեռախոսազրույց է ունեցել Կատարի էմիր շեյխ Թամիմ բին Համադ ալ Թանիի հետ։
Թուրքիայի արտգործնախարարի կարծիքով, միջազգային համակարգը չի կարողանում լուծել ո՛չ գլոբալ խնդիրները, ո՛չ էլ տարածաշրջանային հակամարտությունները։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |