Ցեղասպանություն17:08, 24 Ապրիլ 2017
Թուրքիայի «Մարդու իրավունքների միություն». ՎԵՐՋ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԵՐՔՄԱՆԸ
Հայոց ցեղասպանության 102-րդ տարելիցի կապակցությամբ Թուրքիայի «Մարդու իրավունքների միությունը» (ՄԻՄ-İHD) հանդես է եկել գրավոր հայտարարությամբ:
Թուրքական «Karınca» թերթի կայքի տեղեկացմամբ՝ հայտարարության մեջ մասնավորապես ասված է.
«Համաձայն Ստամբուլի Հայոց պատրիարքարանի տվյալների՝ առաջին համաշխարհային պատերազմից առաջ Օսմանյան կայսրությունում շուրջ 2 մլն հայ էր բնակվում: Արևմուտքից մինչև արևելք, հյուսիսից հարավ, այսինքն՝ Փոքր Ասիայի ամեն մի անկյունում՝ ամբողջ 2.925 հայկական բնակավայր կար՝ քաղաքներ, գյուղեր, ավաններ: Այդ բնակավայրերում բնակվող հայ համայնքը ուներ 1.996 դպրոց, 173.000 աշակերտ, 2.538 եկեղեցի ու վանական համալիր:
1915թ. սկսված Ցեղասպանության ընթացքում և դրանից հետո, իսկ այնուհետև՝ հանրապետական գործիչների վարած քաղաքականության արդյունքում այդ բնակավայրերից ոչ մեկը կանգուն չմնաց: Իսկ կանգուն մնացածներն էլ արդեն հայկական բնակավայրեր չեն: Ենթադրաբար շուրջ 60.000 հոգուց բաղկացած ներկայիս հայ համայնքը կենտրոնացված է հիմնականում երեք խոշոր քաղաքներում, իսկ ամենաշատը՝ Ստամբուլում:
Պետությունը չսահմանափակվեց հայերին վերացնելով: Ոչնչացվեցին նաև հայերի թողած հետքերը: Այսօր նախկին հայաբնակ վայրերում նրանց հետքերը չեք կարող գտնել: Եկեղեցիները ենթարկվել են ոչ միայն բնության տարերքների կործանիչ ազդեցությանը, այլև ռմբակոծվել, պայթեցվել են: Անատոլիայում եղած դպրոցներից ոչ մեկն այլևս գոյություն չունի:
Ցեղասպանության ընթացքում միայն մարդիկ չեն համատարած ոչնչացվել, նրանց դպրոցները, եկեղեցիները, գերեզմանոցները, վանական համալիրները, աշխատավայրերն ու բոլոր հասարակական կառույցներն են ոչնչացվել:
Ցեղասպանությունը միայն սոսկալի կոտորածներից, դիերով լցված գետերից, մասնատված մարդկային մարմիններով լի ձորերի տեսարաններից չի բաղկացած: Ցեղասպանությունը մահվանը նախապատվություն տալն է, դա այն է, երբ մահը միայն փրկություն է, դա մի սարսափելի աքսոր է, որի ընթացքում մարդը դադարում է մարդ լինելուց: Եվ այդ ճանապարհին՝ հարձակումներ, սով, հիվանդություններ ու բռնաբարություններ: Դա սերնդեսերունդ փոխանցվող խոր ու անբուժելի ցավ է, աննկարագրելի ու աններելի մի ողբերգություն»:
Կազմակերպությունն իր հայտարարության մեջ հիշեցնում է նաև, որ Ցեղասպանության ընթացքում ոչ միայն ոչնչացվել են հայերն ու իրենց մշակույթը, այլև ոճրագործները յուրացրել են հայերի ողջ ունեցվածքը՝ կանխիկ գումարները, թանկարժեք իրերը, գույքը և անգամ՝ բանկային հաշիվները:
Ըստ ՄԻՄ-ի կատարած հաշվարկների՝ 1915թ. հայերից կողոպտված գույքի ընդհանուր արժեքը կազմում է շուրջ 22 մլն ԱՄՆ դոլար: Բացի այդ, մեծ թվով քրիստոնյաներ այն ժամանակ ֆրանսիական և ամերիկյան ընկերություններում ունեցել են կյանքի ապահովագրություններ: Դրանց ընդհանուր արժողությունը, ըստ հաշվարկների, գերազանցել է 20 մլն ԱՄՆ դոլարը: Այն ժամանակվա օսմանյան կառավարությունը հայտեր է ներկայացրել վերոնշյալ կազմակերպություններին՝ տեղեկացնելով, որ այդ մարդիկ մահացել են, իսկ ժառանգներ նրանք չունեն, և պահանջել օսմանյան գանձարանին փոխանցել այդ ապահովագրության գումարները:
«Արդեն 102-րդ տարին է՝ Հայոց ցեղասպանությունը հերքվում է: Հերքելը միայն «Ես չեմ արել» ասելը չէ: Հերքում է նաև այն, որ հայտարարվում է. «Արել ենք, քանի որ նրանք դրան արժանի էին»:
«Հայոց ցեղասպանության 102-րդ տարելիցի օրը՝ 2017թ. ապրիլի 24-ին, մենք՝ «Մարդու իրավունքների միության» բոլոր ներկայացուցիչներս, միաձայն և միաժամանակ ողջ ուժով բարձրաձայնում ենք. «ԲԱՎԱԿԱՆ Է ԱՐԴԵՆ: ՀԱՆՈՒՆ ԱՐԴԱՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՃՇՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐՋ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԵՐՔՄԱՆԸ»,- ասված է հայտարարության մեջ:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Կա՞ արդյոք երաշխիք, որ հայկական կողմի հետ հարաբերությունները կարգավորելուց հետո մի օր թուրքը կրկին «թուրը չպիտի սրի»:
«1915-ին Թուրքիայի 13 միլիոն բնակչության 3 միլիոնը կազմում էին քրիստոնյա ժողովուրդները։ Այսօր բնակչությունը 86 միլիոն է, բայց քրիստոնյաների թիվը ընդամենը 50 հազար է: Ինչու՞»։
Յավաշը նշել է, որ չնայած Թրամփը Բայդենին հակառակ չի օգտագործել «ցեղասպանություն» եզրույթը՝ այդուհանդերձ երևում է, որ «1915-ի վերաբերյալ ընդհանուր դիրքորոշումը հիմնական գծերով շարունակվում է»։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Թերթի խմբագիր Տանձիկյանը ներկայացնում է, թե որը կարող է լինել այս «աշխատանքային այցի» օրակարգը, հատկապես, երբ տարածաշրջանը կրկին պատերազմի մեջ է Իրանի վրա Իսրայելի հարձակման պատճառով:
Աբբաս Արաղչին Ստամբուլում կմասնակցի «Իսլամական համագործակցություն» կազմակերպության անդամ երկրների արտգործնախարարների խորհդի նիստին:
Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպում կունենա տեղի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ։
Սոցցանցերի թուրքական տիրույթում տարածվել էր Շրայդերի հարցազրույցից հատված, որում նշել է, թե նախորդ օրը արձակված իրանական հրթիռներից որևէ մեկը չի անցել Իսրայելի տարածքը։
Երկու նախագահների մասնակցությամբ Քահրամանմարաշում տեղի է ունենալու երկրաշարժից հետո կառուցված «Ադրբեջանի թաղամասի» բացումը։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |