Հարցազրույց11:38, 11 Հոկտեմբեր 2013
Մուրադ Բելգե. «Երբ մտածում եմ, թե այստեղի ֆաշիստները հայերի կոտորածի 100-րդ տարելիցին, ինչեր կարող են անել, անհանգստանում եմ»
Թուրք գրող, լրագրող Մուրադ Բելգեն երկու գիրք է հրատարակել: Առաջինը վերաբերում է թուրք գրականության մեջ հայերի ներկայացվածությանը և կոչվում «Հայերը գրականության մեջ»: Երկրորդ գիրքը, որ կոչվում է «Երբ ընկերությունը կազմալուծվում է», ներառում է թուրքական թերթերի սյունակներում իր հեղինակիած հոդվածները:
Թուրքական «Ռադիքալ»
թեթրի լրագրողը հարցազրույց է անցկացրել Բելգեի հետ, որն էլ հատվածաբար ներկայացնում ենք:
-Խոսենք Ձեր «Հայերը գրականության մեջ» գրքի մասին:
Ինչո՞ւ են այդպիսի գրքրերը այդքան քիչ:
- Մեր կյանքում փոքրամասնությունների հարցը բավականին կարևոր դեր է խաղում: Սակայն դրան հակառակ անհամամատ
քիչ ուսումնասիրություններ կան, որոնց մեջ էլ վիթխարի թշնամանք կա: Եվ, իհարկե, դրանք մարդկանց
համար գաղափարական հիմք են դառնում և մշակութային հանգույց
ձևավորում; Փոքրամասնությունը և այլատյացությունը սովորական բան է համարվում: Օրինակ այսպիսի մի խոսք կա` «Այսօր կիրակի է, անհավատները բանի պետք չեն» : Մենք իսկի չենք էլ մտածում, թե դա ինչ է նշանակում:
-Երկու տարի անց 1915 թվականին հայերի կոտորածի 100-րդ տարելիցն է…
-Այո՛, բավականին անհանգստացած
եմ այդ հարցով: Երբ մտածում եմ, թե այստեղի ֆաշիստներն ինչեր կարող են անել, անհանգստանում եմ: Այդ պատճառով էլ մտածեցի՝ ես էլ սա անեմ,
այս գրությունները մի տեղ հավաքեմ:
- Վերջին շրջանը մեր գրականության մեջ հայերի նկատմամբ թշնամանքի
հարցում լուրջ բեկում կարելի՞ է համարել:
-Էլիֆ Շաֆաքի «Ստամբուլի ընկեցիկըը» գիրքը կարելի է լավ օրինակ համարել: Հայերի նկատմամբ թշնամանքը մի քանի փուլեր է անցել: Երբ Օսմանյան ժամանակաշրջանի գրականությանը նայեք, հայերի նկատմամբ ընդգծված թշնամանք չեք տեսնի: Երբ ազգայնականության շրջանը սկսվեց, դա էլ ի հայտ եկավ: Հետո Օրհան Քեմալը, Յաշար Քեմալն ասացին, որ այո՛, այդպիսի բաներ եղել են, մարդկանց սպանեցինք, ունեցվածքն էլ թալանեցինք… Հետո սկսեցին ի հայտ գալ գրողներ, որոնք չեմ կարող ասել, թե
ամբողջապես ձախակողմյան հայացնքեր ունեն, բայց հակված են դրան: Այդ գրողները հայերին ավելի բարեկամաբար են նայում, ընդունում են տեղի ունեցածը, սակայն դրանց պատասխանատվությունը դնում են երկու կողմերի վրա:
- Հատկապես հանրապետական շրջանում իրենց ստեղծագործություններում հայերին վատ կողմից ներկայացնող գրողների հուշերում հայերը և հույները իրականում լավ մարդիկ են ներկայացվում: Սա ի՞նչ հակադրություն է:
- Թուրքիայում օսմանյան շրջանից սկսած մեր գրողները այդպես են դաստիարակվել: Բայց դե միայն գրականությունը երբեք ապրուստի միջոց չի եղել: Գրողը ստիպված էր պետության հետ լավ հարաբերություններ պահպանել: Պետությանը պաշտպանելը ազգային պարտք է…
Ermenihaber.am
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Այս անգամ մեր հարցերն ուղղել ենք Պոլսո հայ համայնքի հայտնի ներկայացուցիչներից, հայկական «Ակոս» թերթի ներկայիս գլխավոր խմբագիր Եդվարդ Տանձիկյանին։
Այս անգամ հարցեր ենք ուղղել Հայ-թուրքական հաշտեցման հանձնաժողովի (Turkish-Armenian reconciliation commission- TARC) անդամ, արևելագետ պրոֆեսոր Դավիթ Հովհաննիսյանին:
Այս անգամ մեր զրուցակիցը պոլսահայ գրող, վերլուծաբան Արիս Նալջըն է։
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |