ERMENI HABER AJANSI

Ermeni Haber Ajansı, Türk-Amerikan ilişkileri ve beklenen gelişmelerle ilgili uluslararası ilişkiler uzmanı ve Ermeni Amerikan Araştırmaları Merkezi Başkanı Suren Sargsyan ile konuştu.

- Sayın Sargsyan, Joe Biden döneminde Türk-Amerikan ilişkileri nasıldı ve Sizce Trump döneminde neler değişecek?

- Joe Biden yönetimi sırasında stratejik ikili ilişkiler vardı. Elbette, bazı engeller ve sorunlar vardı, sonuçta Türkiye sorunlu bir müttefik ama müttefiktir. Bu Washington'da çok iyi anlaşılıyor ve takdir ediliyor. Onlar da aynı şeyi söylüyorlar. Biden'ın Dışişleri Bakanı da Türkiye'nin sorunlu bir ülke olmasına rağmen hâlâ bir müttefik olduğunu ve onunla birlikte çalışmamız gerektiğini belirtti. Şimdi de aynısı olacak.

Trump'ın dış politikası biraz öngörülemeyen. Şu ana kadar Trump'tan Türkiye'ye yönelik, Türkiye Cumhurbaşkanı'nı övdüğü bir iki mesaj dışında net bir mesaj gelmedi. Ancak ikili ilişkilerde hangi eğilimlerin yaşanacağına dair net mesajlar yok. Sanırım henüz bilmiyor, çünkü Beyaz Saray'a yeni geldi ve daha birçok süreçle tanışması gerekiyor. Dolayısıyla bunun nasıl olacağını söylemek biraz zor, ama iki ülkenin NATO içinde stratejik müttefikler olması göz önüne alındığında, bunun yine de müttefiklik ruhuna uygun olacağını düşünüyorum. İlişkilerin Trump'ın ilk başkanlığı dönemindeki gibi olacağını düşünüyorum. Evet, Trump'ın bazı sorunları, sert açıklamaları vardı, ama bunlar genel olarak stratejik ittifak ilişkileridir.

- Güney Kafkasya'daki Türk-Amerikan politikasını özellikle Ermenistan bağlamında nasıl görüyorsunuz?

- Türkiye'nin kendi, ABD'nin ise de kendi politikası var. Bu, kesinlikle aynı siyasi çizgi olduğu anlamına gelmiyor ve tamamen örtüştükleri ya da örtüşecekleri anlamına da gelmiyor. Elbette stratejik ittifak mantığında ABD, Türkiye'yi bu bölgedeki tek müttefiki ve aynı zamanda İran'a karşı bir denge unsuru olarak görüyor, ama aynı şey Güney Kafkasya için geçerli değil. Genellikle Türkiye-İran ilişkilerini ifade ediyor.

Güney Kafkasya'ya gelince,  Ermenistan-Türkiye ilişkilerinin normalleşmesi ve Rusya ve İran'ın çıkarlarına aykırı Türk etkisinin artırılması ABD açısından önemlidir. Bu, son yıllarda tanık olduğumuz ve çok uzun süre tanık olmaya devam edeceğimiz, çok mantıklı, çok rekabetçi bir süreçtir.

- Resmi Ankara, ABD'nin Kürt militanlara askeri ve diğer destekleri sağladığından sürekli şikayet ediyor. Trump tüm bunlardan geri adım atacak mı?

- Kürtler, Ortadoğu'daki çeşitli süreçlerde ABD'nin büyük ölçüde müttefikidir ve evet, ABD Kürtler'i finanse ediyor, ancak bu silahların hiçbir şekilde Türkiye'ye aleyhine kullanılmaması şartıyla. Kürtler bu şartı sürdürüyor gibi görünüyor, en azından bunun tersini gösteren bir kanıt henüz Türkiye tarafından sunulmadı. Bu eğilimin devam edebileceğini düşünüyorum ve her şey Ortadoğu'da, önce Beşşar Esad'ın devrilmesinden sonra, sonra da Hamas ile İsrail arasındaki ateşkesin ardından ne gibi düzenlemelerin gerçekleşeceğine bağlı. Başka bir deyişle durum önemli ölçüde değişiyor.

- F-16 ve F-35 savaş uçağı alımı Türk-Amerikan ilişkilerinde sorunludur. ABD'nin yeni yönetimi bu soruna nasıl çözümler bulacak?

- F-16 ve F-35 savaş uçaklarına gelince, yeni Amerikan yönetiminin bu konuda taviz vereceğini ve Türkiye'ye bunları edinme fırsatı vereceğini düşünüyorum, çünkü önceki yönetimin, dış baskılar da dahil olmak üzere bazı çekinceleri vardı. Başka bir deyişle, çeşitli lobi güçleri, özellikle Yunan, Ermeni ve Kıbrıslı lobiciler, elbette bunun olmasını önlemek için mücadele ediyorlardı, ancak şimdi Trump'ın her iki mecliste de çoğunluğa sahip olmasıyla, bu sorunun çok daha fazla çözülebileceğini düşünüyorum ve bu Türklerin lehine olacaktır.