ERMENI HABER AJANSI

Eskiden Ermeniler’in yoğun olarak yaşadığı Ankara’nın Stanoz Köyü'nün Ermeni mezarlığı, defineciler tarafından yağmalanıyor. Ankara’dan 30 km’lik bir mesafede bulunan  tarihî mezarlığın bir parçası da piknik alanı olarak kullanılıyor.

Agos’ta yer alan habere göre, Ankara’daki Stanoz Köyü'nün yüz yıl önceki nufüsü tamamen Ermeniler'den oluşuyordu. Bugün ise köyün kalıntıları Zir Vadisi’nde bulunuyor. Bu kalıntıların büyük bir kısmını da Stanoz mezarlığı oluşturuyordu. 90’lı yıllarda SİT alanı ilan edilen Stanoz Mezarlığı, son birkaç yılında defineciler tarafından talan edilip büyük zarar gördü.

Defineciler, mezarları açık ve kemikler etrafa saçılmış durumda bırakırken, mezarlığın bir bölümü de piknik alanı olarak kullanılyor. Sincan Belediyesi, mezarlığı korumak için demir teller çekmişti ama onları yıkarak mezarlığın bir kısmını  Zir Vadisi’ne yapılan bağ evlerinin arazisine eklemişler. Mezar taşlarının birçoğu da kaybolmuştur. Ankara Mimarlar Odası, 17 Nisan’da mezarlığa giderek durum tespit yapacak ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’na mezarlığın korunması için başvuruda bulunacak.

Stanoz'un nüfusunun tamamı Ermenilerden oluşuyordu (3.142 kişi, 668 hane). Ermeniler buraya 15. yüzyılın başında yerleşmişti. 17. yüzyıldan beri Stanoz, kumaş, halıcılık, nakış, boyacılık ve deri işlemeciliğiyle Avrupa’da bile tanınan bir yerleşim yeriydi. Bağcılık ve meyveciliğin dışında, avcılık, balıkçılık, manda ve keçi yetiştiriciliği de gelişmişti. Bölgedeki değirmenlerin pek çoğu, Ermenilerce işletiliyordu.

Stanoz’da Surp Pırgiç ve Karasun Manug kiliseleri ile Protestan ibadethanesi bulunuyor. Ayrıca 140 erkek, 40 kız oğrencisi olan Surp Ğevontyan Okulu ile 50 erkek ve 35 kız öğrencisi olan Kalecik’teki Lusinyan Okulu da vardı.

1914 yılı ortalarında, 15 yaş üstü Ermeni erkeklerin büyük kısmı askere alındı, kısa bir süre sonra Stanoz aydınları da öbür yerlerdeki Ermeniler’in akıbetine uğrayarak tutuklandılar. 1915 Ağustos ayında ise 15 yaşından büyük bütün erkekler, askere çağrılma bahanesiyle kışla bahçesinde toplanarak Ankara’ya doğru yola çıkarıldılar ve Çayaş Bahçesi olarak adlandırılan vadide katledildiler. Stanoz, böylece Ermenisizleştirildi.