ERMENI HABER AJANSI

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın Ermenistan’a yaptığı ziyaretin sonuçları doğrultusunda, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile İran Cumhurbaşkanı ortak bir bildiri imzaladılar. “Armenpress” bildirinin tam metnini sunmaktadır.

“Ermenistan Başbakanı Ekselansları Nikol Paşinyan’ın daveti üzerine ve Ermenistan ile İran arasındaki ilişkileri güçlendirmek ve genişletmek amacıyla, İran Cumhurbaşkanı Ekselansları Mesud Pezeşkiyan 19 Ağustos 2025 tarihinde (güneş takvimine göre 1404 yılı Mordad ayının 28’inde) resmi bir ziyaret gerçekleştirdi.

Ermenistan Başbakanı ve İran Cumhurbaşkanı ile onları refakat eden heyetler arasında gerçekleşen görüşmeler sırasında taraflar ikili ve çok taraflı çeşitli konularda görüş alışverişinde bulundular. İki halk arasındaki tarihi, derin ve dostane ilişkileri, çok yüzyıllık kültürel ve medeniyet ortaklıklarını göz önünde bulundurarak, bu bağların daha da genişletilmesi için tüm imkânların kullanılmasında kararlılıklarını teyit ettiler. Aynı zamanda, ikili, bölgesel ve uluslararası konularda siyasi istişareleri geliştirme ve teşvik etme iradesini de yinelediler.

İki ülke arasındaki işbirliğinin dinamik ve umut verici gelişiminden, üst düzey diyaloglardan ve heyetlerin karşılıklı ziyaretlerinden duydukları memnuniyeti dile getirerek taraflar:

İki ülke arasındaki ilişkileri derinleştirme ve stratejik ortaklık düzeyine çıkarma kararlılıklarını vurguladılar.

İkili, bölgesel ve uluslararası meselelerde yaklaşımların uyumlaştırılmasına ve işbirliğinin genişletilmesine yönelik düzenli üst düzey siyasi istişarelerin önemini belirttiler.

Uluslararası durumdaki değişikliklerden bağımsız olarak ikili ilişkileri güçlendirme ve kapsamlı işbirliğini geliştirme taahhütlerini sürdüreceklerini ifade ettiler.

İran İslam Cumhuriyeti’ne yönelik son saldırıyı kınayarak, BM Şartı’na ve uluslararası hukuka bağlı kalmaya çağırdılar.

Devletlerin egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygıyı, sınırların dokunulmazlığını, kuvvet kullanımı veya tehdidinden kaçınmayı, iç işlerine karışmamayı teyit ederek, BM Şartı ve uluslararası hukukun tanınmış ilkelerine bağlılıklarını yinelediler.

Taraflar ayrıca:

Halklar arası bağların geliştirilmesinin, bilimsel, kültürel ve turizm alanındaki değişimlerin önemini vurguladılar. Bu bağlamda vatandaşların seyahatlerinin kolaylaştırılması üzerinde mutabık kaldılar.

İki ülke parlamentoları arasındaki diyalog ve iş birliğinin önemine değinerek, ortak amaçların ilerletilmesi için uzmanlaşmış komisyonlar ve parlamentolar arası dostluk gruplarının rolünü öne çıkardılar.

Araks (Aras) Nehri’nin kirlenmesi dâhil olmak üzere ortak çevresel sorunların ikili işbirliği yoluyla çözülmesi gerektiğini belirttiler.

Ticaret hacminin artırılması için mevcut potansiyeli vurgulayarak, karşılıklı yatırımların genişletilmesi ve ortak altyapı projelerinin hayata geçirilmesinde mutabık kaldılar. İki ülke arasındaki ticaret hacmini 3 milyar dolara çıkarmayı hedeflediler. Bu bağlamda, İran ile Avrasya Ekonomik Birliği arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın sunduğu fırsatların dikkate alınacağını kaydettiler.

Basra Körfezi–Karadeniz güzergâhının güçlendirilmesinde ortak çıkarları dikkate alarak, ulaşım iş birliğinin geliştirilmesi, altyapıların ve transit yolların modernizasyonu, Araks Nehri üzerinde ikinci köprünün inşasının hızlandırılması, yeni sınır kapılarının açılması ve yol geçiş ücretlerinin azaltılması üzerinde mutabakata vardılar.

Ermenistan’dan İran’a üçüncü enerji iletim hattı projesinin önemini teyit ederek, bu projenin hızla tamamlanması gerektiğini vurguladılar. Ayrıca, doğalgaz ve elektrik takas anlaşması kapsamında bu alandaki iş birliğinin artırılmasını desteklediler.

Ermenistan’ın “Barış Kavşağı” projesinin önemini yineleyerek, ulaştırma yollarının açılmasının devletlerin toprak bütünlüğü, ulusal egemenliği ve yargı yetkisi çerçevesinde, karşılıklılık temelinde olması gerektiğini belirttiler.

Sanayi, tarım, madencilik ve hizmetler dâhil ekonominin çeşitli alanlarında ortak girişimlere destek verilmesi ve özel sektör için gerekli koşulların sağlanmasının önemini kaydettiler.

Ermenistan ile Azerbaycan arasında barış anlaşması yönünde elde edilen kayda değer ilerlemeyi memnuniyetle karşıladılar. Toprak bütünlüğü, eşit egemenlik, siyasi bağımsızlık ve tanınmış uluslararası sınırların dokunulmazlığı ilkelerine riayet edilmesi gerektiğini vurguladılar.

“3+3” bölgesel istişare platformu dâhil bölgesel işbirliği mekanizmalarının teşvik edilmesine destek verdiler.

Terörizm, aşırılıkçılık, sınır aşan organize suçlar, uyuşturucu kaçakçılığı ve diğer güvenlik tehditlerine karşı ortak mücadelenin gerekliliğini teyit ettiler.

İki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerinin daha da derinleştirilmesi ve genişletilmesine yönelik ortak çabaların önemini belirterek, bu ilişkilerin farklı medeniyetler ve kültürler arasında barış içinde bir arada yaşamanın ve yapıcı iş birliğinin örneği olduğunu vurguladılar.

İki ülke liderleri, iş birliğinin ilerlemesini değerlendirmek ve ilişkilerin gelişimi için yeni alanlar keşfetmek üzere düzenli üst düzey toplantıların sürdürülmesinde mutabık kaldılar.

Ziyaret çerçevesinde, Ermenistan Başbakanı ve İran Cumhurbaşkanı’nın yanı sıra iki ülkenin yetkililerinin, sanayicilerin, şirket yöneticilerinin ve özel sektör temsilcilerinin katılımıyla ortak bir iş forumu gerçekleştirildi. Taraflar, özel sektörler arasındaki işbirliğinin genişletilmesine yönelik konuları tartıştılar.

Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Ermenistan Başbakanı’na sıcak misafirperverliği için teşekkür ederek, dost Ermenistan’ın kalkınması ve refahı yolunda başarılar diledi. Ayrıca Başbakan Paşinyan’a İran’ı ziyaret etmesi için davet iletti. Daveti kabul eden Paşinyan da teşekkürlerini sundu.

Bu ziyaret sırasında karşılıklı ilgi alanlarına giren birçok belge imzalandı. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan arasında yapılan görüşmelerin ardından işbu bildiri, 19 Ağustos 2025 tarihinde (İran takvimine göre 1404 yılı Mordad ayının 28’inde) Ermenice, Farsça ve İngilizce olmak üzere üç dilde, ikişer asıl nüsha halinde imzalanmıştır.”