ERMENI HABER AJANSI

Ամառային շոգ օրերն ու ընթացիկ սեզոնային անձրևների բացակայությունը Թուրքիայում բացասակայն հետևանքներ են առաջացրել։ Հատկապես օգոստոսին հաճախ են հանդիպում այնպիսի պաշտոնական և ոչ պաշտոնական տեղեկություններ, համաձայն որոնց՝ Թուրքիայում սակավաջրության խնդիր է հասունանում:

Հատկանշական է, որ ջրի խնդիր ասվածը ոչ միայն ոռոգման ջրերի սակավության մասին է, այլև կենցաղային օգտագործման՝ խմելու ջրի մասին: 

Հատկապես մեծ քաղաքներում, ինչպիսիք են օրինակ մայրաքաղաք Անկարան և ոչ պակաս մայրաքաղաքի նշանակություն ունեցող Ստամբուլը, ջրամբարների լցվածության կտրուկ և ռեկորդային անկում է գրանցվել: 

Անկարայի քաղաքապետարանի ջրի և կոյուղու վարչության տվյալներով՝ Անկարայի ջրամբարներում ջրի պաշարներն էապես նվազել են:

Ջրամբարների ընդհանուր լցվածությունն այս տարվա՝ 2025-ի, օգոստոսի 20-ի դրությամբ կազմում է ընդամենը 19.42%, իսկ օգտագործման համար հասանելի ակտիվ պաշարը՝ 8.52%։
Նախորդ տարվա՝ 2024-ի, նույն ժամանակահատվածում այդ ցուցանիշները եղել են համապատասխանաբար 39.41% և 31.21%։

Զուգահեռաբար նշվում է նաև, որ օրական քաղաքին մատակարարվում է շուրջ 1.7 մլն խմ ջուր: Մասնագետները, ելնելով ստեղծված պատկերից, գուժում են, որ ներկայիս սակավաթիվ պաշարներով մայրաքաղաքը կարող է ջրով ապահովվել հազիվ 3 ամիս։

Արձանագրվել է նաև, որ Չամլըդերե, Քուրթբողազը, Աքյար և Էղեքայա ջրամբարներում ջրի մակարդակը տեղ-տեղ նվազել է շուրջ 40-50 մետրով։ Արդյունքում տեսանելի են դարձել հին բնակավայրերի և տների հատվածներ, առաջացել նաև կղզյակներ։

ՉԱՄԼԸԴԵՐԵ



ՔՈՒՐԹԲՈՂԱԶԸ



Անդրադառնալով արդեն Ստամբուլում տիրող իրավիճակին՝ մեջբերենք  «Ստամբուլի ջրամատակարարման վարչության» (İSKİ) տվյալները, որոնց համաձայն՝ վերջին շաբաթում ջրամբարների լցվածությունը նվազել է 15.85%-ով և հասել ընդհուպ 42.43%-ի։
 

Սա այն դեպքում, երբ ընթացիկ տարվա ապրիլին ջրամբարների լցվածությունը կազմում էր 82.22%, սակայն սաստիկ երաշտի պայմաններում և ջրի մեծածավալ սպառման արդյունքում այն շարունակ նվազել է։

Նշվում են նաև այն ջրամբարները, որոնք այժմ ջրի ծավալի ռեկորդային անկում ունեն. օգոստոսի 26-ի դրությամբ ամենացածր լցվածությամբ Ստամբուլի ջրամատակարարումն ապահովող հիմնական ջրամբարներից են Քազանդերեն (24.23 %) և Ալիբեյը (26.11%)։

ՔԱԶԱՆԴԵՐԵ 

ԱԼԻԲԵՅ


 

Բացի այդ մի շարք այլ քաղաքների և շրջանների համար արդեն իսկ կանխատեսվել է մոտալուտ ջրային խնդրի սրման սցենարը: Տեղ-տեղ նույնիսկ սաստիկ երաշտից արդեն գետեր են ցամաքել և որոշներն էլ հայտնվել ցամաքման եզրին:

Թուրքիայի Էգեյան տարածաշրջանի կարևոր ջրային աղբյուրներից մեկը՝ Գեդիզ գետը, խիստ երաշտի հետևանքով մի շարք հատվածներում արդեն իսկ ամբողջությամբ ցամաքել է:

ԳԵԴԻԶ


 

Ցամաքման եզրին է նաև Իզմիր քաղաքի խմելու ջրի հիմնական աղբյուր հանդիսացող Գյորդեսի ջրամբարը, իսկ Մանիսա քաղաքում ջրային պաշարների սակավություն է նկատվում, քանի որ ստորգետնյա ջրերի խորությունը հասել է արդեն 500 մետրի։

ԳՅՈՐԴԵՍ

Մասնագետների խոսքով՝ բացի վերոնշյալ ջրամբարից, ջրի ծայրաստիճան սակավություն նկատվում է առհասարակ տարածաշրջանի բոլոր ջրամբարներում, ինչը սպառնում է ոչ միայն խմելու ջրի մատակարարմանը, այլև տարածաշրջանի գյուղատնտեսությանը և արդյունաբերությանը։

Փորձագետները հորդորում են իշխանություններին անցնել ջրի խնայողությանը և ոռոգման նոր համակարգերի կիրառմանը, հակառակ դեպքում ինչպես Իզմիրում, առաջիկայում Մանիսայում ևս ջրամատակարարման ընդհատումները և տնտեսական ծանր հետևանքներն կլինեն անխուսափելի:

Ըստ ամենայնի՝ մասնագետների հորդորը պետք է տարածվի նաև Անկարայի և Ստամբուլի վրա, քանի որ նույնանման մեթոդների չկիրառումն այստեղ ևս ծայրաստիճան խնդրահարույց իրավիճակներ կարող է ստեղծել՝ խմելու ջրի խնդրից մինչև տարատեսակ նշանակության ջրօգտագործման խնդիրներ:

Երաշտից անմասն չեն մնացել նաև Թուրքիայում գտնվող 2 քաղցրահամ լիճ՝ Էբերն ու Բեյշեհիրը:

Թուրքիայի հարավային հատվածում գտնվող Քոնյա քաղաքի Էբեր լիճը, որը ժամանակին հանդիսացել է 147 տեսակի թռչունների որսատեղի և բազմազան ձկնատեսակներ ունեցող քաղցրահամ լիճ, այժմ ցամաքման եզրին է: 

ԷԲԵՐ

Աֆյոն Քոջաթեփե համալսարանի (AKÜ) պրոֆեսոր Ուղուր Ջենգիզ Էրիշմիշը լճում ստեղծված իրավիճակը բացատրում է մարդկանց կողմից ջրի անխոհեմ օգտագործմամբ:

Վերջինիս խոսքով՝ համապատասխան միջոցներ չձեռնարկելու դեպքում 3 տարվա ընթացքում լիճն ամբողջությամբ կցամաքի:

իսկ ահա Թուրքիայի Քոնյա և Սպարտա նահանգների միջև գտնվող Բեյշեհիր լճին, որը Թուրքիայի ամենամեծ քաղցրահամ լիճն է, ներկայումս ևս անմխիթար վիճակում է: Կլիմայական փոփոխության և գյուղատնտեսական ոռոգման սխալ կազմակերպման պատճառով լճի ջուրը 300 մետր հեռացել է ափերից:

ԲԵՅՇԵՀԻՐ



Բեյշեհիրի ջրային կուլտուրաների կոոպերատիվի նախագահ Հասան Քուրթը լճի վերաբերյալ հետաքրքիր արտահայտություն է արել. «Բեյշեհիր լիճը մահացել է: Ցավակցում եմ ողջ Թուրքիային»՝ հավելելով, որ իրենց համար այլևս Բեյշեհիր լիճ գոյություն չունի: