The Guardian. «Թուրքիան դարձել է Եվրոպայի աղբավայրը»

Տնտեսական12:13, 20 Փետրվար 2025

The Guardian. «Թուրքիան դարձել է Եվրոպայի աղբավայրը»

Բրիտանական «The Guardian» թերթը լրագրող Ալեքսանդր Քլափի ստորագրությամբ հոդվածում բացահայտել է, որ Թուրքիան, չնայած «Զրո աղբ» նախագծի հռչակմանը, վերածվել է Եվրոպայի աղբի հիմնական ներմուծողի:

Հոդվածը, որը վերնագրված է «Զրո աղբի երկիր դառնալու խոստումը տվող Թուրքիան դարձել է Եվրոպայի աղբի թաղման վայրը», ներկայացնում է, թե ինչպես է Չինաստանի կողմից աղբի ներմուծումը դադարեցնելուց հետո Թուրքիան դարձել Եվրոպայի հիմնական վերամշակման կենտրոնը:

Ընդգծվում է սակայն, որ պլաստիկի մեծ մասը չի վերամշակվում, այլ վերածվում է թունավոր աղբի կույտերի:

Հեղինակը նշում է, որ 2017 թվականին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կինը՝ Էմինե Էրդողանը, հայտարարել էր, որ երկիրը 15 տարվա ընթացքում կդառնա «զրո աղբի» երկիր:

Այս նախաձեռնությունը սկզբում արժանացել է «Միավորված ազգերի կազմակերպության» (ՄԱԿ) և «Համաշխարհային բանկի» (ՀԲ) բարձր գնահատականի, սակայն Քլափըը նշում է, որ այս բոլոր միջազգային գովասանքների հետ մեկտեղ, Թուրքիան շատ արագ դարձել է աշխարհի ամենամեծ պլաստիկ աղբի ներմուծողներից մեկը և, հետևաբար, դարձել ամենամեծ թունավոր աղբավայրերից մեկը:

Հոդվածում մանրամասն նկարագրվում է, թե ինչպես է Ադանա քաղաքը դարձել աղբի հիմնական կենտրոն:

Հատկանշական է համարվում նաև այն, որ երբ Էմինե Էրդողանը հայտարարեց Թուրքիայի «զրո աղբի» նախագծի գործարկման մասին, Չինաստանը հայտարարեց, որ այլևս աղբ չի ընդունելու:

Այս որոշումից հետո Եվրոպայի աղբը սկսեց ուղղվել դեպի այլ երկրներ, ինչպիսիք են Լիբերիան, Թունիսը, Ինդոնեզիան և Մալայզիան: Այս ընթացքում էլ հենց Թուրքիան դարձավ Եվրոպայի ամենամեծ պլաստիկ աղբի ներմուծողը:

Լրագրողը հավելում է նաև, որ աղբի գլոբալ առևտուրը, ըստ էության, հանցավոր ցանց է, իսկ Մեծ Բրիտանիան, որը փորձում է երևալ որպես շրջակա միջավայրի պահպանության ոլորտում օրինակելի երկիր, իր պլաստիկ աղբի մոտ կեսն ուղարկում է Թուրքիա:

«Թուրքիան, «Զրո աղբ» նախագծի հայտարարությունից երեք տարի անց, 750 հազար տոննայից ավելի պլաստիկ աղբ է ներմուծել Եվրոպայի տարբեր երկրներից՝ դառնալով աշխարհի ամենամեծ պլաստիկ աղբի ներմուծողը: Այսինքն ամեն վեց րոպեն մեկ մի ամբողջ բեռնատար աղբ է մուտք գործում Թուրքիա»,-գրել է նա:

Հեղինակը նաև նշում է, որ Թուրքիան ոչ միայն աղբ է ներմուծում, այլև պլանավորում է Ադանա-Ջեյհան հատվածում (ըստ ամենայնի Ադանա քաղաքից դեպի Ջեյհան քաղաք ընկած տարածքը) ստեղծել «մեգա նավթաքիմիական արդյունաբերական գոտի», ինչը, ըստ նրա, կնվազեցնի «ածխածնի հետքը»:

Քլափը գրում է. «Ադանան այլևս պարզապես աղբ չի հավաքելու: Փոխարենը, այն կկառուցի իր ապագա տնտեսությունը դրա հիման վրա: Իսկ Թուրքիան այլևս չի ձևացնի, թե պարտավորված է զրո աղբի ապագայի համար»:

Աղբյուր` Gazeteduvar.com.tr