Հոդված12:33, 11 Ապրիլ 2022
Թուրք վերլուծաբան. «Էրդողանը կհեռանա, բայց անախորժությունները չեն ավարտվի»
Թուրքական ընդդիմադիր լրատվամիջոցի վերլուծաբան Էրգուն Բաբահանը իր «Էրդողանը կհեռանա, բայց անախորժությունները չեն ավարտվի» հոդվածում անդրադարձել է ներկայիս Թուրքիայի քաղաքական ու տնտեսական անհեռանկարությանը։
Հոդվածում նշվում է, որ Թուրքիան չի կարող լինել տնտեսական այն մոդելի մասը, որն ընդգրկում է Արևմտյան Եվրոպան, Կենտրոնական Եվրոպայի մի մասը և, ի վերջո, Արևելյան Ասիայի առաջին կղզիների շղթան:
Ըստ Բաբահանի՝ հիշյալ մոդելը հիմնված է ազատ և արդար ընտրությունների և դինամիկ շուկայական տնտեսության վրա։ Դրանք են արևմտյան լինելու առավելությունները և ինչպես նշում է ամերիկացի պատմաբան Ստիվեվ Կոտկինը. «առավելություններ, որոնք երբեք չպետք է թերագնահատել»:
Եվ ուրեմն ի՞նչն է խնդիրը, արդյո՞ք աշխարհագրությունը ճակատագիր է:
«Դա աշխարհագրություն չէ, աշխարհաքաղաքականություն է,- իր իսկ հարցադրմանը պատասխանում է հոդվածի հեղինակը։ — Թեև Թուրքիան վերջին 200 տարին ծախսել է Արևմուտքին ինտեգրվելու համար, թեև 70 տարի է, ինչ ՆԱՏՕ-ում է, և ի վերջո վերսկսել է տապալված բանակցային գործընթացը Եվրամիության հետ, միևնույն է, արդյունքում նա դեռևս սև կայսրության ժառանգորդ է»։
Հոդվածի հեղինակի համոզմամբ՝ այսօր Թուրքիաում գրեթե բոլորը հավատում են, որ Էրդողանի անձի վրա հիմնված AKP-MHP վարչակարգի փլուզումը ճանապարհ կհարթի Թուրքիայի համար: Իհարկե ճնշող ռեժիմի ավարտը թեթևացում կբերի, հանգստություն կտա, բայց հիմնական խնդիրը ըստ էության չի լուծվի:
«Թուրքիայի խնդիրը մոնիզմի մեջ է, այն է, որ նա իր պատմության ընթացքում երբեք չի կարողացել ապահովել կյանքի և ունեցվածքի անվտանգությունը, և նա ունի խանդ ու զայրույթ Արևմուտքի հանդեպ... Արևմուտքը կարևոր է միայն ռազմապես և տեխնոլոգիապես ուժեղ լինելու առումով, այն ամբողջական չէ իր ներկայացրած արժեքներով: Այդ իսկ պատճառով քրդական խնդրի վերաբերյալ Արևմուտքի հիշատակումները դիտվում են ոչ թե որպես մարդու իրավունքների խնդիր, այլ որպես Թուրքիան մասնատելու իմպերիալիստական ծրագիր»,- գրում է թուրք վերլուծաբանը։
Մոնիզմը փիլիսոփայական համակարգ է, ըստ որի ֆիզիկական և հոգեկան բոլոր երևույթների, մատերիայի (նյութի), և ոգու բոլոր երևույթները ծագում են մեկ սկզբունքից։ Կարող է լինել՝ իդեալիստական մոնիզմ և մատերիալիստական մոնիզմ։ Հակադրվում է դուալիզմին։
Հոդվածում նաև նշվում է, որ ներկայիս Թուրքիան չի ներառում այնպիսի մի համակարգ, որը երկրում կապահովի արևմտյան տիպի ժողովրդավարություն, իրավական համակարգ, խոսքի ազատություն, կյանքի և ունեցվածքի անվտանգություն:
«Թուրքիան չի կարողանա դուրս գալ այս արատավոր շրջանից առանց ժողովրդավարության խնդիրները լուծելու, իրավական պետություն կառուցելու և քրդերին հավասար քաղաքացիներ ճանաչելու:
Մենդերես-Դեմիրել-Չիլլեր-Էրդողան հաջորդականությամբ մեր հիշողության մեջ դաջված կոռուպցիան, անօրինականությունը և ուժեղ տղամարդու մոդելը դեռ շարունակելու են վերարտադրվել: Խնդիրը ոչ միայն ղեկավարության մեջ է, այլև այն վերարտադրող կառույցի...»,- եզրակացնում է Բաբահանը։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Կան նաև շրջանակներ, որոնք նկատի ունենալով իրենց երկրի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին, գրել են․ «Տարոսը մեզ»։
2024թ առաջին եռամսյակում Թուրքիայից Հայաստան արտահանումերը կազմել են 124.000 դոլար:
Չի կարող պատահել, որ ազգի մեծամասնությունը կոտորվի, հայրենիքի մեծամասությունը հափշտակվի, բայց փրկված բեկորների մեջ մաղձ ու դառնություն կամ ատելություն ու վրեժ չառաջանա:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Կան նաև շրջանակներ, որոնք նկատի ունենալով իրենց երկրի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին, գրել են․ «Տարոսը մեզ»։
Մայիսի 19-ին՝ Իրանի և Ադրբեջանի Հանրապետության սահմանին գտնվող ջրամբարի բացման արարողությունից վեռադառնալիս Իրանի նախագահին տեղափոխող ուղղաթիռը կործանվել էր:
Ըստ թուրքական գերատեսչության՝ հույն աջ ծայրահեղականների կողմից արվող պնդումները վնասում են թուրք-հունական հարաբերությունները:
Oրակարգում են լինելու դատական համակարգի փոփոխության նախագծի, կրթության ոլորտի և տնտեսության վերաբերյալ հարցեր:
Թուրքիայի նախագահը գոհունակություն է հայտնել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության գործընթացի դրական առաջընթացից և նշել, որ Թուրքիան ուշադրությամբ հետևում է գործընթացին։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |