Ցեղասպանություն16:49, 18 Մայիս 2021
Թուրքիայի մեջլիսի նախագահը Հայոց ցեղասպանության թեմայով նամակ է հղել Իսլանդիայի խորհրդարանի նախագահին
Թուրքիայի խորհրդարանի (մեջլիս) նախագահ Մուստաֆա Շենթոփը նամակ է հղել Իսլանդիայի խորհրդարանի նախագահ Ստեյնգրիմուր Սիգֆուսոնին՝ խնդրելով չաջակցել խորհրդարան ներկայացված Հայոց ցեղասպանության բանաձևին։
Շենթոփը նամակում նշել է, որ այդ օրինագիծն օրակարգ է բերվել «որոշ շրջանակների դրդմամբ» և կարող է ստվեր գցել թուրք-իսլանդական հարաբերությունների վրա: Նամակում նա շարադրել է Հայոց ցեղասպանության ժխտող թուրքական քարոզչական թեզերը և փորձել դրանք ներկայացնել պատմաիրավական լույսի ներքո։
Շենթոփն իր իսլանդացի գործընկերոջը հանգամանորեն ծանուցել է պաշտոնական Անկարայի տեսակետի մասին՝ մասնավորապես նշելով, որ առաջին աշխարհամարտի ժամանակ «ծայրահեղական հայերը, զինվելով Օսմանյան կայսրության թշնամիների կողմից, հարձակումներ են գործել օսմանյան բանակի և մուսուլման բնակչության վրա։ Դրա համար էլ պետությունն ընդունել է «Տեղահանության և վերաբնակեցման մասին օրենքը», որի կիրառմամբ ռազմական տեսանկյունից ռազմավարական նշանակություն ունեցող վայրերում բնակվող հայերին տեղափոխել են պատերազմից հեռու գտնվող հարավային նահանգներ»:
Թուրքիայի խորհրդարանի ղեկավարը նամակում նաև նշել է, որ օսմանյան կառավարության հանձնարարություններին չհետևած ու հայերի նկատմամբ հանցագործություն կատարած պաշտոնյաները և քաղաքացիները ռազմական դատարանների կողմից դատապարտվել են.1763-ը ազատազրկվել են, 67-ը՝ մահապատժի ենթարկվել։
Շենթոփի նամակում խոսք կա նաև այն մասին, որ «ցեղասպանություն» եզրույթը սահմանվել է 1948թ. ՄԱԿ-ի «Ցեղասպանությունների կանխարգելման և դատապարտման կոնվենցիայում», ըստ որի՝ որևէ գործողություն ցեղասպանություն անվանելու համար իրավասու դատարանի որոշում է անհրաժեշտ: «Իսկ ահա 1915-ի վերաբերյալ որևէ դատարանի որոշում չկա»,- դիմել է Շենթոփը Իսլանդիայի խորհրդարանի նախագահին։
Հայոց ցեղասպանության փաստը հիմնավորվել, ճանաչվել ու հաստատվել է ականատեսների բազմաթիվ վկայություններով, օրենքներով, բանաձևերով և միջազգային կազմակերպությունների որոշումներով: Ավելի քան 30 պետություն ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը։ Հայոց ցեղասպանություն են համարվում Օսմանյան կայսրությունում և հարակից շրջաններում 1915-1923թթ. տեղի ունեցած հայերի զանգվածային սպանդը, բռնագաղթը և բռնի կրոնափոխումը։ Դրանքը ծրագրեցին ու կազմակերպեցին երիտթուրքերը, իսկ հետագայում ավարտին հասցրեց քեմալական կառավարությունը։
Միջազգային առաջին արձագանքը Հայոց ցեղասպանությանը ըստ էության եղել է 1915-ի մայիսի 24-ին, երբ Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի ու Մեծ Բրիտանիայի համատեղ հայտարարության մեջ հայ ժողովրդի դեմ կատարված բռնությունները բնորոշվեցին որպես «հանցագործություն մարդկության և քաղաքակրթության դեմ»: Կողմերը կատարված հանցագործության համար պատասխանատու էին համարում թուրքական կառավարությանը:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Կա՞ արդյոք երաշխիք, որ հայկական կողմի հետ հարաբերությունները կարգավորելուց հետո մի օր թուրքը կրկին «թուրը չպիտի սրի»:
«1915-ին Թուրքիայի 13 միլիոն բնակչության 3 միլիոնը կազմում էին քրիստոնյա ժողովուրդները։ Այսօր բնակչությունը 86 միլիոն է, բայց քրիստոնյաների թիվը ընդամենը 50 հազար է: Ինչու՞»։
Յավաշը նշել է, որ չնայած Թրամփը Բայդենին հակառակ չի օգտագործել «ցեղասպանություն» եզրույթը՝ այդուհանդերձ երևում է, որ «1915-ի վերաբերյալ ընդհանուր դիրքորոշումը հիմնական գծերով շարունակվում է»։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Թուրքիայում իշխող կուսակցության խոսնակը նշել է, որ Իսրայելի այս հարձակումը ոչ մի օրինականություն կամ հիմնավորում չի կարող ունենալ։
Հայտարարության մեջ հնչել է տարածաշրջանային պատերազմի վտանգի մասին զգուշացում։
Թուրքիան չի հանդուրժելու քրդական YPG/SDG կառույցների՝ Սիրիայի ապագա վարչակարգի հետ ինտեգրման հնարավոր չարաշահումները։
Իսրայելի կողմից իրանական ռազմավարական օբյեկտների վրա իրականացված հարձակման հետևանքով նավթի միջազգային շուկաներում գները զգալիորեն բարձրացել են։
Ֆիդանն ու շեյխ Ալ Սանին զրույցի ընթացքում քննարկել են Գազայում հրադադարի ապահովմանն ուղղված ջանքերը:
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |