Թուրքական «Yeni Աkit» թերթ. «Արդյո՞ք չեն կարող վերացնել Իգդիրի և Նախիջևանի միջև սահմաները»

Հոդված07:48, 02 Հոկտեմբեր 2018

Թուրքական «Yeni Աkit» թերթ. «Արդյո՞ք չեն կարող վերացնել Իգդիրի և Նախիջևանի միջև սահմաները»

Վերջերս Բաքվում կայացել է «Կովկաս, պատմություն, այսօր և ապագա» խորագրով կոնֆերանս և աշխատաժողով, որը կազմակերպվել է թուրքական պատմագիտական ընկերության (TTK) և Ադրբեջանի գիտությունների ակադեմիայի համագործակցությամբ: Կոնֆերանսի ընթացքում քննարկվել է ղարաբաղյան հարցը, թուրք-ադրբեջանական հարաբերությունները, համագործակցային ոլորտը:

Թուրքական «Yeni Akit» թերթի թղթակից Աբդուրահման Դիլիփաքը, ով նույնպես մասնակցել է կոնֆերանսին, անդրադառնալով Ղարաբաղյան հարցին, պնդել է, որ հայ ժողովրդի 60%-ից ավելին ցանկանում է խնդրի կարգավորումը, սակայն լուծում տեղի չի ունենում:

Նրա համոզմամբ` Ադրբեջանի ժողովուրդն ու իշխանությունը, Թուրքիան և Ռուսաստանը կողմ են համագործակցությանը:

Դիլիփաքը հոդվածում շեշտել է. «Ընդհանուր առմամբ, եթե Ռուսաստանը կամենա, ապա Ղարաբաղյան հարցը կլուծվի»:

Ինչ վերաբերում է Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև համագործակցությունը, նրա կարծիքով` այն ադրբեջանցիների կողմից աջակցվող քաղաքականություն է:

Հեղինակը նշում է. «Ադրբեջանում Ղարաբաղյան հարցը ամենամեծ ազգային հարցն է: Այս հարցը Հայաստանյան իշխանությունների համար նույնպես վերածվել է «ազգային հարցի» և օգտագործվում է ներքին քաղաքականության համար»:

Աբդուրահման Դիլիփաքը իր հեղինակային հոդվածում մեկ նախադասությամբ նշել է, որ Ստամբուլում շուրջ 100 000 Հայաստանի քաղաքացի «ապօրինի ներգաղթյալ հայ» է ապրում:

Ըստ նրա պնդումների` հայերի մեջ լուրջ իսլամացման գործընթացներ են տեղի ունենում:

Անդրադառնալով թուրք-ադրբեջանական հարաբերություններին` հեղինակը հարցադրում է անում` արդյո՞ք չեն կարող վերացնել Իգդիրի և Նախիջևանի միջև սահմաները`ապահովելով ազատ անցումը և երկու երկրների միջև բոլոր գործառույթները իրականացնել Նախիջևանի միջոցով:

Դիլիփաքը երկու երկրների միջև առաջարկում է ստեղծել համատեղ ազատ առևտրային գոտիներ:

Նա իր դժգությունը և մտահոգությունն է հայտնում, թե Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև մի շարք պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվում, սակայն ոչ մի կերպ գործնական քայլեր չեն իրականցվում:

Դիլիփաքը պնդում է, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը էլ ավելի պետք է ընդլայնեն կապերը տնտեսական, սոցիալական, քաղաքական և գաղափարական հարցերի շուրջ:

Նրա խոսքով` համատեղ աշխատանքներ պետք է կատարեն ոչ միայն երկու երկրների և տարածաշրջանի խնդիրների լուծման շուրջ, այլև համաշխարհային տնտեսության, քաղաքականության, գլոբալ խնդիրների վերաբերյալ:

Հեղինակը առաջ է քաշում այն տեսակետը, որ Ադրբեջանի համար դեպի Արևմուտք տանող ճանապարհը Թուրքիան է. «Թուրք-ռուսական հարաբերությունները դրական ազդեցություն են թողնում ադրբեջանա-ռուսական հարաբերությունների վրա: Ադրբեջանն իր հերթին կարևոր նշանակություն ունի Թուրքիայի համար` որպես Կովկասը բացող դուռ»:

Նա ընդգծել է,- «Մեզ համար մեկս մյուսի դեմ ձեռք բերած հաղթանակը հաղթանակ չէ, այլ հաղթանակը այն է, որ միասին ենք ձեռք բերելու»,- գրել է Դիլիփաքը:

Նա մեջբերել է, որ Թուրքիայի և Ադրբեջանի աշխարհաքաղաքական և աշխարհառազմավարական նշանակությունը անվտանգության և խաղաղության տեսանկյունից մեծ կարևորություն ունեն. «Եթե տեսնեք Բաքուն` կնկատեք, որ Թուրքիայի 4 կողմն է ծովերով շրջապատված, այլ ոչ թե 3 կողմը»:

Աղբյուր` Yeniakit