Տարածաշրջան08:57, 08 Հունիս 2018
Թուրք գործիչ․ «Հայ-թուրքական արձանագրությունները կարող էին փոխել իրավիճակը Կովկասում»

Թուրքիայի գլխավոր ընդդիմադիր «Ժողովրդահանրապետական» կուսակցության (CHP - ԺՀԿ) կողմից առաջադրված պատգամավորի թեկնածուներից է Ունալ Չևիքօզը։ Վերջինս երկար տարիներ տարբեր պաշտոններ է զբաղեցրել Թուրքիայի արտգործնախարարությունում, ինչպես նաև ակտիվ գործունեություն է ծավալել Հայաստան – Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ։
Թուրքիայում հրապարակվող հայկական «Ակոս» թերթի հետ հարցազրույցի ժամանակ Չևիքօզը նշել է, որ Թուրքիան իր արտաքին քաղաքականությամբ բավական բացասական վարկ է ձեռք բերել, ինչն ինքը կցանկանար փոխել պատգամավոր դառնալու դեպքում։ «Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը վերջին տարիներին լուրջ բացասական ազդեցություն է ունեցել միջազգային ասպարեզում նրա հեղինակության վրա, իսկ հարևանների, դաշնակիցների և միջազգային հանրության հետ հարաբերությունները լրջորեն խաթարվել են։ Կարծում եմ, որ առնվազն այս ասպարեզում կարող եմ նպաստել որոշ իրավիճակների փոփոխությանը, այդ պատճառով էլ այս ճանապարհն ընտրեցի», -ասել է Չևիքօզը։
Անդրադառնալով հայ-թուրքական հարաբերություններին և մասնավորապես երկկողմ հարաբերությունների կարգավորումը նախատեսող արձանագրությունների չեղարկման հարցին՝ պատգամավորի թեկնածուն ընդգծել է, որ իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը (ԱԶԿ-AKP) կարող էր և պետք է վավերացներ դրանք։ Չևիքօզը շեշտել է, որ այդ արձանագրությունները հատկապես կարևոր էին նրանով, որ 1921թ․ Կարսի պայմանագրից հետո առաջին անգամ Հայաստանը և Թուրքիան համատեղ մեկ փաստաթուղթ էին ստորագրել։
«Այդքան ջանքերի արդյունքում արձանագրությունները հաջողությամբ ստորագրելուց հետո երկու կողմն էլ, ցավոք, բաց թողեց դրանք կյանքի կոչելու հնարավորությունը։ Կարծում եմ, որ եթե գործընթացը շարունակվեր, այսօր Կովկասում բոլորովին այլ իրավիճակ կտիրեր։ Դա միայն Թուրքիա-Հայաստան հարաբերությունների կարգավորմանն ու տարածաշրջանում խաղաղության հաստատմանը չի վերաբերում, արձանագրությունների վավերացումը կարող էր դրական ազդել նաև Հայաստան –Ադրբեջան հակամարտության լուծման վրա»։
Չևիքօզը անդրադարձել է նաև Հայաստանում իշխանափոխության գործընթացին և նոր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Ադրբեջանի և Թուրքիայի վերաբերյալ հայտարարություններին։ Դիվանագետը կարևորել է Փաշինյանի՝ Թուրքիայի հետ առանց նախապայմանների հարաբերությունների կարգավորման և ղարաբաղյան հակամարտության բացառապես խաղաղ ճանապարհով հանգուցալուծման վերաբերյալ ուղերձները։
«Ուզում եմ հատկապես շեշտել․ Փաշինյանի դիրքորոշումը չափազանց դրական է և շատ կարևոր։ Վարչապետ դառնալուց հետո նրա արած այս երկու հայտարարությունները շատ կարևոր ուղերձներ են՝ ուղղված Ադրբեջանին և Թուրքիային։ Եվ երկու երկրներն էլ պետք է ըստ արժանվույն գնահատեն դա», - նշել է Չևիքօզը։
Թուրք դիվանագետը անդրադարձել է նաև հայ-թուրքական սահմանի բացման հավանականությանը։ Նրա կարծիքով՝ փակ սահմանի խնդիրը տարածաշրջանային հիմնախնդիրներից միայն մեկն է։ Պատկերավոր ասած․ «Եթե տարածաշրջանի բոլոր հիմնահարցերը դիտարկենք որպես անտառ, ապա հայ –թուրքական սահմանի հարցը այդ անտառի միայն մեկ ծառն է։ Ուստի անտառը գեղեցկացնելու համար միայն այդ մեկ ծառի վրա կենտրոնանալը բավարար չէ», - կարծում է Չևիքօզը։
«Այս ամենը պետք է դիտել մեկ ամբողջության մեջ։ Իրականում հարցը չպետք է դիտարկվի սոսկ Հայաստան –Թուրքիա հարաբերությունների համատեքստում։ Ինչ տեսակետից էլ որ հարցին նայենք՝ այստեղ առնվազն երեք դերակատար կա՝ Հայաստան, Թուրքիա, Ադրբեջան, ավելին՝ որոշ իմաստով իհարկե նաև՝ Ռուսաստան և Իրան»,- ասել է թուրք դիվանագետը։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները

Անթալիայի օդանավակայանը կարող է տարեկան սպասարկել շուրջ 82 մլն ուղևորի։

Ֆիդան․«Ինչպես «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական կազմակերպությունըդուրս եկավ ասպարեզից, այնպես էլ PKK-ն դուրս կգա: Կա՛մ իր կամքով՝ խաղաղության մեջ, կա՛մ այլ կերպ»։

«AFAD»-ի հայտարարության համաձայն՝ հետցնցումները կանխատեսվել է, որ կմեղմանան և կավարտվեն առաջիկա մի քանի շաբաթների ընթացքում։
Ուղիղ խոսք

Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
«Լրագրողներ առանց սահմանի» (RSF) միջազգային կազմակերպությունը հրապարակել է «Մամուլի ազատության ինդեքս 2025» ամենամյա զեկույցը։
Իտալական «Ինտերի» գլխավոր մարզիչ Սիմոնե Ինձագին և նույն թիմի կիսապաշտպան Հաքան Չալհանօղլուն որակազրկվել են Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնության մեկ խաղով:
Ստուգումներն իրականացվել են մի շարք հասարակական վայրերում և ստուգվել է 420.269 անձի ինքնությունը։
Նշվում է, որ փառատոնը կտևի մինչև մայիսի 4-ը։
Այս մասին հայտարարել է Աննա Ռադվանը Թուրքիայում ԵՄ պատվիրակության և Անկարայում Լեհաստանի դեսպանատան կողմից Վարշավայում րատվամիջոցների համար կազմակերպված շրջայցի ժամանակ։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |