Հոդված09:25, 15 Մայիս 2015
Թուրք մտավորականն առաջարկում է հայերին վերադարձնել բռնագրավված «Քամփ Արմենը»
Թուրք գիտնական, գրող, հրապարակախոս, պրոֆեսոր Բասքըն Օրանը «T24» կայքում հրապարակված «Հայկական գույքը վաճառելու են հայերին» հոդվածում անդրադարձել է Ստամբուլի հայկական մանկատան «Քամփ Արմեն» ամառային ճամբարի խնդրին: Օրանը ներկայացրել է այն պատմական հանգամանքները, որոնք պատճառ են դարձել ներկա իրավիճակին և առաջարկել է իրավիրճակից դուրս գալու լուծումներ:
Օրանը գրում է, որ «Քամփ Արմենի» շնորհիվ կրկին օրակարգում է հայտնվել պետության կողմից ոչ մահմեդական հիմնադրամների թալանը, որը ստացել է «1936 հրամանագիր» անունը:
Ըստ Օրանի՝ թուրքական ազգային-պետության քաղաքականությունը երկու հիմնական ուղղություն ունի՝
1. Թուրքացնել նրանց, ում հնարավոր է (ոչ թուրք մահմեդականներին):
2. Էթնո-կրոնական զտման ենթարկել նրանց, ում հնարավոր չէ ասիմիլացնել (ոչ մահմեդականներին):
Ըստ հոդվածագրի՝ «Քամփ Արմենը» այս երկրորդ կատեգորիայի վառ օրինակ է:
1936 թվականի պետության որոշմամբ ոչ մահմեդական հիմնադրամները իրավունք չունեին անշարժ գույք ձեռք բերել, և 1936 թվականից հետո նրանց ձեռք բերած անշարժ գույքը առանց հատուցման բռնագրավվում էր: Բասքըն Օրանը այս քաղաքականությունը համեմատում է մութ փողոցում քայլող մարդու վրա հարձակվելով թալանելուն:
Նա նշում է, որ այս ամոթալի երևույթին վերջ տրվեց 2008 թվականին ընդունված հիմնադրամների մասին օրենքով: բայց արդյունքում առգրավված ունեցվածքի միայն 20 տոկոսն է վերադարձվում, որի մեջ չկա «Քամփ Արմենը»: Այս տարածքը պետությունը 1983 թվականին առգրավել և անվճար հանձնել էր Սաիթ Դուրմազին: Վերջինս տարածքի նախկին սեփականատերն էր, որից հայկական հիմնադրամը1962 թվականին գնել էր տարածքը:
«Այստեղ կարևորն այն է, որ հայկական հիմնադրամի ձեռքից խլելով թուրքերին հանձնեն, այսինքն՝ թուրքականացնեն»,- գրում է Օրանը:
«Սա այն վայրն է, որտեղ ծանոթացել են Հրանտ Դինքը և Ռաքելը, որտեղ ամռան ամիսներին խնամել են որբ, անտեր, աղքատ հայ երեխաներին»,-նշում է հոդվածագիրը՝ ներկայացնելով լուծման տարբերակները և առաջ քաշելով լուծման սեփական տարբերակը:
1. Փոխհատուցում
Ճամբարի կարևոր նշանակության պատճառով հայ համայնքը նրա դիմաց փոխհատուցում չի ընդունում: Անգամ եթե հայերը համաձայն լինել փոխհատուցման, դա հնարավոր չէ, քանի որ 2008 թվականին հիմնադրամների մասին նոր օրենքով փոխհատուցում նախատեսվում է միայն այն ունեցվածքի համար, որը գտնվում է գանձարանի կամ հիմնադարամների գլխավոր վարչության իրավասության ներքո:
2. Գույքի օտարում
Հանրային նպատակներով օտարված գույքը պետությունը համապատասխան նպատակների համար օգտագործման պայմանով կարող է հանձնել այլ անձանց: Սակայն այս դեպքում էլ պետությունը մի օր կարող է հրաժարվել և գույքը հետ վերցնել:
Նման պայմաններում Օրանն առաջարկում է արդար և վերջնական լուծում: Այն է՝ ճամբարը սեփականության վկայականի համաձայն հանձնել հայկական համայնքին:
«Եթե պետությունն իրեն իսկապես պետություն է համարում այս ամոթը պետք է մաքրի և կայուն մի լուծում գտնի: Թող նոր օրենք ընդունեն, ըստ որի, 1936 թվականի որոշման արդյունքում հիմնադրամներից առգրավված և այլ անձանց վաճառված գույքը վերջին սեփականատիրոջից պետք է գնել և հանձնել համապատասխան սեփականության վկայական ունեցող հիմնադրամին»,- եզրափակել է Օրանը:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Թուրքական մեդիա տիրույթում հրապարակվել են տեղեկություններ, որոնք բացահայտում են Թուրքիայի իրական քաղաքական նպատակները:
Թուրք վերլուծաբանի դիտարկմամբ՝ Փաշինյանի հաղթանակը նշանակում է, որ հայ ժողովուրդը պատերազմ չի ուզում։
Յեթքինն հերթական սյունակում անդրադարձել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի պետական կառույցների գործառույթները սահմանափակող կամ դրանք շրջանցելուն միտված քաղաքականությանը:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Սաննա Մարին. «Սա կոշտ արձագանք է նախագահ Էրդողանի կողմից։ Սա շատ ցավալի իրավիճակ է»։
«Էրդողանն իր ճանապարհով է գնում ու Թուրքիային հեռացնում է Եվրոպայից և ժողովրդավարությունից»,գրում է «Südwest Presse» թերթը։
Նիշանյանի խոսքով՝ հույն պաշտոնյաները չեն բացահայտել իրենց որոշման պատճառը ՝ նշելով, որ դա պետական գաղտնիք է։
Էրդողանը կարգադրել էր «անցանկալի անձ» հայտարարել թուրք իրավապաշտպան, Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող Օսման Քավալային ազատելու կոչ արած 10 երկրի դեսպանի։
Թուրքիայի քաղաքացի. «Շատ տխրեցուցիչ է, որ ընդամենը մի փողոց Տատյան Էֆենդիի անունով կոչելը շատ է համարվում»։
Օրացույց
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |