Հասարակական15:04, 24 Հոկտեմբեր 2014
Radikal. «Մանկությունը Քոբանիում անցկացրած հայ մարդու հիշողությունները»
«Այսօր ողջ աշխարհի ուշադրության կենտրոնում գտնվող քրդաբնակ Քոբանի քաղաքը
նաև հայկական հող է: 1915-ին Սվազից բռնագաղթված 15 հազար հայերի տեղավորել էին
Քոբանիին մոտ գտնվող ճամբարում: Նրանց մի զգալի մասը մահացավ, մնացածները
տեղավորվեցին Քոբանիում»:
Թուրքական «Ռադիկալ»-ում
սյունակագիր Սերդար Քորուջուի կողմից հրապարակված հոդվածում ներկայացվում է Քոբանիի
մասին Պետրոս Էքմանյանի մանկության հիշողությունները…
Իրեն «Իսլամական պետություն»
հռչակած ահաբեկչական կազմակերպության գրոհայինների կողմից կատաղի հարձակումների
ենթարկվող Քոբանի քաղաքն այսօր գտնվում է աշխարհի ուշադրության կենտրոնում:
Ինչպես ներկայացվում է պատմաբան Ռայմոնդ Գևորգյանի «Հայոց ցեղասպանությունը» գրքում, 1915-ին այստեղ ժամանակավոր ճամբար է հիմնվում:Այն էլ Արաբ ճամբարում, որտեղ 1915-ի սեպտեմբերի 25-ին տեղավորել էին հայ բռնագաղթյալների 15 հազարանոց քարավանը, օրական 120-170 մարդ էր մահանում: Մահացության պատճառ էին դառնում ինչպես հարձակումները, այնպես էլ՝ համաճարակները: Այս ամենից հետո ողջ մնացած հայերն իրենց կյանքը շարունակեցին սիրիական այս շրջանում: Կառուցեցին եկեղեցիներ, հիմնեցին դպրոցներ: 1927-ին բացված Խրիմյան նախակրթարանը գործեց մինչև 1962, իսկ 1950-ին բացված Ավետիս Սարաֆյան դպրոցը գոյատևեց մինչև 1975 թվականը:
Շրջանում ապրող հայերի մեծ մասը 1960-ականներին լքեց Սիրիան, իսկ մի մասն էլ տեղաղափոխվեց երկրի տարբեր շրջաններ: 1943–ին այտեղ ծնված և մինչը 12 տարեկանը Քոբանիում անցկացրած Պետրոս Էքմանյանը նրանցից մեկն է: Թեև իր սովորած դպրոցից ու Քոբանիում գտնվող հոր գերոզմանից հետք անգամ չի մնացել, միևնույնն է քաղաքը նրա համար մեծ հոգևոր արժեք ունի:
«Քոբանին այն վայրն է, որտեղ անցել է իմ մանկությունը և որտեղ գտնվում է
հորս գերեզմանը: Այն ժամանակ շրջանում 2 դպրոց և 2 եկեղեցի ունեինք: Ես Խրիմյան
նախակրթարանն եմ ավարտել: Երկու ուսուցիչ ունեինք՝ Հակոբը և Մարտիրոսը: Երկուսն էլ
Քեսաբից էին»,- պատմում է Էքմանյանը:
Էքմանիանը, ով փաստում է, որ այն ժամանակ քաղաքի ժողովրդագրական պատկերն
այլ էր, ասում է. «Մի քանի հզոր քրդական ընտանիքներ էին ապրում, բայց թվաքանակով
գերակշռում էին հայերը: Քոբանիի շրջակա հողերը հիմնականում քրդերին էին պատկանում:
Հայերն ավելի շատ աշխատում էին որպես հացթուխ, կոշկակար, դարբին կամ էլ զբաղվում
էին երկրագործությամբ: 1940-50-ականներին հայերի շրջանում աշխույժ էր
սոցիալակն կյանքը: Ցեղասպանությունից փրկված հայերն այստեղ «Փոքրիկ Հայաստան» էին
հիմնել. երաժշտական խմբեր, մարզական թիմեր և այն…
Տարածաշրջանում հնարավորությունների սահմանափակ լինելու պատճառով քաղաքից սկսեցին հեռանալ նախ հայ երիտասարդները, որոնցից շատերը աշխատելու կամ սովորելու նպատակով մեկնում էին Հալեպ»:
Էքմանյանը տարածաշրջան կատարած վերջին այցի ժամանակ անցյալից ոչ մի հետք չէր
գտել: Հիշում է միայն այստեղ ապրող մի տարեց մարդու խոսքերը. «Հայերի՝
այստեղից գնալուց հետո Աստված կտրեց այս հողերի բերրիությունը…»
Պետրոս Էքմանյանը, ով վերջին երկու տարիներին
որդու հետ միասին ապրում է Հայաստանում, տարածաշրջանում հաստատվելիք
խաղաղությունից հույսը չի կտրում: «Ոսուցիչ Պետիկը», ինպես իրեն
անվանում են հարևանները, վստահ է, որ մի օր վերադառնալու է ու քուրդ, արաբ ու հայ
հարևանների հետ շարունակի կիսատ թողած զրույցները: Նրա միակ ցանկությունն է, որ
հանգստություն իջնի այն հողերի վրա, որտեղ մի ժամանակ տառապել են իր հայրերը՝ այժմ այնտեղ բնակվող քրդերը նման… :
Ermenihaber.am
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Բացարձակապես չի նշվում, որ միջնադարյան այդ քաղաքն ու եկեղեցին հայկական են։
Հուլիսի 1-ին Սարաչհանե հրապարակում ցույցի ժամանակ մի խումբ ցուցարարներ վիրավորել էին Էրդողանին և դիմադրել ոստիկանությանը:
Ֆորումի բացման արրաողությանը ելույթ կունենան Թուրքիայի նախագահականի հանրային կապերի վարչության ղեկավար Ֆահրեթին Ալթունը և Անկարայում Չինաստանի դեսպան Լյու Շաոբին։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |