Հոդված13:05, 04 Մարտ 2014
Էրդողան-Գյուլեն հակասությունը` ընտրություններին ընդառաջ
Օրերս
համացանցում հայտնված Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ
Էրդողանի և որդու` Բիլալ Էրդողանի գաղտնալսված հեռախասազրույցները կրկին
ցնցում առաջացրեցին Թուրքիայում: Նախ հրապարակվեցին այն հեռախոսազրույցները, որոնք, ըստ տարածողների, տեղի
են ունեցել դեկտեմբերի 17-ին` «Մեծ կաշառք» անունը ստացած օպերացիայով ծագած կոռուպցիոն սկանդալի օրը: Այդ ձայնագրություններում Էրդողանը տեղեկացնում է որդուն, որ սկսված օպերացիայի շրջանակներում արդեն
ձերբակալվել են 3 նախարարների որդիներ ու բազմաթիվ պաշտոնյաներ: Նա ցուցումներ է տվել որդուն
տանից դուրս
հանել փողերն ու այլ վայր ի պահ դնել:
Այնուհետև համացանցում հայտնվեց մեկ այլ ձայնագրություն, որը, ըստ տարածողների, կրկին պատկանում է Էրդողանին ու որդուն: Այս անգամ
հեռախոսազրույնց իրենից ներկայացնում է վերջիններիս հեռախոսազրույցը մի գործարարից 10 միլիոն դոլար կաշառք վերցնելու վերաբերյալ: Էրդողանը, իհարկե, ձայնագրությունները գնահատեց որպես լկտիաբար իրականացրած մոնտաժի արդյունք, որն իրականում նպատակ ունի վարկաբեկել իրեն ու իր կողմից ղեկավարվող իշխամալամ «Արդարություն և զարգացում կուսակցությանը» (ԱԶԿ - AKP): Սակայն ցույցերից ու միտինգներից խուսափել ամեն դեպքում հնարավոր չեղավ: Հանրության լայն
զանգվածներ ընդդիմադիր ուժերի՝ «Ժողովրդահանրապետական» և «Ազգայնական շարժում» կուսակցությունների գլխավորությամբ մի շարք բնակավայրերում դուրս եկան փողոց, վարչապետի
հրաժարականի պահանջ ներկայացրեցին` Էրդողանին ու նրա ղեկավարած կառավարությանը գող, կաշառակեր անվանելով:
Այս իրադարձությունները մի մասն են այն շղթայի, որն արդարացիորեն կոչվում է Էրդողան-Գյուլեն կամ կառավարություն-գյուլենական համայնք հակամարտություն: Իսլամական հզոր շարժում հանդիսացող Գյուլենական շարժման կամ Գյուլենական համայնքի և Էրդողանի կառավարության ջրերն այլևս «մեկ առվով չեն հոսում»: Իսկ դեկտեմբերի 17-ն այն տարեթիվն է, երբ կուլիսներում ընթացող հակամարտությունը բացահայտ բնույթ ստացավ: Այդ պահից ի վեր կողմերը սկսեցին բացահայտ քայլեր ու հակաքայլեր մշակել, իրականացնել միմյանց դեմ: Այս ամենին առավել մեծ լարվածություն է հաղորդում մարտի 30-ին Թուրքիայում սպասվող տեղական ինքնակառավարման մարմինների (ՏԻՄ) ընտրությունները, որոնց հաջորդելու են նախագահական ընտրությունները: Նախընտրական շրջանում տարվող պատերազմն առավել զգոնություն է պահանջում ԱԶԿ-ից, քանզի Գյուլենական համայնքի` ԱՄՆ-ում բնակվող առաջնորդ Ֆեթուլլահ Գյուլենն անում է ամեն ինչ կառավարող կուսակցությանը վարկաբեկելու համար: Տարբեր հաշվարկներով մոտ 10 % ընտրազանգված ունեցող համայնքն իհարկե կարող է լուրջ ազդեցություն ունենալ սպասվող ընտրությունների պատկերի վրա: Դեկտեմբերի 17-ով սկսված ու մինչև նախօրեի ձայնագրությունները հասած Գյուլենի՝ դեպի Էրդողանն ու նրա կուսակցությունն ուղղված հարվածները, անշուշտ, կշարունակվեն մինչև ընտրություններ, գուցե նաև՝ դրանցից հետո: Իսկ ի՞նչ հակաքայլեր է իրականացնում Էրդողանը նախ իր և կուսակցության վարկանիշն ընտրություններից առաջ անկումից փրկելու, ինչպես նաև երկրի տարբեր կառույցներում լծակներ ունեցող Գյուլենի ազդեցությունը չեզոքացնելու ուղղությամբ:
Պետք է ասել, որ Էրդողանը նույնպես ձեռքերը ծալած-նստած չէ և տարբեր ուղղություններով քայլեր է իրականացնում, սակայն Գյուլենին չեզոքացնելն այդքան էլ հեշտ գործ չէ վարչապետ Էրդողանի համար, քանզի ԱԶԿ-ի իշխանության գալու մեջ իր ներդրումն ունեցած Գյուլենական համայնքի հետ իշխանության ավելի քան մեկ տասնամյակ շարունակված համագործակցությունը Գյուլենին թույլ տվեց գրեթե բոլոր ոլորտներում և հատկապես դատաիրավական համակարգում բավական պատկառելի ներկայացվածություն ունենալ: Վերոնշյալ ոլորտում ունեցած ազդեցության ամենացայտուն օրինակը Գյուլենի կողմից հրահրած կոռուպցիոն սկանդալն էր, ինչի շրջանակներում ձերբակալությունների ալիքը հասավ մինչև նախարարների որդիներ ու այլ պաշտոնյաներ՝ ընդհուպ սպառնալով Էրդողանի ընտանիքին: Այս պահին թերևս վարչապետի գործողության ամենաարդյունավետ դաշտը ԱԶԿ-ական մեծամասնությամբ խորհրդարանն է (մեջլիս), որն էլ մեկը մյուսի հետևից ընդունում է Էրդողանի կառավարության լիազորությունները ընդարձակող և տարբեր ոլորտների վրա վերջինիս վերահսկողությունը մեծացնող օրենքներ: Բայց միայն ընդունվող օրենքների շրջանակներում իրականացվող վերահսկողությունը դժվար թե Էրդողանին ՏԻՄ ընտրություններում ցանկալի վարկանիշ ապահովի, մանավանդ որ վերջինս լուրջ հավակնություններ ունի հաղթելու այս տարի սպասվող նախագահական ընտրություններում: Թերևս Էրդողանին անհրաժեշտ կլինի հավելյալ աջակցություն, որը կարող է լինել ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին:
Ռաֆայել Սահակյան
Ermenihaber.am
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Կա՞ արդյոք երաշխիք, որ հայկական կողմի հետ հարաբերությունները կարգավորելուց հետո մի օր թուրքը կրկին «թուրը չպիտի սրի»:
Մինչ Թուրքիայում իրենց «կարմիր» անցյալը թողած վազում են կապույտ երազանքների հետևից, Հայաստանում օրը սև է, կորուստը` դառը:
Հոդվածում նշվում է, որ մինչ մյուս գլոբալ տերությունները վերանայում են իրենց աֆրիկյան ռազմավարությունները, Անկարան իրեն դիրքավորում է որպես միջնորդ:
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Այս ցուցանիշով Թուրքիան աշխարհի երկրների ցանկում զբաղեցրել է 17-րդ հորիզոնականը։
Հրապարակվել է հոդված Հայաստանի տեխնոլոգիական ոլորտի զարգացման մասին։
«1915-ին Թուրքիայի 13 միլիոն բնակչության 3 միլիոնը կազմում էին քրիստոնյա ժողովուրդները։ Այսօր բնակչությունը 86 միլիոն է, բայց քրիստոնյաների թիվը ընդամենը 50 հազար է: Ինչու՞»։
Ամերիկյան «New York Times» օրաթերթն ուշադրություն է հրավիրել Թուրքիայում աճող ավտորիտարիզմի վրա։
Մի քանի րոպե անց մայրը նկատել է կատարվածը և դուրս է բերել նրան աղբարկղից:
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |