Քաղաքական13:15, 06 Փետրվար 2014
Թուրք հոդվածագիր. «Ստամբուլյան բիզնես-էլիտան դեմ է Էրդողանին»
Թուրքական «Սաբահ»-ի հոդվածագիր Սուլեյման Յաշարն իր «Իբրև հայերն են լքել Թուրքիան» հոդվածում անդրադարձ է կատարվում Շևքաթ Փամուքի «Թուրքիայի 200-ամյա տնտեսական պատմությունը» գրքում հեղինակի կողմից Թուրքիայի տնտեսությունում հայերի դերի մասին հատվածին: Հոդվածի վերջում խոսվում է Ստամբուլի բիզնես վերնախավի կողմից Էրդողանի չընդունվելու մասին, ինչը հեղինակը կապել է վերջին շրջանում Էրդողանի կողմից հաճախ հնչեցվող արտահայտությունների հետ, որոնցում վերջինս խոսում է քրիստոնեական փոքրամասնություններին պատկանած շինությունների վարադարձման մասին: Հոդվածը՝ ստորև.
«Իբրև հայերն են լքել Թուրքիան»
Ինչպես հայտնի է, Աբդուլ Համիդի գահընկեց արվելը կապիտալը փոխանցելու նպատակ ուներ: «Իթթիահաթ վե թերաքքիին» (Միություն և առաջադիմություն) աջակցող Մակեդոնիայի և Սալոնիկի բուրժուազիաները ցանկանում էր զբաղեցնել հայկական և հունական բուրժուազիաների տեղը ու այդ նպատակով էլ 1908-ին բանակն
ուղղորդեցին դեպի Ստամբուլ:
Այնուհետև հեղաշրջմամբ Աբդուլ Համիդին գահընկեց անելուց հետո սկսվեց կապիտալի փոխանցումը: Եվ սկսվեց հայերի գաղթեցումը:
Ավելի վաղ նշել էինք, որ տնտեսության պատմությանը վերաբերող գրքերում չի նշվել հայերի գաղթի և կապիտալի փոխանցման էության մասին: Այդպիսով թաքցվել է այսօրվա Ստամբուլի կապիտալի ստեղծումը:
Ահա այս թեմայով մի նոր գիրք է հրատարակվել՝ Շևքաթ Փամուքի «Թուրքիայի 200-ամյա տնտեսական պատմությունը» գիրքը: Գրքի 173-րդ էջում խոսվում է հայերի գաղթեցման մասին: Այնտեղ նշվում է, որ բռնագաղթի ժամանակ և դրանից հետո Թուրքիայում բնակվող մոտ 1.5 միլիոն հայերի թիվը նվազել է՝ կազմելով 100 հազարից էլ պակաս: Սակայն հաջորդ էջում հետպատերազմյան իրավիճակի մասին ասվում է. «Մասնավոր սեկտորում արդեն երկիրը լքած հայ և հույն բուրժուազիայի փոխարեն առաջատարի դիրքերում է գտնվում նրանց ունեցվածքին տիրացած թուրք-մուսուլմանական բուրժուազիան, որոնց համար կարծես նպաստավոր է եղել պատերազմի ընթացքում իթթիահադականնրի վարած քաղաքականությունը»: Նշյալ նախադասության մեջ օգտագործվող երկիրը լքած բառակապակցությունը ի չիք է դարձնում բռնագաղթը: Սստացվում է, որ նոր բուրժուազիան տիրացել էր իրենց կամքով երկիրը լքածների ունեցվածքին: Նոր բուրժուազիայի կողմից, զինվորական միջոցներով Աբդուլ Համիդին գահընկեց անելով, արյունոտ ճանապարհով կապիտալին տիրանալը նույնպես հօդս է ցնդում:
Թուրքիայի տնտեսության
պատմության նման շարադրանքի պատճառով է դժվարանում պարզաբանել, թե ինչու է այսօրվա
Ստամբուլի կապիտալը նախընտրում զինվորականների և Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (IMF)
վերահսկողությունը և չի ցանկանում Էրդողանին:
Այժմ անդրադառնանք այն
հանգամանքին, թե ինչու Ստամբուլի բիզնես-էլիտան չի ուզում Էրդողանին...
Օրերս Էրդողանը Գերմանիայում ունեցած
ելույթի ժամանակ, անդրադառնալով քրիստոնյա փոքրամասնություններին, ասեց հետևյալը. «Մենք
արել ենք այն, ինչը չի արել որևէ իշխանություն: Մեր քրիստոնյա քաղաքացիների
հիմնադրամներին պատկանող ողջ անշարժ գույքը վերադարձրել ենք Հիմնադրամների գլխավոր
տնօրինությանը: Այս ամենը մենք ենք ասպարեզ հանել: Մինչ այս պահը վերադարձրել ենք 2.5
մլն թուրքական լիրա արժողությամբ անշարժ գույք: Մոր Գաբրիելի եկեղեցու հարցը մենք լուծեցինք, Սումելայի եկեղեցին փակ էր, բացեցինք»:
Ստամբուլի բիզնես վերնախավի՝ Էրդողանին չուզելու պատճառը պետք է այս ելույթի մեջ փնտրել: Քանի որ ստամբուլյան կապիտալն այս գործընթացում անհանգստանում է՝ մտածելով «Միգուցե մեր պապերի տիրացած ունեցվածքն էլ ձեռքներցս գնա», ու այդ պատճառով էլ դեմ է դուրս գալիս Էրդողանին:
Եթե ձեր՝ տնտեսության պատմության գրքերում գրածի պես տիրացել են ոչ թե բռնագաղթվածների, այլ երկիրը լքածների ունեցվածքին, ապա այն ռեակցիան,
որը կա Էրդողանի նկատմամբ, անհասկանալի է դառնում: Այդ դեպքում տնտեսության պատմությունը չպետք է կաշկանդված գրել:
Ermenihaber.am
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Օրակարգում է եղել ռազմարդյունաբերական համագործակցությունն ու Գազայում տիրող իրավիճակը:
ԱՄՆ Պետդեպի կողմից օգոստոսի 20-ին հրապարակված նամակում նշվել է, որ ԱՄՆ կառավարության բացասական դիրքորոշումը պահպանվում է:
Անկարայում Ինդոնեզիայի դեսպանը նշել է, որ ներկայիս հարաբերություններն ավելի ամուր են, քան երբևէ։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Թուրքիայի տարածքային ենթակառուցվածքների նախարարը հաղորդագրություն է տարածել։
Ջրի պաշարները հաշվարկվում են մոտավորապես մինչև 35 օր: Քաղաքապետը կոչ է արել խիստ խնայողաբար օգտագործել այն:
Գագաթնաժողովը կկայա 2026-ի հուլիսի 7-ից 8-ը՝ Թուրքիայի նախագահական համալիրում։
Թուրքիայի տրանսպորտի և ենթակառուցվածքների նախարարությունը պատրաստվում է կիրառել «Ես լավ եմ և այստեղ եմ» հաղորդագրությունների համակարգը:
Ուկրաինայի նախագահն անդրադարձել է ՌԴ նախագահի հետ հնարավոր հանդիպմանը՝ նշելով, որ առաջիկա 7–10 օրվա ընթացքում սպասում է անվտանգության երաշխիքների տրամադրմանը։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |