• Կայքի մասին
  • Կապ
  • Ցեղասպանություն
  • Ղարաբաղ
  • Ռազմական
  • Խոսք
  • Հոդված
07 Հուլիս, 2025
Երկուշաբթի 19:18
Tür|Հայ|Pуc

ERMENI HABER AJANSI

Հակիրճ ԵՎ ստույգ
  • Հարցազրույց
  • Տնտեսական
  • Քաղաքական
  • Հասարակական
  • Մշակութային
  • Գիտակրթական
  • Տարածաշրջան
  • Միջազգային
  • Իրավական
  • Մարզական

Հասարակական09:00, 17 Հոկտեմբեր 2013

Թուրքիայի 20 հայկական դպրոցներում սովորում է 3000 աշակերտ. ի°նչ դժվարություններ կան

Թուրքիայի 20 հայկական դպրոցներում սովորում է 3000 աշակերտ. ի°նչ դժվարություններ կան

Ստամբուլի Յեշիլքոյի հայկական դպրոցի տնօրեն Գարո Փայլանը խոսել է թուրքական կառավարության կողմից ներկայացված «ժողովրդավարացման փաթեթի» բարեփոխումների մասին, որոնք  առնչվում են Թուքիայի ազգային փոքրամասնություններին:
Փայլանը թուրքական «Ռադիքալ» թերթին տված հարցազրույցում պատմական ակնարկ է կատարել՝ նշելով, որ 90 տարի առաջ փոքրամասնություններին կրթության ոլորտում տրված իրավունքները ավելի լայն հնարավորություններ էին ընձեռում, քան այժմյան օրենքները և նախատեսվող բարեփոխումները: Օսմանյան շրջանում հազարավոր դպրոցներ են եղել, որտեղ ուսումը եղել է առանց սոցիալական  խտրականության:

 Հանրապետական շրջանում արդեն հայկական դպրոցները,  համապատասխան իրավական կարգավիճակ, նյութական օգնություն չստանալով, համապատասխան ենթակառուցվածքներ  չունենալով հանդերձ, շարունակել են իրենց գործունեությունը:

Հարցազրույցի ժամանակ հայկական դպրոցի տնօրենը անդրադրձել է մայրենի լեզվով կրթությանը, ինչպես նաև դրա և մասնավոր դպրոցների տարբերությանը:

Նա մասնավորապես նշել է, որ Թուրքիայում մայրենի լեզվով դպրոցներ միշտ էլ եղել են, սակայն այժմ այնպես է ներկայացվում, կարծես թե, մայրենի լեզվով կրթությունը առաջին անգամ է մատուցվելու: Նա, որպես օրինակ հայտնել է, որ Օսմանյան շրջանում ազգային փոքրամասնություններին պատկանող 6500 դպրոց է եղել,  որտեղ  կրթությունը եղել է մայրենի լեզվով: Իսկ այժմ մայրենի լեզվով կրթություն ասելով՝ հիմնականում քրդերենով կրթությունն են հասկանում:
Ըստ Փայլանի՝  եթե մայրենի լեզվով կրթությունը փոխարինվի մասնավոր դպրոցներով, ապա հասարակությունը իր վրա ընկած պատասխանատվությունը հավուր պատշաճի չի կատարի: Քանի որ առանց այդ էլ  քիչ աշակերտներ ունեցող հունական, հայկական համայնքների համար մասնավոր հատվածը գումարներ չի հատկացնի և դպրոցներ չի բացի: Այդ իսկ պատճառով իրենք  տարիներ շարունակ պահանջել են, որ մայրենի լեզվով դասավանդող դպրոցներին իրավական կարգավիճակ տրվի: «Վախենում են, որ հունական, հայկական, հրեական դպրոցներին օգնություն ցուցաբերելու դեպքում, մյուս ժողովուրդներն էլ պահանջներ կներկայացնեն: Մեզ միշտ ասում են. «սպասե՛ք»: Քուրդ ժողովուրդը  տասնյակ տարիներ պայքարում է, գուցե մի տասը տարի էլ կարող է սպասել: Սակայն անբարենպաստ պայմաններում գտնվող համայնքների լեզուները (հայերեն, հունարեն, ասորերեն) առանց այդ էլ վերանում են: Սրանց համար անհապաղ միջոցառումներ պետք է ձեռնարկել: Այդ լեզուների կրողներն էլ են քչանում»,- ընդգծել է Փայլանը:

Նա խոսել է նաև հայկական դպրոցի  խնդիրների մասին. «Մեր խնդիրներից մեկն էլ դասագրքերի պակասությունն  է: Նորերը չենք կարողանում ստեղծել: Աշակերտները  հայերեն սովորում են 40 տարի առաջ տպագրված գրքերով, որոնց հնության պատճառով առանց այդ էլ առօրյա կյանքում քիչ օգտագործվող մայրենի լեզվի ուսուցանումը ընկալվում է ոչ կարևոր, երկրորդական: Այս տեսանկյունից հասարակական աջակցություն է անհրաժեշտ: Այս լեզուների նկատմամբ երեխաների հետաքրքրությունը պահպանելու համար լավ մասնագետներ պետք է պատրաստել:
Թվով 20 հայկական դպրոցներում սովորում է 3000 աշակերտ, այնինչ այդ թիվը կարող է լինել 6 հազար:
Աշակերտների քչության պատճառները երկուսն են.

1. Ազգության գաղտնի կոդը:

Այսինքն՝ հայկական դպրոցում սովորելու համար երեխայի ծնողները պարտադիր հայ պետք է լինեն և պետության գաղտնի գրանցամատյաններում գրանցված լինեն 2-րդ համարով, որն էլ հայերի ազգության գաղտնի կոդն է:
Փայլանը հայտնել է, որ այդ կոդավորումը վերացնելու նպատակով դատական գործ են բացել:

2. Թուրքիայի քաղաքացիությունը:
Միայն Թուրքիայի քաղաքացիները կարող են դպրոց ընդունվել: Սակայն Թուրքիայում կան Հայաստանից և Սիրիայից եկած բազմաթիվ աշակերտներ: Նրանք սովորում են հյուրի կարգավիճակով և  նրանց օրագիր չի տրվում: Անհրաժեշտ է այս արգելքը նույնպես վերացնել»:

Ermenihaber.am


Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները

Անիի Մայր տաճարը վերանորոգումից հետո կգործի որպես թուրքական մզկիթ
13:28, 04 հուլ
Անիի Մայր տաճարը վերանորոգումից հետո կգործի որպես թուրքական մզկիթ

Բացարձակապես չի նշվում, որ միջնադարյան այդ քաղաքն ու եկեղեցին հայկական են։

Թուրքիայում 15 մարդ կձերբակալվի Էրդողանին վիրավորելու համար
16:58, 03 հուլ
Թուրքիայում 15 մարդ կձերբակալվի Էրդողանին վիրավորելու համար

Հուլիսի 1-ին Սարաչհանե հրապարակում ցույցի ժամանակ մի խումբ ցուցարարներ վիրավորել էին Էրդողանին և դիմադրել ոստիկանությանը:

Անկարայում կկայանա Թուրքիա-Չինաստան մեդիա ֆորումը
14:43, 01 հուլ
Անկարայում կկայանա Թուրքիա-Չինաստան մեդիա ֆորումը

Ֆորումի բացման արրաողությանը ելույթ կունենան Թուրքիայի նախագահականի հանրային կապերի վարչության ղեկավար Ֆահրեթին Ալթունը և Անկարայում Չինաստանի դեսպան Լյու Շաոբին։

Ուղիղ խոսք

Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն

Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն

ամենաշատ ընթերցված

Էրդողան. «Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կնքվելիք խաղաղության պայմանագիրը փոխելու է տարածաշրջանի մթնոլորտը»
Էրդողան. «Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կնքվելիք խաղաղության պայմանագիրը փոխելու է տարածաշրջանի մթնոլորտը»

Թուրքիայի նախագահը, Ադրբեջանից վերադառնալիս, ինքնաթիռում պատասխանել է լրագրողների հարցերին։

Բրազիլիայում հանդիպել են Իրանի և Թուրքիայի արտգործնախարարները
Բրազիլիայում հանդիպել են Իրանի և Թուրքիայի արտգործնախարարները

Արաղչին ու Ֆիդանը քննարկել են երկկողմ և տարածաշրջանային հարցեր, ինչպես նաև Իրանի միջուկային գործունեության հետ կապված բանակցային գործըթացը։

Թուրքիայի և Սիրիայի միջև առևտրաշրջանառությունն աճել է 60%-ով
Թուրքիայի և Սիրիայի միջև առևտրաշրջանառությունն աճել է 60%-ով

Դամասկոսում Թուրքիայի դեսպանը նշել է, որ պաշտոնական Անկարան պատրաստ է ավելի ակտիվ դեր ստանձնել Սիրիայի վերականգնման գործընթացում

լուսանկարներ

picture Անտառային հրդեհներ Թուրքիայի 23 նահանգներում

տեսանյութեր

picture Եպիսկոպոս Մաշալյանը հարցազրույց է տվել Ermenihaber.am-ին
Եղանակ

Օրացույց

Հարցումներ

Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:

Այո0%
Ոչ0%
Չգիտեմ36.1%
Կբացվի ավելի ուշ63.9%

արտարժույթ

EURTRYUSD
549.8490.05485.12

ERMENİ HABER AJANSI

Հակիրճ ԵՎ ստույգ

  • Կայքի մասին
  • Կապ
  • Ցեղասպանություն
  • Ղարաբաղ
  • Ռազմական
  • Խոսք
  • Հոդված
  • Facebook
  • Youtube
  • Twitter
  • RSS
© Copyright EH ermenihaber.am 2015
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են
  • Facebook
  • Twitter
  • Youtube
  • RSS
{"core.poll.vote_empty":"core.poll.vote_empty"}