• Կայքի մասին
  • Կապ
  • Ցեղասպանություն
  • Ղարաբաղ
  • Ռազմական
  • Խոսք
  • Հոդված
17 Հունիս, 2025
Երեքշաբթի 20:13
Tür|Հայ|Pуc

ERMENI HABER AJANSI

Հակիրճ ԵՎ ստույգ
  • Հարցազրույց
  • Տնտեսական
  • Քաղաքական
  • Հասարակական
  • Մշակութային
  • Գիտակրթական
  • Տարածաշրջան
  • Միջազգային
  • Իրավական
  • Մարզական

Մշակութային11:38, 10 Ապրիլ 2013

Սևան Նիշանյանը` թուրքերեն լեզվի օտարաբանությունների շուրջ

Սևան Նիշանյանը` թուրքերեն լեզվի  օտարաբանությունների շուրջ

Պոլսահայ անվանի մտավորական, լեզվաբան, գրող Սևան Նիշանյանը զբաղվել է քրդերեն լեզվից փոխառած և  թուրքերեն լեզու ներմուծված բառերի ուսումնասիրմամբ: Ժամանակից թուրքերենի բառարանների ծագուբնաբանական կառույցներն ի հայտ բերող Սևան Նիշանյանն այդ թեմայով իր բլոգում գրառում է կատարել: Քրդերենից թուրքերենի փոխառած մի շարք բառեր է  ներկայացրել:

«Քանի որ, քրդերը և թուրքերն ավելի քան 1000 տարի շփվում են միմյանց հետ, փոխադարձաբար բառեր յուրացնելը հեշտ գործըթնաց է դարձել»,- նկատել է տալիս Նիշանյանը:

«Ժամանակակից թուրքերենի ծագուբնաբանական բառարանը» ենթավերնագրով հրատարակված «Բառերի տոհմածառը» գրքում Սևան Նիշանյանը գրել է, որ թուրքերենն այլ լեզուներից  ռեկորդային թվով  բառեր է փոխառել, նորերն է ստեղծել, և աշխարհի ամենակոսմոպոլիտ լեզուն է: Հեղինակը մեջբերել է թուրքերեն և քրդերեին լեզուների միջև եղած կապի մասին վկայող որոշ փոխառություններ:

Դրանք են՝  buyur, bu kadardır, Berdel,  biji, cacık, dalavere, dengbej, gundu, halay, ya herru, ya merru, heval, hizmakeko, keleş, kıro, kırve և այլն: Նա նաև նշել է, որ կա մոտ 40 բառ, որոնք հնարավոր չէ կիրառությունից դուրս բերել:

Թուրքերենի և քրդերենի այս չափ փոխկապակցված լինելը գրող Նիշանյանը բացատրում է երկու ազգերի միջև եղած դարավոր սերտ կապի առկայությամբ: Նա նաև բառերi մի քանի խմբեր է առաձնացրել, որոնց համաձայն գոյություն ունի ժարգոնային,  մշակույթից ներթափանցված, օտարազգիների կենցաղի ոլորտից փոխառվնած և հատուկ տերմինոլոգիայի բառեր: Թուրքերենում այսչափ օտարաբանությունների առկայությունը լեզվաբանը բացատրում է նրանով, որ գրեթե 900 տարի Թուրքիայի վերնախավը տիրապետել է պարսկերեն լեզվին:

Նշենք, որ ոչ վաղ անցյալում գրող Սևան Նիշանյանը կալանավորվել էր և 10 ամիս անցկացրել է բանտում իր պահպանության տակ գտնվող Շիրինջեյի տները վերանորոգելու համար: 

Ermenihaber.am


Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները

Հայ լուսանկարիչ Արա Գյուլերի կյանքի մասին պատմող ֆիլմ կնկարահանվի Թուրքիայում (Տեսանյութ)
09:37, 19 մայ
Հայ լուսանկարիչ Արա Գյուլերի կյանքի մասին պատմող ֆիլմ կնկարահանվի Թուրքիայում (Տեսանյութ)

Ֆիլմը լինելու է Թուրքիայի և Հայաստանի միջև առաջին համատեղ լիամետրաժ ֆիլմարտադրանքը:

Թուրքիայում ամփոփվել է պոլսահայ աշխարհահռչակ նկարչի անվան մրցաշարը
14:24, 12 մայ
Թուրքիայում ամփոփվել է պոլսահայ աշխարհահռչակ նկարչի անվան մրցաշարը

Արա գյուլերի մրցաշարում առաջին տեղը գրավել է Ստամբուլում գործող հայկական «Կենտրոնական» ավագ դպրոցի սան Մարինա Աբդը:

Թուրքիայում կհեռարձակվի առաջին հայկական սերիալը
11:55, 15 ապր
Թուրքիայում կհեռարձակվի առաջին հայկական սերիալը

Սերիալը կհեռարձակվի «Լույս TV»-ի եթերում՝ հայերեն հնչողությամբ և թուրքերեն ենթագրով։

Ուղիղ խոսք

Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն

Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն

ամենաշատ ընթերցված

Թուրքական թերթի անդրադարձը՝ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքին»
Թուրքական թերթի անդրադարձը՝ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքին»

Հոդվածում նշվում է, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը ցամաքով իրար կապող միջանցքի թեման կրկին օրակարգում է։

Թուրք գործիչ. «Իսրայելի վերջնական նպատակը Թուրքիան է և Թուրքիայի տրոհումը»
Թուրք գործիչ. «Իսրայելի վերջնական նպատակը Թուրքիան է և Թուրքիայի տրոհումը»

Ֆաթիհ Էրբաքանը պնդել է, որ Իսրայելին պիտի պատասխանել իրեն հասկանալի լեզվով։

Թուրք-ադրբեջանական մեդիահրաձգությու՞ն է սկսվել
Թուրք-ադրբեջանական մեդիահրաձգությու՞ն է սկսվել

«Kharabakh Records» տելեգրամյան ալիքը գրել է. «Թուրքիայի մամուլից նման բան չէինք սպասում»։

Էրդողանը Թրամփի հետ քննարկել է Իսրայել-Իրան առճակատումը
Էրդողանը Թրամփի հետ քննարկել է Իսրայել-Իրան առճակատումը

Թուրքիայի նախագահը նշել է, որ Անկարան պատրաստ է ցուցաբերել ցանկացած աջակցություն, այդ թվում՝ միջնորդություն։

ԵՄ երկրները  դադարեցրել են Թուրքիայի քաղաքացիների վիզայի համար դիմումների ընդունումը
ԵՄ երկրները դադարեցրել են Թուրքիայի քաղաքացիների վիզայի համար դիմումների ընդունումը

​Գերմանիան խստացրել է սահմանային միջոցառումները, քանի որ թուրքերը կազմում են անօրինական ներգաղթի հոսքի զգալի մասը։

լուսանկարներ

picture Անտառային հրդեհներ Թուրքիայի 23 նահանգներում

տեսանյութեր

picture Եպիսկոպոս Մաշալյանը հարցազրույց է տվել Ermenihaber.am-ին
Եղանակ

Օրացույց

Հարցումներ

Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:

Այո0%
Ոչ0%
Չգիտեմ36.1%
Կբացվի ավելի ուշ63.9%

արտարժույթ

EURTRYUSD
549.8490.05485.12

ERMENİ HABER AJANSI

Հակիրճ ԵՎ ստույգ

  • Կայքի մասին
  • Կապ
  • Ցեղասպանություն
  • Ղարաբաղ
  • Ռազմական
  • Խոսք
  • Հոդված
  • Facebook
  • Youtube
  • Twitter
  • RSS
© Copyright EH ermenihaber.am 2015
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են
  • Facebook
  • Twitter
  • Youtube
  • RSS
{"core.poll.vote_empty":"core.poll.vote_empty"}