ERMENI HABER AJANSI

Ermenistan, "Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Barış ve Devletlerarası İlişkilerin Tesisine Dair Anlaşma" taslağında üzerinde uzlaşma sağlanamayan iki maddeyle ilgili Azerbaycan'ın önerilerini kabul etti. Yerevan, anlaşma metninin üzerinde mutabakata varıldığı ve müzakerelerin tamamlandığı konusunda ortak bir bildiri yayımlanmasını teklif etti.

Daha önce Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Ermenistan ile barış görüşmelerinin tamamlandığını ve tarafların olası bir barış anlaşması metni üzerinde uzlaştığını duyurmuştu. 

Ermenistan Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasında Yerevan'ın bu tutumu Bakü'ye diplomatik kanallar aracılığıyla iletildiği belirtildi.

Dışişlerinin açıklamasında şu ifadelere yer verildi: "Ancak, Azerbaycan tarafı ortak bildiri yerine tek taraflı bir açıklama yapmayı tercih etti. Ermenistan Dışişleri Bakanlığı, barış anlaşması taslağının üzerinde uzlaşmaya varıldığını ve müzakerelerin tamamlandığını bir kez daha teyit ediyor. Bu bağlamda, barış anlaşmasının imzalanmaya hazırdır. Ermenistan'ın Azerbaycan ile anlaşmanın imzalanacağı tarih ve yer konusunda istişarelere başlamaya hazırdır."

Dışişlerinin açıklamasından sonra bir açıklama da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'dan geldi. Başbakan Paşinyan, Ermenistan ile Azerbaycan arasında imzalanması planlanan barış anlaşmasının daha önce üzerinde mutabakata varılmamış olan iki maddesi konusunda Ermeni tarafının uzlaşı sağladığını yineledi.

Gazetecilerle yaptığı görüşmede konuya değinen Paşinyan, "Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki barış ve devletlerarası ilişkilerin tesisi anlaşması metni üzerindeki müzakereler tamamlandı ve metin üzerinde mutabakata varıldı. Bu, önemli bir gelişmedir" dedi.

Paşinyan, metni imzalamaya hazır olduğunu ve Ermeni tarafının imza tarihleri ve yeri konusunda görüşmelere başlamaya hazır olduğunu yeniden teyit etti.

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı’nın, ikili formatta müzakerelere başlamaya hazır olduklarına dair açıklamasına değinen Paşinyan, "Onların kendi görüşleri var, bizim de kendi görüşlerimiz var. Bu görüşmeler sırasında fikirleri birbirine yaklaştırmaya çalışacağız" dedi.

Üzerinde uzlaşı sağlanan maddelerin, barış anlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonraki sürece ilişkin olduğunu vurgulayan Paşinyan, ancak genel mantığın, şimdi bu konularla ilgili bazı detayların da müzakere edilmesini gerektirdiğini belirtti.

Paşinyan, üzerinde uzlaşma sağlanan iki maddeden birinin sınır boyunca üçüncü ülke güçlerinin konuşlandırılmamasıyla, diğerinin ise tarafların uluslararası mahkemelerde birbirlerine karşı açtıkları davaları geri çekmesi ve karşılıklı olarak herhangi bir hukuki işlem başlatmamasıyla ilgili olduğunu dile getirdi.

Başbakan, eğer bir anlaşmaya varıldıysa, bu durumun, Azerbaycan tarafının bu metnin kendileri için belirli bir şekilde faydalı olduğuna ve Ermenistan'ın da bu metnin kendisi için faydalı olduğuna karar verdiğini gösterdiğini belirtti. "Bunlar, kamusal olarak konuştuğumuz uzlaşı noktalarıdır. Madde madde her şey hakkında konuştuk. Bir karar aldık çünkü bu metnin bir uzlaşma metni olduğuna inanıyoruz, bu da barış anlaşmasının şekli olabilir. Farklı bir türde, farklı bir formülde barış anlaşması mümkün değildir" sözlerine ekledi.

Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ise Azerbaycan ile imzalanan barış anlaşmasının metni üzerinde mutabakata varılmasını son derece önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirdi.

"Ermenistan, anlaşmanın imzalanmasının yeri, zamanı ve diğer ayrıntıları konusunda mutabakata varmak için Azerbaycan ile en kısa sürede istişarelere başlamayı teklif ediyor." şeklinde konuştu. 

Mirzoyan konuşmasından öne çıkanlar şöyle:

. Ermenistan ile Azerbaycan arasında varılan barış anlaşması taslağının mutabık kalınan metninde tek taraflı bir düzenleme bulunmadığı gibi iki ülkenin anayasalarına ilişkin de bir düzenleme bulunmuyor.

.  Ermeni tarafının da Azerbaycan anayasası konusunda endişeleri var. Ermenistan'ın bu anayasada Ermenistan Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğüne yönelik bazı özlemler gördüğü biliniyor.

. Ermenistan ile Azerbaycan arasında varılan barış anlaşması taslağının mutabık kalınan metninde sözde koridor konusunda herhangi bir madde bulunmuyor. Ulaştırma, transit ve ekonomik konular da dahil olmak üzere çeşitli alanlarda ikili işbirliği isteği bulunmaktadır.

. Ermenistan Cumhuriyeti'nin tüm demiryolları, tüm yolları ve altyapıları Ermenistan Cumhuriyeti'nin egemenliği altında kalacak ve Ermenistan Cumhuriyeti'nin mevzuatına uygun olarak faaliyet gösterecektir. Ermenistan, bu altyapıları kontrol etmek için başka bir güce ihtiyaç olmadığına inanmaktadır.

. Ermenistan ile Azerbaycan arasında varılan barış antlaşması taslağının mutabakata varılan metninde mültecilerin geri dönüşüne ilişkin herhangi bir madde yer almıyor.

. Ermenistan, Azerbaycan ile barış antlaşması imzalandıktan sonra AGİT Minsk Grubu faaliyetlerine daha fazla ihtiyaç duymayacak.

. Anlaşma, ilişkilerin normalleşmesine yönelik görüşmeleri sürdürebileceğimiz mekanizmaları öngörüyor.

Bu açıklamaların ardından uluslararası tepkiler gelmeye başladı

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ermenistan ile Azerbaycan arasında Barış Anlaşması'nın taslak metni üzerindeki müzakerelerin sonuçlanmasını takdirle karşıladığını belirten bir açıklama yaptı.

Macron, "Ermenistan ile Azerbaycan arasında Güney Kafkasya'da sürdürülebilir barışın önünü açacak bir barış anlaşmasının imzalanmasının önünde artık hiçbir engel kalmadı" ifadesini kullandı. 

İspanya Dışişleri Bakanlığı, konu ile ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: "İspanya, Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasındaki anlaşma haberini takdirle karşılıyor ve bu duyurunun iki ülke arasında nihai bir anlaşmanın imzalanmasına yol açmasını umuyor. İspanya, Güney Kafkasya'da barış ve istikrara olan bağlılığını teyit ediyor."

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Berbock da taraflara anlaşmayı imzalamaya çağırdı. Berbock, "Ermenistan ile Azerbaycan'ın barış anlaşması konusunda anlaştığı haberi umut veriyor. Onlarca yıl süren düşmanlık ve savaşların ardından kalıcı bir barışın artık ulaşılabilir olması, bölge için olduğu kadar sınırlarının ötesinde de önemlidir. Uzun müzakerelerin ardından Ermenistan'ın verdiği cesur tavizler, her iki ülkeye eşlik ettiğimiz yolda son adımı oluşturuyor. Her iki tarafı da barış anlaşmasını imzalamaya çağırıyorum." dile getirdi.

Litvanya Dışişleri Bakanı Kestutis Budris, müzakerelerin başarıyla sonuçlanmasını takdirle karşıladı. Bölgedeki barış ve istikrar için büyük bir adım olduğunun altını çizen Budris, barış anlaşmasının en kısa sürede imzalanması yönündeki umudunu dile getirdi.

Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Braze, Ermenistan ve Azerbaycan'ı barış anlaşmasının metni üzerinde anlaşmaya varılmasından dolayı tebrik etti. "Bölgede kalıcı barış ve istikrara doğru önemli bir adım olan barış anlaşmasının metni üzerinde anlaşmaya varan iyi dostlarımız Azerbaycan ve Ermenistan'ı tebrik ediyoruz" dedi.

Komşu İran'dan da bir açıklama geldi. Anlaşma haberini takdirle karşıladığını ifade eden İran Dışişleri Bakanlığı Basın Sözcüsü İsmayil Bakayi, bunun Güney Kafkasya'da kalıcı barışa ulaşma yolunda gerekli ve önemli bir adım olduğunu belirtti. Her iki tarafın anlaşmazlıkları diyalog yoluyla çözme yönündeki kararlılıkları sayesinde, iki ülke arasında yakın zamanda bir barış anlaşmasının imzalanmasına ve bölgede kalıcı barış ve istikrarın sağlanmasına tanıklık edileceğini umduklarını belirtti.

Slovenya Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı Tanja Fajon da anlaşmaya sıcak baktığını ifade etti.  "Hem Ermenistan hem de Azerbaycan'ın barış antlaşması müzakerelerinin sonuçlandığına dair açıklamalarını memnuniyetle karşılıyoruz. Güney Kafkasya'da yeni bir barış ve istikrar döneminin başlangıcı olacak anlaşmanın yakın zamanda imzalanmasını umuyoruz."

Komşu Gürcistan, anlaşmayı tarihi olarak nitelendirdi. "Gürcistan, Ermenistan ile Azerbaycan arasında barış antlaşmasının 17 maddesi hakkında müzakerelerin sonuçlanmasını memnuniyetle karşılıyor. Bu, bölgede kalıcı barış ve istikrara doğru atılmış tarihi bir adımdır."