ERMENI HABER AJANSI

Radar Armenia’ya konuşan uluslararası ilişkiler uzmanı Shahan Gandaharian, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Ermenistan’a yönelik son açıklamalarını ve bölgedeki gelişmeleri değerlendirdi. Gandaharian’a göre, Aliyev’in tehditleri ile müzakereler her zaman birbirine zıt yönlerde ilerliyor. Barış sürecini baltalamayı hedefleyen bu söylemler, Aliyev’in iki temel amacını ortaya koyuyor: Zengezur koridorunun açılması ve AGİT Minsk Grubu eş başkanlığının feshedilmesi. Diğer talepler ise bu iki temel hedef doğrultusunda baskı kartı olarak kullanılıyor.

Aliyev’in, “Zengezur koridoru açılmalı ve açılacak” şeklindeki açıklamaları, Azerbaycan’ın bu hedefe ulaşmak için silahlı güce başvurabileceği tartışmalarını gündeme getirdi. Ancak Gandaharian, bu ihtimali düşük görüyor. Syunik bölgesinin jeopolitik bir alana dönüşmesi ve bölgedeki diğer aktörlerin varlığı, Azerbaycan’ın bu sorunu tek başına çözmesini imkânsız hale getiriyor. Gandaharian’a göre, Moskova ve Ankara arasındaki anlaşma dahi Syunik’in statüsünü değiştirmeye yetmez; çünkü bu süreçlerde Tahran ve kolektif Batı da önemli bir rol oynuyor.

Uluslararası toplumun Aliyev’in açıklamalarına sessiz kalmasını değerlendiren Gandaharian, bu durumu Aliyev’in taleplerinin ciddiye alınmaması ve söz konusu açıklamaların yalnızca provokasyon olarak görülmesiyle ilişkilendiriyor. Aliyev’in asıl hedefinin, Zengezur koridorunun açılmasını sağlamak ve AGİT Minsk Grubu’nun feshedilmesi olduğunu belirten Gandaharian, bu tür söylemlerin baskı oluşturmayı amaçladığını ifade ediyor.

Ermenistan tarafının tepkisine gelince, Başbakan ve Dışişleri Bakanı’nın açıklamalarının Bakü’yü memnun etmediği görülüyor. Bakü, bu açıklamalara karşılık olarak sorumluluğu Ermenistan’a yükleme çabası içerisine girmiş durumda.

Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, bölgedeki barış ve istikrar için tarihi bir fırsat penceresi açıldığını ifade etmesi ve Azerbaycan’la omuz omuza hareket ettiklerini belirtmesi de dikkat çekici. Ancak Gandaharian, Ankara’nın açıklamalarının karmaşık ve belirsiz olduğunu düşünüyor. “Tek Millet, İki Devlet” söyleminin büyük ölçüde slogan niteliği taşıdığını ifade eden uzman, Türkiye’nin siyasi olarak uygun bir anı beklediğini vurguluyor. Batı’nın talimatı geldiğinde, Ankara’nın Ermenistan sınırını açmaktan başka bir seçeneği olmayacağını belirtiyor.

Sınırın açılmasının ardından, Ermenistan’daki Rus askeri üslerinin varlığı meselesinin gündeme getirileceğini öngören Gandaharian, bu sürecin doğrudan Washington tarafından yönlendirileceğini ifade ediyor. Batı’nın perspektifinden, bölgedeki barış süreci, Rus etkisinin ortadan kaldırılmasıyla eş anlamlı görülüyor.