ERMENI HABER AJANSI

Anayasa Mahkemesi Balıklı Rum Hastanesi Vakfı’nda uzun süredir seçim yapılamıyor oluşu ile ilgili Rum toplumundan isimlerin başvurması üzerine “Örgütlenme özgürlüğü ihlal edilmiştir” kararı verdi.

Rum toplumundan beş kişi 2014 yılından Bakırköy Asliye Hukuk Mahkemesine  başvurarak 1991 yılından bu yana hastane vakfı için seçilme yapılamdağını bildirdi. Başvurucular 2004 ve 2008 yılında vakfın yönetim kurulu seçimi yapması gerektiğini belirttiler. Ancak başvurudan sonuç alınamayınca başvucular Anayasa Mahkemesi'ni gettiler.

Bilindiği Vakıflar Genel Müdürlüğü yaklaşık 10 yıl önce azınlık vakıflarının seçim yapmasına olanak veren yönetmeliği iptal etmiş, yeni yönetmelik uzun süre yayınlanmadığı için vakıflar seçim yapamamıştı.

2022 yılında yönetmelik  yayınlandı ancak Azınlık Vakıfları Hastaneleri seçimleri için ayrı bir yönetmeliğin 2023 yılında yayınlanacağı belirtildi. Ancak bu yönetmelik halen yayınlanmış değil.

Mahkemenin kararının sonuç bölümü şöyle:

“Niteliği itibarıyla başvuruda tespit edilen hak ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasında hukuki yarar bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Yapılan incelemede 18/6/2022 tarihli ve 31870 sayılı Resmî Gazete’de Cemaat Vakıfları Seçim Yönetmeliği'nin yayımlandığı görülmüştür.

O hâlde somut başvuruda ihlale neden olan yönetmelik boşluğunun 2022 tarihli Yönetmelik hükümleri çerçevesinde giderilebileceği anlaşılmıştır. Bu bakımdan başvurucuların mensubu oldukları cemaat vakfının seçimlerinin yapılması ve başvuruda tespit edilen ihlallerin giderilmesi için Vakıflar Genel Müdürlüğüne bildirimde bulunulması gerekir.

Öte yandan somut olay bağlamında ihlalin tespit edilmesinin başvurucuların uğradığı zararların giderilmesi bakımından yetersiz kalacağı değerlendirilmiştir. Dolayısıyla ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılabilmesi için örgütlenme özgürlüğünün ihlali nedeniyle manevi zararları karşılığında başvuruculara talepleriyle bağlı kalınarak net 10.000 TL manevi tazminatın müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

HÜKÜM

A. Örgütlenme özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 33. maddesinde güvence altına alınan örgütlenme özgürlüğünün İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. İdareden kaynaklı sorunun çözümü için Vakıflar Genel Müdürlüğüne BİLDİRİMDE BULUNULMASINA,

Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 19/12/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi."

Başvurucular şöyle: Efthymia Meentzlou, Evdoksia Galanopulo, Katina Evdokiya Veriopolos, Keti Vuças, Maria Filimon. Başvurucuların avukatlığını ise Cem Sofuoğlu yaptı.

Mahkeme  kararında şu ifadelere yer verdi:

"AİHM, örgütlenme özgürlüğünün ulusal ve etnik azınlıklar da dâhil olmak üzere azınlıklara mensup kişiler için özellikle önemli olduğunu, Avrupa Konseyi Çerçeve Sözleşmesi'nin giriş bölümünde belirtildiği üzere "çoğulcu ve gerçekten demokratik bir toplumun, ulusal bir azınlığa mensup her bir kişinin etnik, kültürel, dilsel ve dini kimliğine saygı göstermekle kalmayıp, aynı zamanda bu kimliği ifade etmelerini, korumalarını ve geliştirmelerini sağlayacak uygun koşulları yaratması gerektiğini" kabul etmektedir.

AİHM kimliğini ifade etmek ve geliştirmek için bir örgüt kurmanın bir azınlığın haklarını korumasına ve geliştirmesine yardımcı olabileceğini ifade eder (Gorzelik ve diğerleri/Polonya, §§ 92, 93).

AİHM örgütlenme özgürlüğüne gerçek ve etkili bir şekilde saygı gösterilmesinin devletin sadece müdahale etmeme yükümlülüğüne indirgenemeyeceğini, salt negatif bir anlayışın ne 11. maddenin ne de genel olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin amacıyla uyumlu olacağını ifade etmiştir. Dolayısıyla bu özgürlüklerin etkili bir şekilde kullanılmasını güvence altına almak için pozitif yükümlülükler söz konusu olabilir."