• Hakkımızda
  • İletİşİm
  • Soykırım
  • Karabağ
  • Askerİ
  • Alıntı
  • Makale
17 Eylül, 2025
Çarşamba 00:28
Tür|Հայ|Pуc

ERMENI HABER AJANSI

Kısa ve öz
  • Röportaj
  • Ekonomİ
  • Polİtİka
  • Toplum
  • Kültür
  • Eğİtİm
  • Bölge
  • Dünya
  • Hukukİ
  • Spor

Kültür10:32, 31 Ağustos 2021

Bir ‘vandalizm’ öyküsü: Ermeni mezarlıkları ve kiliseleri

Bir ‘vandalizm’ öyküsü: Ermeni mezarlıkları ve kiliseleri

"Ermenilerden miras kalan yapılar her geçen gün keyfice tahrip ediliyor. Yetkililer, tarihî mezarlıkları ve kiliseleri kaderine terk ediyor.

Van’ın Tuşba ilçesinde Ermeni mezarlığının iş makineleriyle tahrip edilmesi, mezar taşlarının ve kemiklerin ortaya saçılmasıyla birlikte “farklı inançlara” saygı yeniden tartışılmaya başlandı. Ortak yaşam yerine “tek tip yaşamı” dayatan aklın, kültürel yapıları da hedef aldığı bir kez daha açıklık kazandı.

Küçük Asya’nın otokton bir halkı, binlerce yıldır yaşadığı mekândan koparıldı. Mallarına el koyuldu, göç yollarında tecavüze uğradı, köleleştirildi ve nehirlere atıldı. Göç ettirildiği yerlerde kitlesel kıyımlara maruz kaldı. Geriye sadece “metruk” inanç merkezleri ve mezarlıklar kaldı. Ermenice tabiriyle Hayastan adeta yetim kaldı. Bazen Ermeni şair Yeğişe Çarents’in şu dizelerini duyar gibi oluyoruz:  “Yaramızdan sızan kanlar yüreğimi yaksa bile / Güneşli ve yetim yârim: Hayastan’a vurgunum ben.”

Bir asır önce dönemin devlet ricalinin deyimiyle “izale-i vücuda (bedenin ortadan kaldırılması)” uğrayan Ermeni halkı, şimdilerde “izale-i âsâra (yapıların ortadan kaldırılması)” maruz kalıyor. 2017 yılında Van’ın Edremit ilçesinde kayyım tarafından tarihî höyüğün ve Ermeni mezarlığının üzerinde “tuvalet” yapıldığına tanık olmuştuk. Birkaç gün önce ise Tuşba’nın Lezk (Kalecik) Mahallesi’nde Ermeni mezarlığının iş makineleriyle tahrip edildiğine tanıklık ettik. Van’ın Ermeni mitolojisi açısından nerdeyse kutsal bir mekân olduğu malûm. Ermeni halkının destansı kahramanı Hayk’ın Babil Kralı Bel ile yaptığı savaşın sirayet ettiği yerlerden biridir Van. Bu mukaddes toprağa az da olsa bir “tahammül” bekleniyordu. Ermeni halkının ölülerine dahi tahammül etmeyen bir “hikmet-i hükümet”, acaba ortak bir yaşam inşa edebilir mi?

Van’daki manzaranın bir benzeri daha önce Azerbaycan Culfa’da bulunan Ermeni mezarlığının başına da geldi. Mezarlık, tepkilere rağmen bir “atış poligonuna” çevrildi.  Adına hastalıklı Pantürkist refleks mi denir, yoksa kronikleşmiş Ermeni fobisi mi denir? Gerçek şu ki ülserli kafalar, kuşlara konan kötü huylu bir kene gibi Küçük Asya’nın kültürel mirasını yok ediyorlar.

Bir başka öykü de İstanbul’da Surp Agop Mezarlığı ve Kilisesi’nin arazisiyle ilgili. Rober Koptaş, bu konuyu Yesayan Salonu’nda Tamar Nalcı ve Emre Can Dağlıoğlu ile enine boyuna konuşmuştu. Küçücük bir türbeyi dahi koruma altına alan, onaran ve halkı dualara davet eden “hoşgörü bezirgânları”, İstanbul’un göbeğinde tarihî bir mekâna “Sodom” şehri muamelesi yaptılar ve yapmaya devam ediyorlar.

Peki, yönetici erk böyle bir yol izlerken Küçük Asya “milleti” ne yapıyor? Panorama çok da iç açıcı değil. Memleketin her cenahında özellikle kiliselerle ilgili sonu gelmez bir vandalizme tanık oluyoruz. Asianews adlı haber sitesi bu konuyu son günlerde işliyor. Mesela Urfa Germuş’ta Surp Asdvadzadzin Kilisesi’nde “barbekü partisi” verildi. Defineciler tayfası, Kayseri Surp Toros Kilisesi’ni kazıp duvarlarına sprey boyayla yazı yazdı. Kalem kullanmasını dahi bilmeyen güruh, kutsal bir mekânın ikonalarla süslü duvarını okul tahtasına çevirebiliyor. Hatta Bursa’da bir kilisenin motel veya müze yapılmak üzere satışa çıkarıldığı görüldü. Düşünebiliyor musunuz Kel Yahya gidip II. Beyazıt Camii’ni satın alacak ve motel yapılması için internetten satışa çıkaracak? Tüm Ortadoğu’yu alabora edecek bir ilan olurdu herhalde. Fakat kilise, gönül rahatlığıyla “pazarlanabiliyor.” On binlerce yıl önce Shanidar Mağarası’nda yaşamış bir Neandertal dahi bizden merhametliydi. Maalesef devletin tepesinde keman çalındığında halk da dans ediyor."

MA / İsmet Konak 

Kaynak:   Ermenihaber.am

Bölümün son haberlerİ

Mis kokulu Ermeni gatanın zengin çeşitliliği tek bir yerde: Gata Festivali düzenlenecek
14:29, 16 Eyl
Mis kokulu Ermeni gatanın zengin çeşitliliği tek bir yerde: Gata Festivali düzenlenecek

Festival kapsamında yerel ve çevre bölgelerden katılımcılar, ayrı stantlarda ürünlerini, yöresel yemekleri, tatlıları, el sanatlarını ve sanat eserlerini sergileyecek.

Ermenistan ilk kez Avrupa’nın en büyük tekstil ve hazır giyim fuarı Texworld Apparel Sourcing Paris’e katılıyor
13:38, 16 Eyl
Ermenistan ilk kez Avrupa’nın en büyük tekstil ve hazır giyim fuarı Texworld Apparel Sourcing Paris’e katılıyor

2025 yılının 15-17 Eylül tarihleri arasında Paris’te düzenlenen Texworld Apparel Sourcing Paris fuarı, Avrupa’nın en büyük tekstil ve hazır giyim tedarik etkinliği olma özelliğini taşıyor.

“Benim Ermeni Hayaletlerim” filmi Oscar'a sunuldu
11:59, 16 Eyl
“Benim Ermeni Hayaletlerim” filmi Oscar'a sunuldu

Ermenistan, 2001’den beri düzenli olarak Oscar yarışına katılıyor ve 2023’te “Amerikalı” filmiyle ilk kez adaylık kazanmıştı.

Alıntı

İranist Begijanyan, Reisi’nin ifadelerini yorumladı: “Ermenistan'a baskı yapılırsa Tahran müdahale eder”

İranist Begijanyan, Reisi’nin ifadelerini yorumladı: “Ermenistan'a baskı yapılırsa Tahran müdahale eder”

En Çok Okunan

Ermenistan’dan "Ararat Dağı" ile ilgili yeni düzenleme: Pasaport damgalarından çıkarıldı
Ermenistan’dan "Ararat Dağı" ile ilgili yeni düzenleme: Pasaport damgalarından çıkarıldı

Bundan böyle mühürlerde yalnızca ilgili sınır kapısının adı ve “Ermenistan” ibaresi yer alacak.

Ermenistan ve Türkiye Ani’deki İpek Yolu Köprüsü’nü birlikte yenileyecek
Ermenistan ve Türkiye Ani’deki İpek Yolu Köprüsü’nü birlikte yenileyecek

Ermenistan ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesinden sorumlu özel temsilciler Yerevan'da gerçekleştirilen 6. toplantıda böyle bir karar aldı.

Paşinyan: Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü tanımakla ben Ermenistan'ın toprak bütünlüğünü tanıdım
Paşinyan: Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü tanımakla ben Ermenistan'ın toprak bütünlüğünü tanıdım

15 Eylül'de - "Kapsamlı Güvenlik ve Direnç 2025" uluslararası konferansındaki konuşmasında Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan açıklamalarda bulundu.

The Voice Kids France 2025’te Ermeni çocuktan “Dle Yaman” performansı! Jüriyi ve seyircileri büyüledi (VİDEO)
The Voice Kids France 2025’te Ermeni çocuktan “Dle Yaman” performansı! Jüriyi ve seyircileri büyüledi (VİDEO)

Albert’in performansı sırasında jüri üyelerinin tamamı dönerek ona tam destek verdi.

Türkiye'deki Ermeni okullarında öğrenci sayısı azalmaya devam ediyor
Türkiye'deki Ermeni okullarında öğrenci sayısı azalmaya devam ediyor

Türkiye'deki Ermeni okul ve liselerin yalnızca İstanbul'da faaliyet gösterdiğini de hatırlatmak gerekir.

Foto

picture Van’ın Akhtamar Adası’ndaki Surp Haç Ermeni kilisesinde ayin yapıldı

Vİdeo

picture Ermeni Soykırımı konulu “Anadolu hikayesi” filmi
Hava durumu

Takvİm

Anket

Bu yıl Ermenistan ile Türkiye devlet sınırı iki ülke vatandaşları için açılır mı?

Evet0%
Hayır100%
Bilmiyorum0%
Daha sonra açılır0%

Pİyasalar

EURTRYUSD
549.8490.05485.12

ERMENİ HABER AJANSI

Kısa ve öz

  • Hakkımızda
  • İletİşİm
  • Soykırım
  • Karabağ
  • Askerİ
  • Alıntı
  • Makale
  • Facebook
  • Youtube
  • Twitter
  • RSS
© Copyright EH ermenihaber.am 2015
Tüm hakları saklıdır
  • Facebook
  • Twitter
  • Youtube
  • RSS
{"core.poll.vote_empty":"core.poll.vote_empty"}