Toplum06:58, 23 Mart 2018
Unutturulan geçmişi ile Ani
Son dönemin popüler tren hattı Doğu Ekspresi’nin son durağı Kars’ın Ermenistan sınırına yakın eski Ermeni başkenti Ani’den kalanlar “Taşın Şiiri Ani: Kültürlerin Kavşağında Bir Mimarlık Hazinesi” sergisi ile İstanbul’a taşındı.
İki başkent, İstanbul ve Ani’nin kaderi yüzyıllar önce bir araya geldi. O zamanlar İstanbul, Bizans İmparatorluğu’nun başkentiydi, Konstantinopolis adıyla. Ani ise mimari olarak bölgeye büyük katkıda bulunan Ermeni Pakraduni hanedanının yönetimindeydi. O dönem iki başkentin de gündemi “İsa’nın Büyük Kilisesi” olarak anılan Ayasofya’ydı.
989 yılındaki büyük deprem sonrasında Bizans İmparatorluğu, kubbesinin ihtişamı ile anılan Ayasofya’nın restorasyonu için mimar arıyordu. Sorunu çözecek isim, Ani’deki eserleri ile ünlenen Trdat olacaktı.
Bu buluşmadan sonra iki başkent de çok değişti. Doğal afetlerin gazabına uğradılar, farklı medeniyetler tarafından bazen yağmalandılar, bazen yeniden inşa edildiler. Biri 1985’te, diğeri 2016’da Dünya Mirası Listesi’ne giren bu iki şehirden İstanbul’da resmi rakamlara göre 15 milyonun üstünde kişi yaşıyor, Ani ise bir “harabe” olarak turistlerin ilgi odağı. Kaderlerini yine bir araya getirense Tütün Deposu binasındaki “Taşın Şiiri Ani: Kültürlerin Kavşağında Bir Mimarlık Hazinesi” sergisi.
Sergi Ani’nin tarihi ile başlıyor. Her ne kadar öne çıktığı dönem 10. ve 11. yüzyıllar olsa da bu Ermeni başkentinin geçmişi bugüne kadar bir kronoloji üzerinden takip edilebiliyor. Çizelgeyi, Ara Güler, Martin Manukyan, Murat Germen ve Vedat Akçayöz’ün çektiği fotoğraflar takip ediyor. Serginin heyecan verici yanlarından biri Kars’ın Rus yönetiminde kaldığı dönemde başlayan arkeolojik çalışmaların da fotoğraflarına yer verilmiş olması. Bu çalışmalarda ortaya çıkanlar arasında dikkat çeken parçalar bulunuyor.
Onlardan biri Ermenistan’daki ünlü Zvartnots katedralinin bir benzerini Aziz Krikor Kilisesi adıyla Ani’ye yaptıran Ermeni Kralı Gagik’in heykeli. Bu heykelin bir kopyası bugün Ermenistan’nın başkentindeki Tarih Müzesi’nin girişinde bulunsa da orijinali 1. Dünya Savaşı yıllarında “kayboldu”. Hakkında tek bilinense heykelin bir parçasının Erzurum Müzesi’nde olduğu. Eski halinden geriye kalanlarsa bu sergide yer alan tarihi fotoğraflar. Sergide yer alan bir başka çarpıcı fotoğraf serisi de Ani’nin bugününe ait.
Bir kalp çizimi utanç verir mi? Ya da bir sevgi gösterisi kızgınlık yaratabilir mi? Bunlara “evet” yanıtı verebiliyorsunuz bu sergide. Çünkü çizildikleri, daha doğrusu kazındıkları duvarlar, Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Ani’ye ait. Ve bu çizimlerin yanı başında gözleri oyulmuş, üstleri karalanmaya çalışılmış aziz tasvirleri de bulunuyor. Bu yıkımı belgeleyen fotoğraflar ziyaretçilerinde sadece kızgınlık değil utanç da yaratıyor. Utanç çünkü bu kültür katliamının engellenememiş olduğu ve hala da devam etmesine de seyirci kalındığı için…
“Taşın Şiiri Ani: Kültürlerin Kavşağında Bir Mimarlık Hazinesi” sergisi 29 Nisan’a kadar Tütün Deposu’nda ziyaret edilebilir.
Bölümün son haberlerİ
Yürüyüşe katılanlar Ermenice ve Gürcüce "İnkar soykırımın devamıdır", "Hatırlıyorum ve talep ediyorum", "Türk inkarına son" başlıklı pankartlar taşıdı.
Rapor, Ermenistan'da pozitif barışın tüm alanlarının son on yılda geliştiğini belirtiyor.
Tüm Ermeniler Katolişkosu Garegin II, 16 Nisan'da Avrupa Birliği Misyonu'nun Ermenistan'daki Baş Gözlemcisi Markus Ritter'ı Kutsal Etchmiadzin Ana Makamında kabul etti.
Alıntı
İranist Begijanyan, Reisi’nin ifadelerini yorumladı: “Ermenistan'a baskı yapılırsa Tahran müdahale eder”
En Çok Okunan
Öncelikli olan konu tam da bu. Ermeni toplumunun acısına, soykırımdaki kayıplarına saygı duymak...
Zakharova, Rusya'nın Ermeni Soykırımını resmi olarak tanıyan ilk ülkelerden biri olduğunu ve birçok Rus şehrinde anma etkinliklerinin gerçekleştirildiğini hatırlattı.
Osmanlı Devleti’nin 109 yıl önce atalarını katlettiklerini belirten Ermeni Meclisi üyeleri, bu vahşetin hâlâ Kuzey ve Doğu Suriye halklarına yönelik devam ettiğini söyledi.
Şili Temsilciler Meclisi, her yıl 24 Nisan'ı Ermeni Soykırımı kurbanlarının anma günü olarak ilan etme tasarısını kabul etti.
Karar, Azerbaycan'daki insan hakları ihlallerinde bulunan görevlilere karşı AB'nin yaptırımlar uygulamasını talep ediyor.
Takvİm
Anket
Bu yıl Ermenistan ile Türkiye devlet sınırı iki ülke vatandaşları için açılır mı?
Pİyasalar
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |