ERMENI HABER AJANSI

Amerikan "The Wahington Post" gazetesi, Dağlık Karabağ çatışmasının çözüm yolundaki engellerine değindi.

Gazete, "Nisan'da Dağlık Karabağ'da meydana gelen ve yaklaşık 200 kişinin şehit düşmesine neden olan çatışmalarda taraflar, gerginliğin daha da şiddetlenmesinden kaçınsa da, silahlı operasyonların durdurulması çok istikrarsızdır ve çatışmalar kolayca tekrar başlayabilir" değerlendirmesini yaptı.

20 yıl süren müzakerelerde herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini söylenen yazıda, dört günlük savaş nedeniyle sorunun uzlaşma yoluyla çözülme ümidinin adeta yok edildiği vurgulandı.

Makalede, "Gerginlik, mevcut korkuları çoğalttı, güvensizliği arttırdı. İki tarafın da, karşı tarafın çözüm sürecinden faydalanacağı korkusu var" denildi.

Nisan'da yaşanan çatışmaların sebeplerinin tam olarak belli olmadığını dile getiren yazar, olası nedenlerden birinin de, Azerbaycan'ın, Ermeni tarafının hazırlık derecesini anlamak ve Ermeni yetkilileri müzakerelerde geri adım atmaya zorlamak istemesi olabildiğini öne sürdü.

Dağlık Karabağ ihtilafının normalleştirilmesinde, yazara göre,  2 engel mevcuttur.
Bunlardan birincisi, iki ülke içerisinde uzlaşmanın kabul edilemez olmasıdır. Ermenistan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanları uzlaşmaya yönelik her türlü adım atsa bile, gerek bir, gerek diğer tarafın ne hükümetleri, ne de halkları destek vermeyecektir. İki tarfın da gittikçe sertleşen bir konuşmaz dili var, alternatif tutumlar veya uzlaşma versiyonları adeta hiç sözkonusu olmadı. İki taraf da çatışmayı propaganda aracı olarak kullanarak karşı tarafı düşman olarak göstermekte, ve dolayısıyla uzlaşma daha da zorlanmakta.

İkinci engel ise, ortak yaşam sürdürme isteksizliği. Önerilen çözüm, kendi başına bir engel. 2005 yılından beri önerilen çözümler, Dağlık Karabağ'ın nihai statünün belirlenmesini erteliyor. Aynı zamanda Ermeni güçlerin Karabağ etrafındaki bölgelerden çıkması, göçmen ve tehcir edilenlerin topraklarına geri dönmesi, Dağlık Karabağ'a ise uluslararası seviyede garanti edilen orta bir statünün verilmesi öngörülüyor. Bütün bunlar için belirli bir zaman sınırlaması ise yapılmıyor. Daha sonra hukuki gücü olan "öz iradesi" ile nihai statü belirlenecektir.

Yazıda, Ermeni tarafın, böyle bir irade ifadesi olarak bağımsızlık referandumu görürken, Azerbaycan'ın ise bunu kesinlikle reddederek tam bağımsızlığın kabul edilemez olduğunu  ileri sürdüğü söyleniyor.

"Dağlık Karabağ'da ise herkes bağımsızlıktan yanadır. Hiçbir siyasi güç bağımsızlığın gerekliliğinden süphe etmiyor. Yapılan araştırmalar, büyük bir çoğunluğun, Azerbaycan ile herhangi bir ilişkilendirmeyi reddettiğini gösteriyor. Azerbaycan, her ne kadar da yenide entegrasyonda ısrarlı olsa, Karabağ Ermenileri ile herhangi bir bağ kurmak, onların güvenini kazanmak için hiç çaba harcamadı".

Dört günlük savaş ile o sırada yaşanan vahşetinse, mevcut sorunu daha da derinleştirdiğini ileri süren yazar, çıkmazdan kurtulmak için olası bir çözüm olarak daha bellirsiz, nihai çözümü erteleyen ve referandum vaadinde bulunmayan bir yeni anlaşmanın imzalanmasını görüyor. Fakat bunun en iyi model olmadığını savunan yazar, Ermeni tarafının böylesi bir çözümü kabul edeceğini sanmadığını da ilave ediyor.