ERMENI HABER AJANSI

 “100 yıl… Gerçek hikayeler” başlığı altında, analitik haber ajansı ’Armedia’ ve sivil toplum kuruluşu ‘Avrupa Entegrasyonu’ tarafından gerçekleştirilen ‘Beni kurtaran Türk’ projesi soykırımdan kurtulanların yakınları tarafından aktarılan gerçek hayat hikâyelerini sunuyor.

Birleşik Krallık Dışişleri ve İngiliz Milletler Topluluğu Ofisi’nin desteğiyle gerçekleştirilen proje kapsamında önümüzdeki ay çıkacak olan üç dilli (İngilizce, Türkçe, Ermenice) yayın için Türklerin 1915’te akrabalarını kurtardıkları 50 Ermeni aile ile İngiliz gazeteciler tarafından Ermenistan’da röportajlar gerçekleştirildi.

Bu röportajlardan 30’u bu yayında kullanılacak. Kalan 20’sinden ise bazıları kitap tanıtım zamanında Türkiye’deki gazeteler aracılığı ile toplumla paylaşılacak.

Demokrat Haber de yayın öncesinde okuyucuları ile bu röportajlardan bazılarını paylaşıyor...

Türkler tarafından kurtarılmış olsalar da kurtulan Ermeni ailelerin hikayelerinde hep hüzün göreceksiniz. Çünkü onlar ne kadar ‘kurtulmuş!’ olsalar da yine de yurtlarını, evlerini, topraklarını terk etmek zorunda kalmış bir milletin torunları.

Bu röportajlar, bir başka soruyu da gündeme alarak biz Türkiyeliler’e 2015’te bir araştırma konusu veriyor:

Peki bu Ermeni aileleri kurtaran Türklerin, Türkiyeliler’in anılarında nasıl bir 1915 var?

1- ELEANORA YAZİÇYAN ANLATIYOR:

Anne tarafım Vanlı. Dedem 1850’li yıllarda doğmuş, tam yılını maalesef hatırlayamıyorum. Dedemin ailesi Melikyanlar yörede büyük saygı görürmüş. Dedemin babası köyün muhtarıymış, kardeşiyse meclis üyesiymiş. Kardeşinin hatta büyük bir teknesi varmış, daha sonra bu tekneyi dedeme vermiş, bu tekneyle pek çok Ermeni’nin hayatını kurtarmışlar. Köyleri, Van Gölü’ndeki Gıdutz, şimdiki adıyla Çarpanak Adası’ndaymış.

Dedem, 19. Yüzyıl’ın sonunda Osmanlı İmparatorluğu’na karşı savaşan Ermeni gerilla lideri Ağbyür Serop’un yoldaşıymış. Büyükannem de kendi köyünün savunmasına katılmış. Akrabalarımız onun kahramanlıklarıyla ilgili birçok hikaye anlatırdı. Bir gün, köyün bütün erkekleri dağlardayken, köyde sadece kadınlar kalmışken, Kürtler saldırmış. Büyükannem hiç tereddüt yaşamadan, hemen bir erkek kıyafeti giymiş, ata binmiş ve eline silah alıp karşılık vermiş. Neticede saldırganlar kaçmış.

Bu olayı duyunca Kürt Şeyh dedemin babası Melik’in yanına gelmiş ve kendi askerlerini kimin böyle korkuttuğunu öğrenmek istemiş. Dedem de o sırada büyükannemden çay getirmesini istemiş. Büyükannem getirip servis etmiş ve uzaklaşıp kapının yanında bardakları toparlamak için beklemiş. Kürt Şeyh çay içtikten sonra bir kez daha o cesur kişiyi görmek istediğini söylemiş. Dedemse şöyle cevap vermiş, “O cesur kişi on beş dakikadır tam karşısında duruyor.”

Kürt Şeyh şaşkınlıkla gitmiş. Teyzemin sözleriyle Van’da herkes, kadınından çocuğuna kadar aynı büyükannem gibi savaşmayı bilirmiş ve mücadeleye katılırmış.

Katliam sırasında dedemin meclis üyesi olan erkek kardeşini tam evinin önünde kesmişler. Kız kardeşinin kaçırılan iki kızını da kurtaramamışlar, diğer çocukları, bir kız ve bir erkek, bir şekilde kurtulmayı başarmış.

Katliam sırasında Türk komşularının evine koşmuşlar ve bu komşuları çocukları yatak altında saklamışlar. Saldırganlar (criminal anlamda) şüphelenip içeriye girmişler ve kılıçlarla yatağı kontrol etmişler, neyse ki çocuklara kılıç değmemiş. Katliamcılar gittikten sonra dedem herkesi toplayıp gemiyle Rusların kontrolündeki bölgeye götürmüş.

Ermenihaber.am