Հասարակական18:03, 11 Մայիս 2021
Քրդերեն խոսելու պատճառով Թուրքիայում 7 տարում 5 մարդ է սպանվել
Քրդերենի և քրդական մշակույթի պահպանությանը նվիրված «Birca Bellek» կազմակերպության համանախագահ Միրզա Ռոնին համոզված է, որ Թուրքիայում քրդերենի հետապնդումները պետության հովանավորչությամբ են տեղ ունենում և փորձ է արվում վախի ուժով լռեցնել քրդերեն խոսքը։
Քուրդ ազգային կոնգրեսի 2006թ․ որոշմամբ՝ ամեն տարի մայիսի 15-ը նշվում է որպես Քրդերենի տոն։ Սակայն յուրաքանչյուր անգամ այդ օրվա առթիվ Թուրքիայում նաև սաստկանում է քրդերենի ու քրդերենով խոսողների նկատմամբ անհանդուրժողականությունը։
Աղբյուրն ուշադրություն է հրավիրում այն փաստի վրա, որ Թուրքիայի իշխանությունները տարիներ շարունակ քրդերենի ուսուցիչներ չեն նշանակում դպրոցներում, որտեղ քրդերենը առանց այդ էլ ընդամենը կամընտրական առարկա է։ Քրդերեն թերթերի, ամսագրերի ու հեռուստաընկերությունների գործունեություն նարգելվում է, իսկ Թուրքիայի խորհրդարանում պատգամավորների խոսքում հնչած քրդերեն արտահայտությունները արձանագրվում են որպես «անհայտ լեզու»։
Քրդական ինքնության պատճառով հետապնդումների հետևանքով բազմաթիվ քաղաքացիներ հարկադրված են լինում լքել իրենց բնակավայրերը։ Իսկ 2013թ-ից մինչ օրս Ստամբուլում, Էրզրումում, Այդընում, Անկարայում, Ադանայում, Չանաքքալեում և այլ բնակավայրերում հեռախոսով, փողոցում, ընկերոջ կամ հարազատների հետ քրդերեն խոսելու պատրվակով մի քանի տասնյակ անձինք հեռացվել են ուսումնական հաստատություններից և նույնիսկ՝ ծեծի ու զինված հարձակումների ենթարկվել։ Նման հարձակումների արդյունքում վերջին 7 տարում առնվազն 5 մարդ մահացել է, շատերն էլ ամենատարբեր վնասվածքներ են ստացել։
Միրզա Ռոնիի համոզմամբ՝ քրդերենի և այն կրողների նկատմամբ անհանդուրժողականության պատճառն այն է, որ այդ երկրում ընդհանրապես չի հանդուրժվում հենց իրենց՝ քրդերի գոյությունը։ Նրա խոսքով՝ քրդերենը Միջագետքի հնագույն լեզուներից մեկն է, իսկ թուրքական պետությունում մտահոգություն կա, որ քրդերենի ընդունված լինելու, առավել ևս՝ պետական կարգավիճակ ունենալու դեպքում, բնականբար, քրդերի գոյությունը հերքել արդեն հնարավոր չի լինի։ Այդ պատճառով էլ քրդական ինքնության դեմ համառ արշավ է իրականացվում։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Հիշեցնենք, որ ռուսական կողմը հայտարարել էր, որ համաճարակային իրավիճակի անորոշությամբ պայմանավորված չեղարկվում են թռիչքները դեպի Թուրքիա։
Թուրքիայի ընդդիմադիր քրդամետ «Ժողովուրդների դեմոկրատական» կուսակցության համանախագահի գլխավորած պատվիրակությունը նախօրեին այցելել է Թուրքիայի միակ հայկական գյուղ։
Վերջին տարիներին Թուրքիայի հետախուզական ծառայությունը (MİT) արտասահմանում ձերբակալել ու Թուրքիա է տեղափոխել բազմաթիվ թուրք այլախոհների և ընդդիմադիրների:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Հատկանշական է, որ հանցագործը դեպքից մեկ օր առաջ սոցցանցում հակահայկական գրառում է արել: Նա, սպառնալով հայերին, գրել է, որ ինքը վրեժով է լցված և ստիպելու է, որ հայի արյուն թափվի:
Յեթքինն հերթական սյունակում անդրադարձել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի պետական կառույցների գործառույթները սահմանափակող կամ դրանք շրջանցելուն միտված քաղաքականությանը:
Նախագահները, սակայն, համաձայնության չեն եկել Թուրքիայի կողմից գնված ռուսական S-400 զենիթահրթիռային ՀՕՊ համակարգերի հարցում։
Ստորագրությամբ ազատ արձակված Սանջաքթութանը չի ընդունել երկրի նախագահին վիրավորելու հոդվածի հատկանիշներով իրեն առաջադրված մեղադրանքը։
Նաչո Սանչես Ամորն դատապարտել է Թուրքիայի Իզմիր քաղաքում քրդամետ ընդդիմադիր «Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության» գրասենյակի վրա զինված հարձակումը:
Օրացույց
Հարցումներ
Ձեր քվեի համար թեկնածու ուժերի նախընտրական ծրագրերում ո՞ր ուղեգիծն է ավելի առաջնային։
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |