Մշակութային10:20, 03 Հուլիս 2020
Այա Սոֆիայի հետագա կարգավիճակի մասին որոշումը կհրապարակվի 15 օրվա ընթացքում
Թուրքիայի Հանրապետության Պետխորհրդի (բարձրագույն վարչական դատարան-խմբ․) 10-րդ պալատում հուլիսի 2-ին Սբ․ Սոֆիայի (Այա Սոֆիա) կարգավիճակի հարցով տեղի է ունեցել նիստ, բայց կայացված որոշման մասին ոչինչ չի հրապարակվել։
Նիստը վարող դատավորը հայտնել է, որ Պետխորհուրդը որոշումը գրավոր կհրապարակվի օրենքով սահմանված 15-օրյա ժամկետում։
Նշենք, որ Ստամբուլի պատմական կենտրոնում գտնվող բյուզանդական Այա Սոֆիա հռչակավոր տաճարի կարգավիճակը թանգարանից մզկիթի փոխելու հարցը Թուրքիայի Պետխորհրդի օրակարգ էր բերել «Մնայուն հիմնադրամի պատմական ժառանգության ու շրջակա միջավայրի պահպանության միությունը»։ Միությունը հայց էր ներկայացրել՝ պահանջելով չեղարկել տաճարին թանգարանի կարգավիճակ շնորհած թուրքական կառավարության 1934թ. որոշումը։
Եթե 15 օրվա ընթացքում հրապարակվելիք վճիռը հակաիրավական ճանաչի կառավարության 1934թ. որոշումը, ապա այն չեղյալ կհայտարարվի, իսկ Սուրբ Սոֆիայի տաճարն էլ կվերածվի մզկիթի։
Հիշեցնենք, որ գրեթե 1000 տարի որպես քրիստոնեական Բյուզանդիայի գլխավոր տաճար ծառայած Այա Սոֆիան մզկիթի է վերածել օսմանյան սուլթան Մեհմեթ Ֆաթիհը՝ 1453-ին Բյուզանդիայի մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլիսը գրավելուց հետո։ Մոտ 5 դար էլ այն եղել է Օսմանյան կայսրության սկզբում գլխավոր, ապա գլխավոր մզկիթներից մեկը։ 1930-ին 4 տարով փակվելուց հետո Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադիր նախագահ Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի նախաձեռնությամբ վերածվել է թանգարանի՝ առ այսօր պահպանելով այդ կարգավիճակը։ Իշխող կուսակցությունը և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը վերջին տարիներին մի քանի անգամ օրակարգ են բերել Այա Սոֆիան կրկին մզկիթի վերածելու մասին խոսակցությունները՝ դրանք հաճախ վերածելով ընտրություններում իրենց ձայներն ավելացնելու գործիքի։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Սուրբ Թովմաս հայկական վանքի տարածքը մի կողմից գանձախույզների թիրախ է, մյուս կողմից՝ անասունների արոտավայր։
«Հայերը գինեգործությամբ զբաղվող ամենահին ազգն են աշխարհում։ Հայաստանում բազմաթիվ եկեղեցիներ ու վանքեր կան և դժվար է որոշել, թե դրանցից որն է ամենահոյակերտը»,- գրում է թուրքական աղբյուրը։
Աքմեշե «Արմաշ» գյուղի բնակիչները ցանկանում են վերականգնել վանական համալիրը և այն վերածել զբոսաշրջային կենտրոնի:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Թուրքիայի արտգործնախարարը երիտասարդների հետ հանդիպման ժամանակ պատմել է, թե ինչու և ինչպես է դարձել դիվանագետ։
Նշվում է, որ որ այդ նախկին նախարարի՝ Օղուզհան Ասիլթյուրքի իրական անուն-ազգանունը Դուրմուշ Դուրդույան է,
Օրեր առաջ այցելելով Բաքու՝ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը հայտարարել էր, որ չի բացառում Ադրբեջանի տարածքում թուրքական ռազմաբազայի հիմնումը։
Սահմանափակման պատճառը հնարավոր ռազմական գործողություններն են։
«Շուշիի հռչակագրով մեր հարաբերություններում նոր շրջան ենք բացել: Այդ հռչակագրի շրջանակներում շատ մոտ ապագայում Թուրքիան ու Ադրբեջանը մի շարք պայմանագրեր կստորագրեն»։
Օրացույց
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |