Հասարակական15:57, 08 Նոյեմբեր 2019
Թուրքիայում փողոց դուրս գալու արգելքներն ու դրանց կործանիչ հետևանքները
Թուրքիայում 2015-2016թթ․ քրդաբնակ շրջաններում հայտարարված պարեկային ժամ (փողոց դուրս գալու արգելքների) և դրանց հետևանքների վիճակագրությունը ներկայացնող մի զեկույց է հրապարակվել։ «Կործանված քաղաքներ» խորագրով ներկայացված զեկույցի համաձայն՝ նշված ժամանակահատվածում այդ արգելքի պատճառով շուրջ 400․000 մարդ հարկադաբար տեղահանվել է, ունեզրկվել, աղքատացել։
Խոսքը մասնավորապես Շըրնաք նահանգի Ջիզրե, Սիլոփի և Իդիլ շրջանների, Մարդինի Նուսայբին շրջանի, Հաքքարի նահանգի Յուքսեքօվա շրջանի և Դիարբեքիրի Սուր շրջանի մասին է։ Պարետային ժամերի և բախումների հետևանքով ամենից շատ տուժել են երեխաները, կանայք և ծերերը։
Մասնավորապես 2016-ին Ջիզրեյում հայտարարված 72 օր տևողությամբ պարետային ժամի ընթացքում շրջանից տեղահանվել է 110․000 մարդ, Ջիզրեյի բնակչության թիվը նվազել է մինչև 20․000։ Շուրջ 300 մարդ զոհվել է։
Շըրնաքի Իդիլ շրջանում 43 օր տևած պարետային ժամը հետևանքով բնակչության 80 տկոսը արտագաղթել է Իդիլից։ Իսկ Սիլոփիում արգելքը տևել է 37 օր, որի ընթացքում 29 մարդ մահացել է, 11․000-ը՝ գաղթել, 351 շենք քանդվել է։
Շըրնաք քաղաքի կենտրոնում նույնպես 391 օր պարետային ժամը է գործել։ Քաղաքի 7 թաղամասեր գրեթե հողին են հավասարվել, 64․000 մարդ լքել է իր բնակավայրը։
Հաքքարի նահանգի Յուքսեքօվա շրջանում արգելքը տևել է 79 օր։ Այդ ընթացքում մահացել է 96 մարդ, բնակչության 35 տոկոսը անտուն է մնացել։ Այստեղ տեղի ունեցած բախումների պատճառով շուրջ 5-6․000 շենք է վնասվել, քանդվել կամ այրվել։
Մարդին նահանգի Նուսայբին շրջանում 2016թ․ մարտի 14-ին հայտարարված պարետային ժամը որոշ դադարներով շարունակվել է մինչև 2018թ․ ապրիլի 21-ը։ Նուսայբինի 16 թաղամասերում բախումների հետևանքով ավելի քան 5․000 շենք է ավերվել, շուրջ 45․000 մարդ լքել է շրջանը։
Իսկ Դիարբեքիրի Սուր շրջանում արգելքը գործել է 103 օր։ Վերջին՝ հինգերորդ անգամ հայտարարված պարետային ժամը Սուրում այսօր էլ դեռ գործում է։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Նշենք նաև, որ թեմայի շուրջ հայտարարություններ է կատարել նաև Թուրքիայի խորհրդարանում երկու պատգամավորով ներկայացված, ձախակողմյան «Ժողովրդացարական շրջաններ» կուսակցությունը։
Թուրքիայում ՌԴ դեսպանատունն արդեն դիմել է ավիաընկերության ղեկավարությանը պարզաբանումների ստանալու համար։
«Թուրքիայի վիճակագրական ինստիտուտի» տվյալների համաձայն՝ նրանց թիվն ավելին քան 22 մլն է:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Թուրքիայի նախագահը Իրաքից վերադառնալիս անդրադարձել է հայ-թուրքական հարաբերություններին և այդ համատեքստում խոսել է Հայոց ցեղասպանության մասին։
Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հանդես է եկել արդեն ավանդական դարձած ապրիլքսանչորսյան ուղերձով։
Ermenihaber.am-ին հատուկ հարցազրույց է տվել թուրք գրող, պատմաբան, Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ ուսումնասիրություններ իրականացնող Նեսիմ Օվադյա Իզրաիլը։
Չի կարող պատահել, որ ազգի մեծամասնությունը կոտորվի, հայրենիքի մեծամասությունը հափշտակվի, բայց փրկված բեկորների մեջ մաղձ ու դառնություն կամ ատելություն ու վրեժ չառաջանա:
Ermenihaber.am-ը ներկայացնում է թուրք լրագրող-գրող Նևզաթ Օնարանի՝ «Համիդիեից ապրիլի 24» խորագրով հոդվածի հայերեն թարգմանությունը։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |