Իրավական07:52, 17 Հունվար 2019
Փայլանի հարցը թուրք նախարարին. «Ի՞նչ հիմքով է իմ նկատմամբ 301-րդ հոդվածով հետաքննություն սկսվել»
Թուրքիայի քրդամետ «Ժողովուրդների դեմոկրատական» կուսակցությունից (HDP-ԺԴԿ) ընտրված մեջլիսի հայ պատգամավոր Գարո Փայլանն արդարադատության նախարար Աբդուլհամիթ Գյուլին ուղղված գրավոր հարցում է արել:
Փայլանը թուրք նախարարին հարցեր է հղել իր նկատմամբ Թուրքիայի քրեական օրենսգրքի տխրահռչակ 301-րդ հոդվածի հատկանիշներով սկսված 2 հետաքննությունների հիմքերի ու հարակից այլ հարցերի մասին:
Հայ պատգամավորը թուրք նախարարին հղել է ներքոնշյալ հարցերը.
1. 2008 թվականից այս կողմ արդարադատության նախարարի կողմից Թուրքիայի քրեական օրենսգրքի 301-րդ հոդվածի հատկանիշներով քանի՞ հետաքննության թույլտվություն է տրվել, քանի՞ թույլտվության դիմում է մերժվել:
2. 2008–ից սկսած ըստ տարիների քանի՞ մարդու նկատմամբ է 301-րդ հոդվածով հետաքննություն սկսվել, քանի՞ դատավարություն է սկսվել, ընթացքի մեջ գտնվող քանի՞ դատավարություն կա, քանի՞ հոգի է դատապարտվել, արդարադատության նախարարությունում դեռևս պատասխան չտրված քանի՞ դիմում կա:
3. 2002-ից այս կողմ ըստ տարիների «թրքությունը վիրավորելու» հոդվածով քանի՞ հոգու նկատմամբ է հետաքննություն ու դատ բացվել: Այդ դատավարությունների արդյունքում քանի՞սն են արդարացվել, քանի՞սը դատապարտվել:
4. Որպես արդարադատության նախարար, 301-րդ հոդվածով իրականացվելիք վերջին հետաքննություններին թույլտվություն տալիս ի՞նչ չափանիշներով եք որոշել, որ հետաքննության առարկա արտահայտությունները դուրս են քննադատության սահմաններից:
5. 301-րդ հոդվածով ըստ տարիների քանի՞ քանի պատգամավորի վերաբերյալ եք հետաքննության թույլտվություն տրամադրել: Ինչպե՞ս են դրանք բաշխվում ըստ քաղաքական կուսակցությունների:
6. Ի՞նչ հիմքով եք բավարարել իմ նկատմամբ թիվ 2017/3470-2018/18 և 2018/56892-20018/70 հետաքննությանները սկսելու վերաբերյալ միջնորդությունները:
7. 2002-իս այս կողմ ըստ տարիների ՄԻԵԴ-ում (Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան) «թրքությունը վիրավորելու» հոդվածի միջոցով մարդկանց խոսքի ազատությունը ոտնահարելու համար Թուրքիայի դեմ քանի՞ դատ է բացվել: Քանի՞ դատավարությամբ է որոշում կայացվել, որ Թուրքիայում խախտվել է տվյալ մարդկանց խոսքի ազատությունը: Ըստ տարիների տանուլ տրված դատավարությունների համար պետությունն ինչքա՞ն փոխհատուցում է վճարել:
Փայլանը հարցադիմումի մեջ նշել է, որ Թուրքիայի քր. օրենսգրքի 301-րդ հոդվածը մտքի ու խոսքի ազատությունը խոչընդոտող բնույթ ունի, այն դեպքում, երբ այդ ազատությունները երաշխավորված են սահամանադրությամբ: Պատգամավորը հիշեցրել է, որ պետությունը 301-րդ հոդվածը կիրառում է մարդկանց ու հատկապես փոքրամասնությունների ներկայացուցիչների դեմ ատելություն կամ ատելության հողի վրա նրանց նկատմամբ հանցագործություններ հարուցելու նպատակով՝ հիշեցնելով Հրանտ Դինքի օրինակը:
«Լրագրող Հրանտ Դինքի նկատմամբ սկսված ատելության խոսքի արշավը թիրախավորում էր նրա հայկական ինքնությունը, 2007-ի հունվարի 19-ին տեղի ունեցած նրա դավադիր սպանության մեջ զգալի դեր խաղաց իր նկատմամբ 301-րդ հոդվածով տեղի ունեցած դատավարությունն ու դատապարտումը (Դինքը դատապարտվել էր 6 ամսվա ազատազրկման, սակայն պատժի կիրառումը հետաձգվել էր-խմբ.): Հրանտ Դինքի սպանության պատճառներից մեկը հանդիսացած հոդվածը 2008 թվականին ԵՄ-ի հետ անդամության բանակցությունների շրջանակներում փոփոխվեց և պայման դրվեց, որ 301-ի հատկանիշներով հետաքննություն կարելի է իրականացնել միայն արդարադատության նախարարության թույլտվությամբ:
Այն ժամանակվա պաշտոնյաները հայտարարեցին, որ փոփոխությունը նպատակ ունի հաղթահարել հոդվածի կիրառման ժամանակ առաջացող խնդիրները, հատկապես խոսքի ազատության սահմանափակումները:
Այդ փոփոխություններից հետո մինչև վերջերս 301-րդ հոդվածի հատկանիշներով հետաքննություն սկսելու դատախազների պահանջների մեծ մասը մերժվել են արդարադատության նախարարության կողմից: Սակայն վերջին շրջանում մեծ թվով հետաքննությունների պահանջներին, որոնցից 2-ը՝ իմ նկատմամբ, առանց ուսումնասիրության դրական պատասխան եք տալիս»:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
ԵՄ անդամ պետությունը նման քայլի է գնացել` ի պատասխան Թուրքիայի կողմից Օսման Քավալայի և Սելահաթթին Դեմիրթաշի ազատ արձակման մասին եվրադատարանիի որոշումների անտեսմանը։
Դատական գործում մեղադրվում է 108 անձ, որից 24-ը կալանավորված է:Նրանց թվում է նաև քրդամետ ԺԴԿ-ի նախկին համանախագահ Սելահաթթին Դեմիրթաշը:
Ծագումվող ղազախ հանցագործը ձերբակալվել է Ստամբուլում անցկացված «Mahzen-27» գործողության արդյունքում:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Ermenihaber.am-ը հատուկ հարցազրույց է պատրաստել թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Մելինե Անումյանի հետ:
Ermenihaber.am-ը Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցի կապակցությամբ հատուկ հարցազրույց է անցկացրել Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի տնօրենի հետ։
Առաջնահերթ հարցն ուղղակի սա է. հարգանք ցուցաբերել հայ հանրության ցավի, ցեղասպանության կորուստների նկատմամբ...
«Դուք Իսրայելի վարչապետին մեղադրում եք նացիստական գործելաոճի մեջ, սակայն մյուս կողմից էլ շարունակում եք Իսրայելի հետ ինտենսիվ առևտրատնտեսական հարաբերոթյունները»։
Արաբ դիվանագետը նշել է, որ Թուրքիան այդ ծրագիրը ներկայացրել է նաև ԱՄՆ-ին և Իսրայելին, սակայն արաբական շատ երկրներ, այդ թվում Եգիպտոսը, դեմ են արտահայտվել առաջարկին։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |