Քոփթաշ. «Էրդողանի ուղերձը դրական է, բայց հարցեր կան»

Հասարակական13:03, 09 Հունիս 2014

Քոփթաշ. «Էրդողանի ուղերձը դրական է, բայց հարցեր կան»

Թուրքիայում հրատարակվող հայկական «Ակոս» շաբաթաթերթի գլխավոր խմբագիր Ռոբեր Քոփթաշը խոսել է վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի ցավակցական ուղերձի մասին: Քոփթաշը այն ընդհանուր առմամբ դրական է գնահատել և նշել, որ այն իր մոտ շարք «բայցեր» է առաջացրել:

Թուրքական «Բուգյուն» լրատվական կայքում հրապարակված հարցազրույցում Քոփթաշը նախևառաջ մտահոգիչ է համարել, որ հայերի սպանությունները և տեղահանությունը ներկայացվում է որպես պատերազմական կորուստ՝ համատեղ ցավի գաղափար ստեղծելով: Քոփթաշը կարծում է, որ համատեղ ցավի զգացումը նպատակ ունի քողարկել հայերի հետ կատարվածը:
«Սա շատ լուրջ խնդիր է, և կարծում եմ, որ այս իմաստով տեքստը ժխտողական է»,-ասել է Քոփթաշը:

Քոփթաշին մտահոգող երկրորդ հանգամանքն այն է, որ ցավակցական ուղերձում որևէ կերպ չի նշվում «Միություն և առաջադիմություն» (Իթթհադ վե թերաքքի՝ երիտթուրքեր) կուսակցության անունը, որն էլ կայացրել էր տեղահանության որոշումը:
«Եթե «Միություն և առաջադիմություն»-ն այսօր գոյություն ունենար և լիներ ընդդիմության շարքերում, վստահ եմ, որ վարչապետը կասեր. «Միություն և առաջադիմություն»-ը սպանել է հայերին»: Ճիշտ այնպես, ինչպես ասաց Դերսիմի դեպքերի հետ կապված՝ մեղադրելով «Ժողովրդահանարապետական» (ԺՀԿ-CHP) կուսակցությանը»,-նշել է «Ակոսի» խմբագիրը:
Լրագրողի հարցին, թե ինչու երիտթուրքերի անունը չի նշվում, Քոփթաշը պատասխանել է, որ պատճառներից մեկն էլ այն է, որ նշյալ կուսակցության ղեկավար հատվածը անցել է «Ժողովրդահանրապետական» կուսակցության շարքերը, իսկ մի մասն էլ եղել է հանրապետության հիմնադիր Աթաթուրքի շրջապատից: Ըստ Քոփթաշի՝ Էրդողանը գուցե քննադատում է այդ ժամանակվա ԺՀԿ-ին, իհարկե Աթաթուրքին չանդրդառնալով, սակայն առանձնապես չի հարցնում, թե ինպես է ստեղծվել պետությունը: Քոփթաշի բնութագրմամբ փոքրամասնությունների հանդեպ նրանց քաղաքականությունը քննադատել նշանակում է հայտնվել ականապատ տարածքում, իսկ վարչապետը դա չի ուզում:

«Այդ ականապատ տարածք մտնելու դեպքում տեղահանված հայերի փոխհատուցման պահանջներն ի հայտ կգան: Մարդկանց ձեռքին իրենց սեփականության վկայականները կան և նրանք իրենց ընտանիքների սպանության պատճառով կորուստներ են կրել: Դրանք գուցե մեծ դատական հայցերի և այլ ճնշումների հարց կարող են դառնալ: Նման հաշվարկը սարսափելի է թվում: Ուստի, կարծում եմ, որ 2015-ին և հետո հետյևալ հաշվարկով են շարժվում. անել չափավոր հայտարություններ, որոնք իրավական հետևանքներ չեն ունենա, բայց սիրտ կմեղմեն: Նվազագույնը տալով՝ ստանալ առավելագույնը»,-ասել է Քոփթաշը: