Շնորհակալություն, որ թերթի լոգոյի վրա չեք գրել «Թուրքիան խելագար թուրքերինն է»

Հասարակական08:50, 06 Մարտ 2014

Շնորհակալություն, որ թերթի լոգոյի վրա չեք գրել «Թուրքիան խելագար թուրքերինն է»

«Թուրքիայում իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը (ԱԶԿ-AKP) բարկանում է Իսրայելի վրա, որովհետև վերջինս ռեալ քաղաքականություն չի վարում: Ճիշտ է անում: «Հյուրրիյեթ» պարբերականը բարկանում է «ԱԶԿ»-ի վրա, որովհետև վերջինս ռեալ քաղաքականություն չի վարում: Սխալ է անում»:

Նման դիտարկմամբ է սկսում թուրքական «Աքշամ» օրաթերթում հրապարակված «Հյուրրիյեթ»-ը Այդըն Դողանինն է» հոդվածը, որի տակ սյունակագիր Ֆիքրի Աքյուզի ստորագրությունն է:

Հեղինակը, փորձելով պարզաբանել, թե ինչու է նման առաջաբանով սկսել իր հոդվածը, նախ հարց է բարձրացնում` Թուրքիան թուրքերի՞նն է, ապա, ելնելով «Թուրքիա» բառի բովանդակությունից, պատասխանում` իհարկե, այո: «Հյուրրիյեթ»-ը ստեղծվել է 1948 թվականին: Մեկ տարի անց թերթի լոգոտիպի վրա հայտնվեց գրություն` «Թուրքիան թուրքերինն է»: Մարդ հարցնի`իսկ Թուրքիան առնող-տանող կա՞, որ լոգոն զարդարվել է նման արտահայտությամբ»,- նկատում է հեղինակը: Փորձելով պարզել այդ գրության շարժառիթը` Աքյուզուն ընդգծում է այն հանգամանքը, որ նշյալ օրաթերթը սկսել է հրատարակվել Իսրայելի ստեղծման նույն տարեթվին: 1940-50-ականներին նույնիսկ խոսակցություններ էին պտտվում այն մասին, որ «Հյուրրիյեթ» պարբերականը հիմնվել է հրեական փողերով:

«Երբ Սեդաթ Սիմավին «Հյուրրիյեթ»-ի լոգոյի մեջ ներառեց Թուրքիայի դրոշը և «Թուրքիան թուրքերինն է» գրությունը, հենց նպատակ ուներ ի չիք դարձներ վերոնշյալ խոսակցությունների հրեական ֆինանսավորման մասին»,- գրում է Աքյուզը և տարակուսած նշում, թե ինչու օրինակ նույն հաջողությամբ թերթի լոգոյի վրա չի նշվում, որ «Հյուրրիյեթ»-ը Այդըն Դողանինն է:

«Ինչո՞ւ «Guardian» կամ «Independent» թերթերի տարբերանշանների վրա չի գրվում «Անգլիան անգլիացիներինն է»: Ի՞նչ է, աշխարհը կարծում է թե Թուրքիայի Հանրապետությունը Փղոսկրի ափի թաղամսերից մե՞կն է»:

Աքյուզն անդրադառնում է էթնիկ բնույթի հարցերի ևս: Նշելով, իր մահմեդական թուրք լինելը, գոհունակություն է հայտնում: Ապա հավելում է, որ իր հպարտության միակ առիթը զուտ թուրք լինելը չի, քանի որ օրինակ հայ, հույն կամ քուրդ լինել հո ամոթ զգալու պատճառ չէ՞:

«Ուղղակի ամոթալին այն կլինի, որ արհամարհանքով վերաբերվես քո էթնոսին չպատկանող մարդկանց»:

Հոդվածի հեղինակը ուշադրություն է հրավիրում մի հանգամանքի վրա ևս. Թուրքիայի քաղաքացիություն ունեցող հայը կամ հրեան հարկ են վճարում, ծառայում են բանակու, բայց միայն էթնիկ պատկանելության համար կոչվում են փոքրամասնուություն: Իսկ ահա հարկերից խուսափող, բանակից խուսափող թուրքին մեծամասնություն են անվանում և ավելի շատ հովանավորությն տակ առնում: Ըստ Աքյուրթի` դա ինքնին տարօրիինակություն Է:

«Բայց շնորհակալություն, որ «Հյուրրիյեթ»-ը «ԱԶԿ» կուսակցության իշխանության ժամանակ իր տարբերանշանի վրա չի գրել «Թուրքիան խելագար թուրքերինն է»: Սա առաջընթաց է»,- եզրափակում է թուրք հոդվածագիրը:

Ermenihaber.am