Ամերիկացին` Աթաթուրքին. «Մայրս ասում էր` մտածի՛ր սոված հայերի մասին»

Հասարակական09:32, 27 Ապրիլ 2013

Ամերիկացին` Աթաթուրքին. «Մայրս ասում էր` մտածի՛ր սոված հայերի մասին»

Թուրքական «Ռադիքալ» թերթում ուշագրավ հոդված է հարապարակվել ամերիկացի երիտասարդ Էդուարդ Ռոունի` Քեմալ Աթաթուրքիհետ ունեցած հարցազրույցի մասին: Հաջեթթեփե համալսարանի դոցենտ Մուրադ Էրդողանը միջազգային կոնֆերասում Ռոունից փորձել է մանրամասներ իմանալ նրա և Աթաթուրքի միջև տեղի ունեցած զրույցից: Նշվում է, որ Պրահայում փորձաշրջան անցնելու տարիներին ամերիկացի երիտասարդ Էդուարդ Ռոունի դիմում է Թուրքիայում ԱՄՆ դեսպանատուն և Աթաթուրքի հետ հանդիպման թույլտվություն ստանում: Չանքայա պալատում մոտ 15 րոպե տևած զրույցի ընթացքում ամերիկացի երիտասարդը Գերմանիայից մինչև Ամերիկային, քրիստոնեությունից մինչև իսլամին վերաբերող զանազան հարցեր է տվել Աթաթուրքին: Հնչեցված հարցերում տեղ էր գտել նաև 1915 թվականի հայերի տեղահանման և ողբերգական իրադարձությունների մասին հարց: Էդուարդ Ռոունին Մուրադ Էրդողանին հայտնել է Հայկական հարցի վերաբերյալ իր տեսակետները և մեջբերումներ արել Աթաթուրքի հետ ունցեցած զրույցից:

«Աթաթուրքին հարցրեցի հայերի մասին՝ հստակ ասելով. «երեխա ժամանակ, երբ կերակուրն ափսեների մեջ էինք թողնում, մայրս ասում էր. «Մտածի՛ր սոված հայերի մասին»: Բայց այդ հարցին Աթաթուրքը չպատասխանեց, արագ փոխեց թեման: Ըստ իս` 1915 թվականի իրադարձությունների վերաբերյալ Թուրքիայի ամենալավ քաղաքականությունը կլինի այդ կապակցությամբ ափսոսանք հայտնելը, ոչ զղջումի խոսքեր ասելը: Իսկ կրոնի տեսանկյունից կասեմ, որ ի տարբերութոյւն իսլամի` քրիստոնեությունն ավելի արագ է ադապտացվում ժամամանակից աշխարհի հետ, իսկ իսլամի պարագայում փոփոխություններ են անհրաժեշտ»:

«Ռադիքալի» դիտարկմամբ` անցած դարի սկզբներին Հայկական հարցն այնպիսի մասսայական բնույթ չէր կրում, ինչպե սոր հիմա: Հիմա ամեն տարի ապրիլի 24-ին Հայկական հարցի ակտիվացման շրջան է: Բոլորն անհամբերությամբ սպասում են, թե ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման ինչպիսի եզրաբառ է կիրառելու իր ելույթում:

Նշվում է, որ հայերի կողմից սպանված Թալեաթ և Ջեմալ փաշաների ընտանիքներին թուրքական կառավարության որոշումով ամենամսյա թոշակ էր հատկացվել:

Ermenihaber.am