Հասարակական08:03, 23 Ապրիլ 2013
Թուրք գրող. «Հայոց ցեղասպանության վերջնարդյունքը եղավ երևակայական Քուրդիստանի սահմանների ընդլայնումը»
Թուրք հայտնի այլախոհ մտավորական, գրող հրատարակիչ Ռագըփ Զարաքոլուն
«Եվրենսել» կայքում հրապարակված հոդվածի նյութ է դարձրել Հայոց ցեղասպանության և
քրդական հարցի առնչությունները: Ներկայացնելով, որ հայերն ու քրդերը փոքրասիական
տարածաշրջանի վաղեմի ժողովուրդներից են` Զարաքոլուն ընդգծել է հայերի նստակյաց,
իսկ քրդերի հիմնականում քոչվորական կեսնակերպ ունենալու հանգամանքը:
«Առաջին համաշխարհային պետարազմը և 1915թ. ցեղասպանությունն անասելի կործանման բերեցին տարածաշրջանը: Բնակավայրերի զգալի հատվածը բառացիորեն ավերի ու կրակի մատնվեց,- գրում է Զարաքոլուն: - Փլուզվեց ողջ տնտեսական համակարգը: Այդ կորուստը կես հարյուրամյակ շարունակ չէր լինում վերականգնել»:
Հոդվածագրի բնորոշմամբ` այժմ «արևելքի ֆեոդալների» պակաս զարգացվածության գլխավոր պատճառը Հայոց ցեղասպանությունն է, ինչպես նաև պատերազմական գործողությունները, համաճարակային հիվանդությունները և այլն: Հետևանքը եղավ այն, որ ոչնչացվեցին կրթօջախներ, մանուֆակտուրաներ, ենթակառուցվածքներ: Սոցիալական կայքնը մի քանի 100 տարի հետ շպրտվեց:
Աղետից հետո գալիս են ծանր հետևանքները: Զարաքոլուն ուշադրություն է հրավիրում
այն հանգամանքի վրա, որ Հայկական Բարձրավանդակի հայաթափումից հետո հարավում հոծ
բնակեցված քրդերը սկսեցին վերաբնակվել
հայերից դատարկված գյուղերում: Օրինակ` հայերի կոտորածներից հետո Մշո
դաշտավայրը լցվեց քրդերով: Այդ մասին Արևելքի
մասին կազմած իր զեկույցում մտահոգություն է հայտնել Հալեպի նահանգապետ
Աբդուլհալիքը` գրելով. «Քրդերը տարածվում են դեպի հյուսիս, հայկական
բնակավայրերում են հաստատվում: Անհրաժեշտ է դրա դեմն առնել»:
Արդյունքում եղավ այն, որ Դերսիմի ապստամբության ճնշման ժամանակ թերթերը գրեցին. «Փաստորեն երևակայական Քուրդիստանի սահմանները ընդլայնվել են»:
Զարաքոլուն հարցադրում է անում. «Գուցե հենց այդ պատճառո°վ է, որ Իգդիրի 2011-ի ՏԻՄ ընտրություններում քրդական «Խաղաղություն և ժողովրդավարություն կուսակցության» (ԽԺԿ-BDP) հաջողությունը իշխող վերնախավի կողմից որպես մեծ սպառնալիք դիտվեց: Նրանք դա հասկացան այսպես` «Քուրդիստանի սահմանները Հայաստանի հետ միացրեցին»: Դա եղավ հետաքրքիր ենթագիտակացական վախի արտացոլում»:
Հոդվածագիրը նշում է, որ ըստ էության Հայոց ցեղասպանոթյան վերջնական արդյունքը եղավ երևակայական Քուրդիստանի սահմանների ընդլայնումը:
«Թալեաթ Փաշան դեսպան Մորգենթաուին ասում էր. «Ինչ չկարողացավ անել Աբդուլ Համիդը, կարողացա անել ես»: Բայց մի°թե դա նման չէր պյուռոսյան հաղթանակին, այսինքն հաղթանակ, որը հավասար է պարտության»,- եզրակացնում է Զարաքոլուն:
Ermenihaber.am
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Նա նշել է, որ այնտեղից է ցանկանում է քայլելով հասնել մինչև Բաքու։
«Թուրքիայի վիճակագրական ինստիտուտի» տվյալների համաձայն՝ ամենից շատ օգտագործվող սոցցանցը Whatsapp-ն է:
Թուրքիայում գործող «Areda Survey» հետազոտական ընկերությունը հրապարակել է «Արտաքին քաղաքականություն և ռազմարդյունաբերություն» սոցհարցման արդյունքները։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Մանսուր Յավաշն ասել է, որ Գազայում իրականացվող գործողությունների ֆոնին Իսրայելի վարչապետը բարոյական իրավունք չունի խոսելու մարդասիրությունից։
Նշվում է, որ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» շրջանակում Ադրբեջանում կառուցվող 110․4 կմ երկաթգիծը և 104 կմ ավտոճանապարհի նախագծերը ևս «Քալյոն» ընկերությունն է իրականացնում։
Թուրքիայում գործող «Areda Survey» հետազոտական ընկերությունը հրապարակել է «Արտաքին քաղաքականություն և ռազմարդյունաբերություն» սոցհարցման արդյունքները։
Ջևդեթ Յըլմազը արձագանքել է Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի 1915-ի Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ հայտարարություններին:
Հայկական ծագումով ամերիկացի լրագրողի այն հարցին, թե ինչու ոչ մի վարչապետ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, Նեթանյահուն պատասխանել էր. «Ես հենց նոր ճանաչեցի»:
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |