«Radikal»-ը պատասխանել է «հայի խելքն ինձ պետք չի» խոսքերի հեղինակին

Հասարակական13:24, 12 Ապրիլ 2013

«Radikal»-ը պատասխանել է «հայի խելքն ինձ պետք չի» խոսքերի հեղինակին

Ինչպես հայտնի է, քրդական խնդրի լուծման գործընթացին աջակցելու նպատակով թուրքական կառավարության նախաձեռնությամբ ձևավորվել էր մտավորականների հանձնախումբ` բաղկացած 63 անդամից: Արդեն զանազան գնահատականներ են հնչել հանձնախմբի տարբեր անդամների վերաբերյալ:

Թուրքական «Ռադիքալ» օրաթերթում տեղ գտած հրապարակման համաձայն` ուշագրավ է հատկապես ընդդիմադիր «Ազգայնական շարժում կուսակցության) (ԱՇԿ-AKP) պատգամավոր Ահմեթ Դուրան Բուլութի հնչեցրած գնահատականները, որոնք վերաբերում են Թուրքայի քաղաքացի հանդիսացող հայերին:

Հիշեցնենք, որ Դուրանն իրեն թույլ էր տվել հրապարակայնորեն նման արտահայտություն անել. «Հանձնախմբի անդամների ցանկում հայ կա: Մտավորական մարդ է, մեռնեմ նրա խելքին: Բայց ինձ հայի խելքը պետք չէ: Թուրք ազգի համար հայ մարդն ի՞նչ կարող է մտածել: Թուրքիայում հայ քաղաքացիեր ունենք, նրանց սիրում և հարգում եմ: Բայց դե դեռ երեկ պետությանը դեմ եղած, թուրք ազգի հանդեպ վրեժխնդրությամբ լցված մարդկանց այսօր որպես մտավորական ներառել են ցանկում»:

«Ռադիքալ»-ի ազգությամբ հայ սյունակագիր Հեկտոր Վարդանյանը թուրք պատգամավորի այս խոսքերին վերլուծական անդրադարձ է կատարել: Նշվում է, որ վերոնշյալ խոսքերը լուրջ ռիսկ են պարունակում և լի են ատելությամբ, կամ էլ , խոսքերի հեղինակը չի գիտակցում, որ ինքը պատգամավոր է, քանի որ Սահմանադրության 80-րդ հոդվածում ամրագրված է. «Թուրքիայի ազգային մեծ ժողովի (ԹԱՄԺ-TBMM) անդամները ներկայացնում են ոչ միայն իրենց առաջադրված շրջանը կամ իրենց ընտրողներին, այլ ամբողջ թուրք ժողովրդին»:

«Մի մարդ,- ընդգծում է հոդվածագիրը,- ում մտքում ռասիստական գաղափարեր են, իր արտայահայտություններով կարող է քայքայիչ ազդեցություն ունենալ: Նույնիսկ պատգամավորՆ իր խոսքի մեջ ինքն իրեն հակասում է: Ի՞նչպես կարող մի մարդ ասել, որ իրեն պետք չի հայի խելքը, կամ հայ մարդը ի°նչ կարող է մտածել թուրք ազգի մասին, ու այդ ամենից հետո ասել, թե սիրում և հարգում է Թուրքիայի հայ քաղաքացիներին»:

«Ռադիքալ»-ի սյունակագիրը հիշեցնում է պարոն պատգամավորին, որ Օսմանյան կայսրության առաջին սահմանադրության տակ դրված է հայերի ստորագրությունը և անատոլիական հողերում սահմանադրական իրավունքի ամենահին փորձ ունեցողը հայ ժողովուրդն է: Այդ ժամանակաշրջանի հայ մտավորականներից էին Նահապետ Ռուսինյանը, Նիկողայոս Բալյանը, Սերովբե Վիչենյանը և Գրիգոր Օտյանը: Նրանց ջանքերով էլ կազմվեց և հռչակվեց 5 գլխից և 99 հոդվածից կազմված հայոց սահմանադրությունը, որը 1862թ. որպես ազգային փոքրամանսություն հանդիսացող հայերի կանոնագիրք, օրենքի ուժ ստացավ: Այն կոչված էր կարգավորել հայության ինքնակազմակերպման հարցերը և հարաբերություններն Օսմանյան կայսրության հետ:

Պարբերականը, քննադատելով պատգամավորին անվահել թուրք օրենսդիրի նման պահվածքը, հիշեցնում է պատմաբան Հանս-Լուկասի դիտարկումն այն մասին, հայերը, հույները և այլք անբաժանելի մասն են կազմում Թուրքիայի պատմության, ինչպես հրեաները` Գերմանիայի:

«Իսկ հորինված պատմության մեջ խրվել մնալն այլ բան չէ, եթե ոչ դժբախտություն»,- եզրափակում է հոդվածագիրը` իր խոսքն ուղղելով «դժբախտ» պատգամավորին:

Ermenihaber.am