Քաղաքական09:23, 13 Մայիս 2017
Մուրադ Յեթքին. «Գյուլի ժամանակ Թուրքիան փորձում էր հարաբերություն կառուցել Հայաստանի հետ»
Թուրքական «Hurriyet» պարբերականի սյունակագիր Մուրադ Յեթքինը հոդված է հրապարակել, որտեղ անդրադաձ է կատարվում վերջին տարիներին արտաքին քաղաքականությունում Թուրքիայի ձեռք բերած հաջողությունների և անհաջողությունների մասին:
Խոսելով Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի օրոք ձեռք բերված գլխավոր հաջողությունների մասին, առաձնացնում է 2016թ. մարտին Թուրքիայի և ԵՄ-ի միջև կնքված փախստականների վերաբերյալ պայմանագիրը: Ըստ նրա` չնայած, որ կողմերի միջև հարաբերությունները այժմ սրված են, այնուամենայնիվ, այդ պայմանագիրը մինչ օրս էլ մեծ դեր է խաղում Թուրքիա-ԵՄ հարաբերություններում:
Միևնույն ժամանակ կողմերի միջև լարվածություն առաջացնող հանգամանք էր այն, որ Թուրքիայում սկսեցին խոսել մահապատժի վերականգման մասին, ինչը դեմ է եվրոպական սկզբունքներին:
Անդրադառնալով Գերմանիայի հետ հարաբերություններին՝ հեղինակը նշում է. «Թուրք-գերմանական հարաբերություններում շատ խնդիրներ կան և դրանք մինչև 2017թ. Գերմանիայում կայանալիք կանցլերի ընտրությունները, հավանաբար, լուծում չեն ստանա»:
Նշվում է, որ չնայած 2016թ. Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևի միջնորդությամբ քիչ թե շատ կարգավորվեցին Թուրքիայի և Ռուսաստանի հարաբերությունները, այնուամենայնիվ, դրանք վերջնականապես չեն ամրապնդվել, դրա վառ ապացույցն էր ռուս դեսպանի սպանությունը Թուրքիայում: Նշյալ իրադարձությունները իրենց բացասական ազդեցությունը թողեցին ոչ միայն տուրիզմի և գյուղանտնեսության, այլև երկկողմանի տնտեսական հարաբերությունների վրա:
Յեթքինը չի խուսափել անդրադարձ կատարել նաև թուրք-իսրայելական հարաբերություններին: Չնայած «Մավի մարմարայի» դեպքերից հետո տարիներ անց, նկատվեց որոշակի կամք` կարգավորելու հարաբերությունները, այնուամենայնիվ, վերջին օրերի իրադարձությունները նոր խոչընդոտ առաջացրեցին այդ հարցում: Մասնավորապես սյունակագիրը նկատի ունի այն հանգամանքը, որ Իսրայելի խորհրդարանում քննարկման դրվեց օրինագիծ, որով նախատեսվում է արգելել վաղ առավոտյան և ուշ գիշերը կատարվող մուսուլմանական աղոթքի (էզան) կատարումը բարձրախոսների միջոցով:
Նրա խոսքերով` այժմ չի կարելի ասել, որ Թուրքիայի հարաբերությունները Հայաստանի, Սիրիայի, Իրաքի, Իրանի Իսլամական Հանրապետության (ԻԻՀ), Հունաստանի և Եգիպտոսի հետ գտնվում են լավ վիճակում: «Դրանք շատ հեռու են լավ լինելուց», -նկատում է Յեթքինը:
Այնուհետև հեղինակը խոսելով Թուրքիայի նախագահ Աբդուլլահ Գյուլի և այդ ժամանակվա արտգործնախարար Ալի Բաբաջանի վարած քաղաքականության մասին, նշում է, որ այդ ժամանակ Թուրքիան Հայաստանի և Իրաքյան Քուրդիստանի կառավարության հետ փորձում էր որոշակի հարաբերություններ կառուցել:
Նրա գնահատմամբ` ի տարբերություն Ահմեթ Դավութօղլուի վարչապետ լինելու ժամանակաշրջանի, որի ընթացքում Թուրքիան վարում էր ավելի գաղափարախոսական արտաքին քաղաքականություն, ներկայումս նման միտում չկա:
Հոդվածի վերջում թուրք սյունակագիրը տարակուսանքով հարց է բարձրացնում. «Արդյո՞ք Էրդողանի անցկացրած սահնադրական հանրաքվեն օգուտ կտա Թուրքիայի անվտանգությանը և արտաքին քաղաքականությանը»:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Կան նաև շրջանակներ, որոնք նկատի ունենալով իրենց երկրի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին, գրել են․ «Տարոսը մեզ»։
Ըստ թուրքական գերատեսչության՝ հույն աջ ծայրահեղականների կողմից արվող պնդումները վնասում են թուրք-հունական հարաբերությունները:
Oրակարգում են լինելու դատական համակարգի փոփոխության նախագծի, կրթության ոլորտի և տնտեսության վերաբերյալ հարցեր:
Ուղիղ խոսք
Ոմանց ձեռքին միջուկային մարտագլխիկներով հրթիռներ կան, իսկ իմ ձեռքում ինչո՞ւ չպետք է լինեն: Ես դա չեմ ընդունում
ամենաշատ ընթերցված
Կան նաև շրջանակներ, որոնք նկատի ունենալով իրենց երկրի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին, գրել են․ «Տարոսը մեզ»։
Մայիսի 19-ին՝ Իրանի և Ադրբեջանի Հանրապետության սահմանին գտնվող ջրամբարի բացման արարողությունից վեռադառնալիս Իրանի նախագահին տեղափոխող ուղղաթիռը կործանվել էր:
Ըստ թուրքական գերատեսչության՝ հույն աջ ծայրահեղականների կողմից արվող պնդումները վնասում են թուրք-հունական հարաբերությունները:
Oրակարգում են լինելու դատական համակարգի փոփոխության նախագծի, կրթության ոլորտի և տնտեսության վերաբերյալ հարցեր:
Թուրքիայի նախագահը գոհունակություն է հայտնել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության գործընթացի դրական առաջընթացից և նշել, որ Թուրքիան ուշադրությամբ հետևում է գործընթացին։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |