Զիֆլիօղլու. «Արևելյան անատոլիացիներից հինգից չորսը հայ տատիկ ունի»

Հասարակական13:48, 07 Օգոստոս 2015

Զիֆլիօղլու. «Արևելյան անատոլիացիներից հինգից չորսը հայ տատիկ ունի»

Թուրքիայում լույս տեսնող հայկական «Ակօս» պարբերականի թղթակից Վերջիհան Զիֆլիօղլուն հեղինակել է Թուրքիայի ծպտյալ (կրիպտո) հայերի մասին պատմող «Քավարանի հայերի պատմությունը» գիրքը: Ըստ թուրքական «demokrathaber.com» լրատվական կայքի՝ գրքում հեղինակը անդրադառնում է իրենց ազգային ինքնությունը հարկադրաբար քողարկող և արդեն ուղիղ հարյուր տարի մուսուլման հասարակության մեջ ապրող ծպտյալ հայերին բաժին ընկած դժվարություններին ու պայքարին:

«1915թ. սկսված ցեղասպանության ընթացքում իր ժողովրդի մեծ մասին գաղթի ճանապարհին կորցրած այս ազգի նախահայրերի մի մասն իր կյանքը շարունակեց «կրիպտո» կամ մուսուլմանաց(վ)ած կարգավիճակով» ,- գրում է աղբյուրը:

Իր գրքում Զիֆլիօղլուն ներկայացնում է Անատոլիայի հայերի համար ամենանշանակալից իրադարձությունների ժամանակագրությունը, այդ թվում՝ 2007թ. հունվարի 19-ին Հրանտ Դինքի սպանությունը, Ֆեթհիյե Չեթինի՝ իր ընտանիքի պատմության հիման վրա գրի առած «Մեծ մայրս» գիրքը, իրենց ընտանիքները փնտրողների՝ «Ակոս» թերթում հրապարակած հայտարարությունները, Վանի, Կեսարիայի, Դիարբեքիրի (Տիգրանակերտ) հին հայկական եկեղեցիների վերանորոգումն ու վերաբացումը և այլն:

Հեղինակը, ընդգծելով, որ «քավարանի հայերի» մղած պայքարում ամենամեծ դժվարությունը հենց հայ համայնքի հետ հարաբերություններում էր, անդրադառնում է նաև ստամբուլաբնակ և անատոլիաբնակ հայերի միջև սպիտակ հայ- սև հայ հասկացությունների՝ տարանջատման երևույթին և դրա ծագմանը:

Զիֆլիօղլուն հիշատակում է նաև ցեղասպանությունից հետո հայ կանանց առևանգման փաստը: Ընդգծելով, որ նախկինում մեծ մասամբ հայերով բնակեցված տարածքներում ներկայումս քուրդ բնակչությունն է գերակշռում, Զիֆլիօղլուն գրում է. «Արևելյան և հարավ-արևելյան Անատոլիայում մեր հանդիպած մարդկանց հինգից չորսը հայ տատիկ ուներ»:

Աղբյուր` Ermenihaber.am